Paus Leo dwingt bisschop tot opstappen vanwege seksuele relatie
Paus Leo XIV heeft de Franse bisschop Jean-Paul Gusching gedwongen ontslag te nemen. Dat zou hij hebben gedaan om Guschings 'seksuele relaties' Binnen de katholieke kerk zijn seksuele relaties streng verboden voor bisschoppen.
Gusching geeft toe een seksuele relatie te hebben gehad tussen 2015 en 2022. Volgens de bisschop van Verdun in Frankrijk was de relatie met wederzijdse toestemming en was de vrouw 'van leeftijd'.
Maar in de katholieke kerk geldt het celibaat voor leiders als priesters, bisschoppen en natuurlijk ook voor de paus zelf. Dat betekent dat zij geen seksuele relaties mogen aangaan. De kersverse paus zou de bisschop daarom onder druk hebben gezet om ontslag te nemen vanwege zijn 'relaties met vrouwen', aldus het Vaticaan deze week.
De situatie speelde al in september. De 70-jarige Gusching zei toen vanwege 'gezondheidsredenen' zijn ambt als bisschop neer te leggen. Maar deze week maakte de ambassade van de Heilige Stoel in Parijs bekend dat er meer speelde rondom het ontslag van de bisschop. Zo zou er een onderzoek gaande zijn rondom zijn gedrag.
Gusching zou nog hebben beloofd te stoppen 'met gedrag richting vrouwen dat als tegenstrijdig met de heilige geloften' zou kunnen worden gezien. Maar dat mocht niet meer baten. Paus Leo XIV heeft de bisschop verzocht ontslag te nemen en diens ontslagverzoek geaccepteerd op 27 september.
Seks en de kerk
Het celibaat binnen de katholieke kerk betekent dat leiders, zoals priesters en bisschoppen, niet mogen trouwen. En omdat seks alleen mag binnen het huwelijk, betekent het celibaat dus ook: geen seks. De katholieke kerk voerde de regel in als wet in 1123, officieel omdat geestelijken zich zouden moeten richten op het goddelijke - niet op het aardse.
"Maar de regel staat al jaren ter discussie, niet in de laatste plaats omdat de kerk moeite heeft genoeg priesters te vinden", vertelt Italië-correspondent Sophie van der Meer. "In de jaren 60 was de kerk al dichtbij afschaffing van het celibaat, maar het breken met een 900 jaar oude regel vinden veel pausen toch een te spannende stap."
De vorige paus, Franciscus, voerde meer grote veranderingen door en stond bekend om zijn progressieve ideeën. "Voorstanders van het afschaffen van het celibaat hadden daarom hun hoop op hem gevestigd", vertelt Van der Meer. "Maar ook Franciscus hield de regel in stand."
"Paus Leo XIV lijkt op veel fronten de lijn van paus Franciscus voort te zetten, dus de hoop op afschaffing van het Celibaat bleef." Maar in een bijeenkomst in de Sint Pieter met geestelijke leiders eerder dit jaar moedigde paus Leo XIV de leiders aan om trouw te blijven aan hun gelofte van seksuele onthouding. Het zou niet alleen om hun eigen ervaring gaan, maar ook om het imago van de Kerk: dat moet 'heilig en kuis' zijn, aldus de paus.
"De hele gang van zaken rondom het ontslag van bisschop Gusching laat nog maar eens zien dat het deze paus menens is met het celibaat", zegt Van der Meer. "De katholieke kerk heeft natuurlijk ook nogal wat werk aan de winkel als het om haar imago rondom seks gaat." Al jaren komt het ene na het andere schandaal rondom seksueel misbruik van kinderen door katholieke geestelijken aan het licht.
Politieke spelletjes
Hoewel Gusching toegeeft de relatie te hebben gehad, zegt hij dat dat niet de werkelijke reden kan zijn geweest dat hij ontslag moest nemen. Volgens de bisschop wilde het Vaticaan van hem af. "Ze willen m’n hoofd", zei de ex-bisschop tegen de lokale krant L’Est Republicain. Volgens hem is 'jaloezie' de werkelijke reden geweest voor de 'walgelijke lobby' rondom zijn ontslag.
Het Vaticaan verbiedt de ex-bisschop publiekelijke kerkelijke vieringen te leiden.
Wat gaat de nieuwe paus, Leo de veertiende, betekenen voor de homo-gemeenschap? De vorige paus was opvallend progressief; maar of paus Leo deze koers voortzet, is nog onduidelijk. Zijn homoseksuele kledingontwerper hoopt dat zijn nieuwe werkgever voor lhbti'ers blijft opkomen:
