Schutter aanslag joods festival in Sydney was bekend bij inlichtingendienst: dit weten we nu

Bij een schietpartij op een joods festival in de Australische hoofdstad Sydney zijn gisteren zeker 16 doden gevallen, onder wie een van de schutters (50) en een 10-jarig meisje. De andere schutter (24) zou al eens op de radar van de Australische binnenlandse inlichtingendienst zijn geweest en verkeert momenteel in kritieke toestand in een ziekenhuis in de stad. En terwijl er bij Bondi Beach bloemen worden neergelegd voor de slachtoffers van de aanslag, duurt het politieonderzoek voort. Dit weten we nu.
Bij het evenement op het populaire Bondi Beach, waar gisteren de eerste dag van Chanoeka werd gevierd, waren minstens 1000 mensen aanwezig, schrijft het Australische ABC News.
Mensen sloegen massaal op de vlucht toen duidelijk werd dat er werd geschoten. Volgens NSW Health, het publieke gezondheidszorgsysteem van de Australische staat New South Wales, werden 42 mensen naar ziekenhuizen in Sydney vervoerd vanwege hun verwondingen. Twee van hen zijn overleden.
Slachtoffers
Onder de zestien doden zijn een 10-jarig meisje, een overlevende van de Holocaust en een joodse rabbijn. De slachtoffers zijn tussen de 10 en 87 jaar oud. De aanslag duurde in totaal zo'n 10 minuten, aldus getuigen.
Ook de oudste van de twee schutters kwam om het leven. De 50-jarige man, die samen met zijn 24-jarige zoon het vuur opende op de joodse viering, werd ter plaatse door de politie gedood. Zijn zoon verkeert in kritieke toestand in het ziekenhuis, aldus de politie tijdens een persconferentie.
De politie zegt er zeker van te zijn dat er slechts twee aanvallers bij de aanslag betrokken waren, nadat ze eerder hadden gezegd te onderzoeken of er een derde persoon bij betrokken was.
Gerichte aanval
Zes jaar geleden deed de Australische binnenlandse inlichtingendienst ASIO al onderzoek naar een van de schutters van de aanslag bij Bondi Beach, in verband met mogelijke banden met terreurgroep Islamitische Staat (IS). Dat meldt het Australische ABC News op basis van bronnen bij de antiterreureenheid. Zo zou er in de auto van de schutters een IS-vlag zijn gevonden. Ook heeft de politie zes vuurwapens in beslag genomen, die vermoedelijk allemaal bij de aanslag werden gebruikt. De 50-jarige vader had een vergunning voor alle zes vuurwapens.
ASIO zou de 24-jarige schutter al in beeld hebben gekregen na de arrestatie in 2019 van een in Sydney actieve IS-terrorist, met wie hij nauwe banden zou hebben gehad. Die man zit een gevangenisstraf uit voor het plannen van een aanslag. ASIO-directeur Mike Burgess bevestigde zondag dat een van de daders bij de dienst bekend was, maar zei dat er destijds geen sprake was van een directe dreiging.
Ooggetuigen vertellen wat zij gisteren meemaakten tijdens de aanslag bij Bondi Beach:
Ahmed al Ahmed, de man die een van de schutters ontwapende en door veel Australiërs een held wordt genoemd, is op dit moment aan het herstellen in het ziekenhuis. Hij werd door de andere schutter in zijn hand en arm geraakt. Met zijn optreden heeft hij mogelijk vele levens gered, schrijft ABC News.
Er is een inzamelingsactie voor hem opgezet en inmiddels is er al ruim 340.000 Australische dollar (zo'n 193.000 euro) voor Al Ahmed opgehaald. Met de actie willen de initiatiefnemers hun dankbaarheid tonen 'aan iemand die uitzonderlijke moed liet zien toen het er het meest toe deed'.
Grootste schietpartij in bijna 30 jaar
De schietpartij heeft het debat over vuurwapenbezit in Australië opnieuw aangewakkerd. Het land geldt sinds de aanscherping van de wapenwetgeving na een groot schietincident in 1996 als een van de strengst gereguleerde landen op dit gebied. De schietpartij van 1996 in Port Arthur, waarbij 35 doden vielen, leidde tot strenge hervormingen, waaronder een nationaal wapenregister en een verbod op veel semiautomatische wapens.
Volgens de huidige premier van Australië Anthony Albanese is het tijd voor verdere aanscherping van de wapenwetgeving. Zo zouden wapenvergunningen volgens hem niet onbeperkt geldig moeten zijn omdat radicalisering zich over langere tijd kan ontwikkelen.
Op de video hieronder is te zien hoe Al Ahmed de schutter van achteren overmeestert en diens wapen afpakt. Let op: de beelden kunnen als schokkend worden ervaren.
