Eneco verlaagt variabele tarieven, in tegenstelling tot Essent en Vattenfall

Het tarief voor gas wordt 3,04 euro per m3. Voor stroom wordt de prijs 76 eurocent per kWh. Dit is inclusief de verhoogde energiebelasting voor 2023 en 21 procent btw

Verschillende tarieven voor verschillende groepen

Eneco verlaagt dus de tarieven, net als Greenchoice. Bij Essent en Vattenfall gaan klanten met een variabel tarief juist meer betalen. Inmiddels heeft 67 procent van de Nederlandse huishoudens een variabel energiecontract. Bij sommige energieleveranciers worden de tarieven ieder maand aangepast en bij andere elk kwartaal. Dit was vóór de energiecrisis maar twee keer per jaar, op 1 januari en 1 juli.

Eneco hanteert verschillende tarieven voor drie verschillende groepen. De groep die nu een lager variabel tarief gaat betalen, is de groep die in oktober een tariefwijziging ontving. De tweede en derde groep zijn respectievelijk de november- en decembergroep, die toen hun tarieven gewijzigd zagen. De tarieven voor deze groepen worden in februari en maart aangepast.

In bovenstaande tabellen zie je de oude en nieuwe tarieven van de drie grootste energieleveranciers, plus Greenchoice. Essent en Vattenfall kopen hun energie langer van tevoren in dan bijvoorbeeld Eneco en Greenchoice. Dat verklaart waarom in oktober/ november de prijzen bij Essent en Vattenfall ruim een euro lager lag dan van Eneco en Greenchoice.

Energiereuzen Essent en Vattenfall hadden toen minder last van de hoge gasprijs in augustus en september. Die prijspiek krijgen de klanten nu voor hun kiezen.

Meer belasting op energie in 2023

In 2023 gaan de energietarieven sowieso omhoog, omdat de btw-verlaging van 9 procent wordt teruggedraaid naar 21 procent. Ook de energiebelasting gaat omhoog en de heffingskorting (die de consument terugkrijgt) wordt lager.

De overheid verhoogt de belastingen in ruil voor het prijsplafond. In 2023 betaalt de consument voor de eerste 1200 kuub gas de vaste prijs van 1,45 euro en voor de eerste 2900 kilowatt stroom 0,40 eurocent. Alles boven dit volume moet je afrekenen tegen het dan geldende tarief.

De prijs die de consument voor energie betaalt, bestaat uit de volgende onderdelen:

• 60 tot 80 procent zijn inkoopkosten en risico-opslagen
• 20 tot 30 procent zijn belastingen
• 5 tot 10 procent zijn netbeheerkosten
• 5 procent zijn leveringskosten en de winstmarge voor de energieleverancier

Ook meer netbeheerkosten

Vandaag maakt de Autoriteit Consument&Markt bekend dat ook de netbeheerkosten voor consumenten gemiddeld tien euro per maand omhoog gaan. Dit komt omdat netbeheerders grote investeringen moeten doen om de netten te verzwaren voor de energietransitie. En omdat netbeheerders zelf elektriciteit en gas inkopen, omdat tijdens het transport naar je huis een deel van de energie verloren gaat.

De grootste kostenpost is dus de kale inkoopprijs. Op de toonaangevende Amsterdamse gasbeurs zie je de kale inkoopprijs voor gas en die is sinds september flink gedaald. Die schommelt nu voor één kuub gas rond 1,20 euro. Waarom betaal je dan rond de 3 euro op je energierekening? 

Eigen inkoopstrategie

Alle energieleveranciers hebben hun eigen inkoopstrategie die ze vanwege concurrentieoverwegingen niet willen delen met nieuwsgierige journalisten, maar ook niet met de politiek. Zelfs de Autoriteit Consument & Markt (ACM), die toezichthouder is op de energiemarkt, weet niet precies hoe de consumentenprijs is opgebouwd.

Er zijn zo'n 60 energieleveranciers en die hebben 27.000 verschillende tarieven. De energiemaatschappijen geven wél bij iedere wijziging hun tarieven door aan de ACM die in de gaten houdt of het een redelijk tarief is. Ook de ACM kan niet in de boeken van de energiebedrijven kijken hoeveel winst er wordt gemaakt.

Gasprijs daalt, maar stijgt op je rekening

Nu zie je dat bij Eneco en Greenchoice de gasprijs daalt, terwijl die bij Essent en Vattenfall-klanten stijgt. Volgens een woordvoerder van Essent zit alles bij elkaar zo'n drie maanden tussen de periode van inkopen en de ingangsdatum van de nieuwe tarieven.

"Het inkopen van stroom en gas gebeurt over een periode van minimaal één maand. Dat is nodig om het totale volume dat geleverd moeten worden aan miljoenen klanten bij elkaar te verzamelen", zegt Hannah van der Weg, woordvoerder van Essent.

Verschillende inkoopmomenten

Ook kiezen de energiebedrijven verschillende inkoopmomenten, zodat je niet afhankelijk bent van één prijs. Je zult als inkoper net de pech hebben een grote pluk energie in te kopen op de duurste dag. Dus ze proberen dat te spreiden. Leveranciers met veel klanten hebben minimaal één maand nodig, maar het kan ook een langere periode betreffen.

Omdat de prijzen zo schommelen kopen de energiebedrijven niet te veel energie in, want je zult maar blijven zitten met veel te dure energie. Dan kunnen ze zelf in financiële problemen komen. Niemand weet namelijk hoe de prijzen zich de komende maanden gaan ontwikkelen: blijft de gasprijs rond een dikke euro schommelen of schiet die weer omhoog naar 3,50 euro? En omdat klanten nu per maand of kwartaal moeten afrekenen, koersen ze op die inkoopperiode.

Waarom de energietarieven in sommige gevallen stijgen, terwijl de marktprijzen juist dalen, legt verslaggever Bart Reijnen uit in onderstaande video:

Bovendien moeten de energietarieven die op 1 januari in rekening worden gebracht voortaan 30 dagen van tevoren gemeld worden aan de klant.

"Leveranciers spreiden de communicatie over ruim een week, zodat de klantenservice bereikbaar is voor klanten. De tarieven worden vastgesteld, als de inkoop helemaal is afgerond. Dat is vanuit de ACM vereist om zekerheid te geven over de leveringsplicht van energieleveranciers. Na het vaststellen van de tarieven is er zo'n twee weken nodig om alle communicatie naar de klanten voor te bereiden", zegt de woordvoerster van Essent.

Stroomprijs gekoppeld aan gasprijs

De stroomprijzen in Nederland zijn gekoppeld aan de gasprijs. Ieder land heeft zijn eigen energie-mix en Nederland is sterk afhankelijk van de gasprijs. Dat was logisch, omdat we in Groningen zélf gas wonnen. Er was jarenlang gas genoeg voorhanden tot de productie werd teruggeschroefd.