Predicaat ter discussie

Tony's Chocolonely uit lijst slaafvrije chocolademakers

Door Maarten Veeger··Aangepast:
© ANPTony's Chocolonely uit lijst slaafvrije chocolademakers
RTL

Tony's Chocolonely staat niet meer op de lijst van bedrijven die slaafvrije chocolade maken. De Amerikaanse organisatie Slave Free Chocolate heeft de Nederlandse chocolademaker verwijderd omdat ze samenwerkt met een grote producent die cacao gebruikt die is geproduceerd met behulp van kinderarbeid. Voor Tony's is het geen reden om te stoppen met de samenwerking.

Slave Free Chocolate noemt Tony's Chocolonely niet meer slaafvrij omdat het bedrijf de repen laat maken door Barry Callebaut. Deze multinational heeft in een fabriek in Antwerpen een speciale productielijn voor de repen van Tony's.

Cacaoproductie

Omdat Tony's geen kleine nicheproducent wil zijn, laat het al jaren de repen bij een van de grootste cacaoverwerkers in de wereld produceren. Barry Callebaut erkent dat ze nog steeds cacao gebruiken die met hulp van kinderen in geproduceerd.

Die kinderarbeid vindt vooral plaats in Ivoorkust en Ghana, twee van de belangrijkste cacaoproductielanden ter wereld.

Tony's Chocolonely mist opnieuw financiële doelen
Lees ook

Tony's Chocolonely mist opnieuw financiële doelen

Marktleider

Tony's streeft sinds de oprichting 15 jaar geleden naar de productie van chocolade zonder het gebruik van kinderarbeid. Het bedrijf, dat inmiddels een van de grootste chocolademerken van Nederland is, koopt de cacao in bij boeren waar het kan controleren hoe er wordt geproduceerd.

Ook betaalt het die boeren meer dan de marktprijs. Een reep Tony's Chocolonely is mede daarom ook duurder in de winkel.

Efficiënte grote jongen

Maar voor de verwerking van die cacao tot een reep maakt het dus gebruik van de efficiënte fabriek waar ook Barry Callebaut produceert. In de fabriek in Wieze, 40 kilometer ten zuidwesten van Antwerpen, is een speciale productielijn voor onder andere de karamel-zeezoutrepen in de oranje verpakking.  

Volgens Slave Free Chocolate bespaart het bedrijf daardoor veel geld en kan het daarom de repen voor een lagere prijs verkopen dan chocolademakers die de repen in een eigen fabriek(je) maken.

In het jaarverslag noemt Tony's die samenwerking ook als een succesfactor die zorgt voor schaalvoordelen en aantrekkelijke inkoopprijzen.

Een cacaoboer in Ivoorkust.© Getty
Een cacaoboer in Ivoorkust.

Voorbeeld zijn

Henk Jan Beltman, grootaandeelhouder en topman van Tony's Chocolonely, ziet er geen reden in om de samenwerking met Barry Callebaut te beëindigen. "Wij willen de grote jongens in de cacao-industrie aanzetten tot veranderen. En dat willen we door op grote schaal impact te maken."

Ook Beltman ziet in dat er bij Barry Callebaut en veel andere chocoladeproducenten nog steeds veel moet verbeteren op het gebied van kinderarbeid.

Inspireren

"Door met ze samen te werken inspireren we. We worden als een 'best practice' gezien en dus een voorbeeld voor Barry Callebaut hoe ze hun andere merken moeten gaan laten werken."

Ook wil hij door met zo'n grote partij te werken laten zien dat andere grote cacaobedrijven niet achter kunnen blijven: "Als we de repen zelf maken, zouden grote chocoladebedrijven kunnen zeggen dat het onmogelijk was om op grote schaal volgens onze principes te werken. "

Irritatie

Beltman stoort zich eraan dat als je eenmaal samenwerkt met Barry Callebaut je sowieso fout bent in de ogen van Slave Free Chocolate "Het is kort door de bocht om ons nu van die lijst te halen."

Volgens Antonie Fountain van Voice, een lobbyorganisatie voor duurzame cacao, kon Tony's er op rekenen dat zulke kritiek nu eenmaal komt. "Tony's zet zich vaak af tegen de grote cacao-industrie. Dan krijg je ook commentaar. Hoge bomen vangen nu eenmaal veel wind."

Beltman loopt al enkele jaren rond met het plan om een eigen chocoladefabriek te bouwen. "Maar ook daarin is het plan dat we de productielijn samen met Barry Callebaut opzetten." Hij ziet samenwerking met zo'n grote producent als cruciaal voor de impact die het op anderen heeft.

Eigen fabriek toch?

Het bedrijf had het plan om in een oude meelfabriek in Zaandam een chocoladefabriek te beginnen maar dat is mislukt. De aanbetaling van 10 procent voor dit pand was al gedaan maar vervolgens kreeg Tony's de zaak niet rond.

Hoeveel euro's die aanbetaling was wil Beltman niet kwijt. "Maar dat geld krijgen we niet meer terug."

Ondertussen wordt druk gezocht naar een nieuwe locatie. "Laatst hebben we wat interessants gezien in Rotterdam." Maar voordat er weer een aanbetaling wordt gedaan wil de chocolademakers dat een vastgoedpartij meedoet met het project. Tony's wil geen eigen pand hebben maar het huren van een investeerder.

Callebaut

Een woordvoerder van Barry Callebaut zegt dat het bedrijf het probleem van de kinderarbeid zeer serieus neemt en er al jaren mee bezig is. 

"We zijn heel duidelijk over onze publieke positionering en acties: elke vorm van gedwongen arbeid of kinderarbeid heeft geen plaats in onze operationele keten."

Het bedrijf zegt ook een programma opgezet te hebben waarmee in 2025 de kinderarbeid uit de operationele keten is verdwenen.