Winst Urgenda in klimaatzaak is 'rechtse directe aan de overheid'
De Staat moet ervoor zorgen dat de uitstoot van CO2 in 2020 25 procent lager ligt dan in 1990, oordeelt het Haagse Gerechtshof. Het kabinet verloor vanochtend opnieuw in de rechtszaal tegenover klimaatorganisatie Urgenda, een 'aangename verrassing' voor volgers van de zaak.
"Urgenda heeft op alle punten gewonnen en argumenten van de Staat weggevaagd", reageert hoogleraar Klimaatrecht Jonathan Verschuuren van de Universiteit Tilburg. Het Hof staat volgens hem bekend als conservatief, dus hij is 'aangenaam verrast' dat de uitspraak van de rechter uit 2015 heeft standgehouden.
'Vloer aangeveegd'
Marjan Minnesma, directeur van Urgenda, zei na afloop dat ze niet had durven hopen op deze uitspraak. "De rechter heeft de vloer aangeveegd met de redenering van de Staat", reageert Minnesma. "Het was echt gehaktdag, de staat heeft nergens maar een puntje gelijk gekregen."
Dat wordt beaamd door Verschuuren, die het vonnis 'een rechtse directe van de rechter aan de overheid' noemt.
Staat verliest opnieuw in klimaatzaak Urgenda, moet meer doen om CO2-uitstoot te verminderen
Belangrijk vonnis
Het belangrijkste verweer van het kabinet - dat de rechter zich met beleid bemoeide - hield geen stand. "De Staat heeft heel erg gehamerd op de scheiding van machten (trias politica)", zegt Verschuuren. Maar omdat de bevolking in gevaar kan komen door klimaatverandering, moet de rechter wel ingrijpen, legt hij het vonnis uit.
Het belang van het vonnis is groot, aldus Minnesma: "De hele wereld kijkt mee, in andere landen worden ook zaken gedaan of voorbereid."
'Geschiedenis geschreven'
Uiteraard zijn milieuorganisaties ook heel blij met de uitspraak van het gerechtshof in de klimaatzaak. "Urgenda schrijft hiermee opnieuw geschiedenis'', reageert Milieudefensie.
Greenpeace noemt de uitspraak 'een fantastische overwinning voor Nederland en het klimaat'. Volgens de milieuorganisatie kan het niet anders dan dat alle kolencentrales nu versneld uit bedrijf gehaald moeten worden.
'Op de vingers getikt'
"Want met het huidige beleid gaat de opgelegde 25 procent CO2-reductie in 2020 zeker niet gehaald worden'', zegt campagneleidster Faiza Oulahsen. "We zijn blij dat de overheid nu op de vingers getikt wordt en aan haar beloften wordt gehouden.''
Het kabinet reageert via een tweet van het ministerie van Economische Zaken minder enthousiast op het vonnis. Het houdt nadrukkelijk de mogelijkheid open om verder te procederen.
Cassatie?
Dat zal dan bij de Hoge Raad zijn, waar cassatie ingesteld kan worden tegen het vonnis van het Hof. Daarbij gaat het niet over de inhoud van de zaak, maar of het recht wel correct is toegepast.
Of de Staat het vonnis gaat aanvechten of niet; in de tussentijd moet werk gemaakt worden van de vermindering van uitstoot van CO2. Het vonnis moet namelijk direct uitgevoerd worden.