Verpakking van pakketjes vaker gebruiken is niet zo makkelijk
Als je iets bestelt bij een webwinkel blijf je na het uitpakken vaak achter met de plastic en kartonnen verpakkingen. 85 miljoen kilo verpakkingsafval veroorzaken we zo op jaarbasis en dat moet in de toekomst anders. Samenwerkende webwinkels en vervoerders willen overstappen op verpakkingen die vaker gebruikt kunnen worden, maar zo’n systeem is er niet zo een-twee-drie.
Zowel op nationaal als Europees niveau is wetgeving in de maak om de enorme stroom aan verpakkingsmaterialen te verminderen. In Nederland moeten herbruikbare verpakkingen in 2050 de norm zijn. Brussel komt ook met regels om herbruikbare verpakkingen te bevorderen, de hoeveelheid verpakkingen te verminderen en te verduurzamen.
Vooruitlopend op de regels heeft Thuiswinkel.org onderzocht of het vaker gebruiken van verpakkingen een oplossing kan zijn. De conclusie: herbruikbare verpakkingen kunnen qua kosten nog niet concurreren met verpakkingen die één keer worden gebruikt. Maar de brancheclub ziet in zijn rapport genoeg aanknopingspunten om verder te experimenteren.
Samen met onder meer webwinkel Bol en vervoerder DHL testte Thuiswinkel.org hoe het terugsturen van verpakkingsmateriaal zou kunnen werken. Ze hebben gekeken naar het verpakken en versturen, terugsturen, schoonmaken, controleren en eventueel repareren.
Test: consument pakt spullen in bij pakketpunt
In een van de pilots is getest met pakketjes die consumenten aan elkaar stuurden. De verzender bracht de spullen onverpakt naar het pakketpunt en pakte het daar pas in om het vervolgens op te sturen.
De ontvanger haalde het bij het pakketpunt direct uit de verpakking of nam het pakket mee naar huis en bracht op een later moment de verpakking terug naar het pakketpunt. 33 procent van mensen liet de verpakking direct achter bij het pakketpunt.
Kiezen tussen wegwerp- of herbruikbare verpakking
Ook is er door webshops geëxperimenteerd met het voorleggen van de keuze tussen een wegwerkverpakking en een herbruikbare verpakking.
Vaak koos de klant vrijwillig voor de herbruikbare verpakking en stuurde hij die na afloop ook netjes terug. Statiegeld op de verpakking stimuleerde het retourpercentage en de snellere retourtermijn nog meer.
Miljoenen kilo's verpakkingsafval
De gebruik van herbruikbare verpakkingsmaterialen is een noodzakelijke ontwikkeling.
In Nederland worden dagelijks zo'n twee miljoen pakketten verstuurd. Dit leidt tot een enorme bulk aan verpakkingsmaterialen, jaarlijks ongeveer 84,1 miljoen kilo kartonnen dozen en 0,8 miljoen kilo plastic verzendzakken.
'Herbruikbare verpakking moet 200 keer meegaan'
Om het verschil tussen de kosten van wegwerpverpakkingen en herbruikbare verpakkingen gelijk te trekken, zou de herbruikbare verpakking in het gunstigste geval 200 keer mee moeten gaan ten opzichte van de wegwerpverpakking. Of dit haalbaar is, is in het onderzoek nog niet aangetoond.
Ook lijkt het er nu op dat de nieuwe wetgeving vooral gaat gelden voor wegwerpplastic, maar niet voor wegwerpkarton. Dat zou webshops kunnen stimuleren om alles in karton te verpakken, in plaats van herbruikbare verpakkingen.
Consortium blijft onderzoeken
Het is volgens Thuiswinkel.org duidelijk dat samenwerking tussen alle betrokken partijen en het creëren van een universeel retoursysteem, waar alle partijen mee werken, cruciaal is om dit model te laten slagen.
In het najaar van 2024 komt het consortium opnieuw bij elkaar om de voortgang te bespreken van nieuwe pilots en marktintroducties, en de ontwikkelingen rondom de wetgeving te beoordelen.