Theaterproducent eist tonnen van failliete musical De Tocht: 'Voel mij zwaar gebruikt'

Van de rechter hoeft het musicalbedrijf voorlopig niet te betalen. Dat blijkt uit een recente uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland.

Musical failliet

Gisteren werd bekend dat De Tocht, het bedrijf achter de productie van de Friese musical over de Elfstedentocht, failliet is. De musical gaat over vijf vrienden die de 'tocht der tochten' rijden, en daarbij samen allerlei tegenslagen overwinnen. Na jarenlange voorbereidingen ging de theaterproductie vorig jaar oktober in première, en trok sindsdien bijna 300.000 bezoekers.

Zakelijk gezien was De Tocht echter geen succes. Integendeel, vanaf het begin werd de musical geplaagd door financiële tegenvallers. Zo vielen de kosten van de bouw van een eigen theater - met schaatsbaan - veel hoger uit dan gedacht. Enkele maanden geleden liet de organisatie weten dat de laatste voorstellingen in juni zouden worden gespeeld. En gisteren volgde dus het bankroet.

Conflict met producent

Nu blijkt dat in aanloop naar het faillissement een hevig conflict woedde tussen de organisatie en theaterproducent Hans Staal. De 68-jarige Staal is een bekende producent in de theaterwereld, en werd in 2021 door de organisatie aangetrokken om de productie van de musical te leiden.

Investeerders in De Tocht kregen eind maart dit jaar van de organisatie te horen dat Staal 'met pensioen' was gegaan, maar nu blijkt dat hij in januari op straat is gezet. De organisatie had hem destijds geschorst, en wilde hem ontslaan. In maart kwamen de partijen overeen dat Staal zelf zou vertrekken, in ruil voor de doorbetaling van zijn managementvergoedingen tot augustus en een trits financiële extraatjes.

Janboel

Al snel bleek echter dat de musicalorganisatie de rekeningen van Staal niet wilde betalen. Volgens het bedrijf zou hij zich niet hebben gehouden aan de voorwaarden van de overeenkomst en een janboel hebben gemaakt van de administratie.

Omdat Staal niet betaald kreeg, liet hij eind mei beslag leggen op tegoeden van de musicalorganisatie. Ook stapte hij naar de rechter. Daar eiste hij van musicalbedrijf De Tocht ruim 154.000 euro aan achterstallige managementvergoedingen en enkele kleinere onkostenvergoedingen. Van de gelieerde licentiegever Sparkle Productions eist hij nog eens bijna 184.000 euro aan verschuldigde royalties.

Misinformatie investeerders

Uit de gisteren openbaar geworden uitspraak blijkt dat de organisatie Staal ook verwijt dat hij investeerders verkeerd zou hebben geïnformeerd over de financiële positie van het bedrijf.

Eind 2022 haalde de musical via het investeringsplatform NPEX 885.000 euro op aan leningen van particuliere beleggers. De informatiegids voor beleggers vermeldde onder meer dat Stardust, het entertainmentbedrijf van Henk van der Meijden en zijn vrouw Monica Strotmann, voor een half miljoen euro zou participeren. Ook zou een lening van 100.000 euro worden omgezet in aandelen.

Achteraf bleek Stardust niet te willen investeren in De Tocht, omdat de organisatie niet aan de voorwaarde van voldoende financiering zou hebben voldaan. Daardoor liep De Tocht niet alleen het half miljoen euro mis, maar werd de lening van 100.000 euro ook niet omgewisseld in aandelen. Die lening moest worden terugbetaald, en dat gebeurde ook eind oktober.

Bom onder musical

Volgens De Tocht legde de verkeerde informatie in de investeerdersgids een bom onder de toch al financieel zwakke organisatie. Investeerders zouden met een beroep op misleiding hun uitgeleende geld direct kunnen terugeisen, waardoor het voortbestaan van de organisatie in gevaar zou komen. Om te kunnen voortbestaan wilde De Tocht de investeerders nu juist vragen hun leningen te verlengen.

Volgens de musicalorganisatie wist Staal al eerder dat Stardust niet zou investeren, en was hij daarmee verantwoordelijk voor de verkeerde informatieverschaffing aan de investeerders. De organisatie overweegt Staal aansprakelijk te stellen voor de geleden schade. Staal zelf noemt de verwijten 'onterecht en gezocht', en stelt dat hij er destijds vanuit ging dat Stardust wel zou participeren. 

Staal verliest

Uit de uitspraak blijkt dat de voorzieningenrechter in Leeuwarden voorlopig de kant kiest van het musicalbedrijf. Volgens de rechter was er aanvankelijk geen sprake van betalingsonwil, maar kon het bedrijf Staal simpelweg niet betalen.

Verder wijst de rechter erop dat er in het kort geding geen ruimte bestond voor gedegen onderzoek naar alle achtergronden, maar bestaat de kans dat de organisatie in een bodemprocedure gelijk krijgt. Ook daarom worden de eisen van Staal afgewezen.

Ook had de betaling aan Staal kunnen leiden tot een faillissement van de organisatie. Daarmee is het belang van de organisatie groter dan het belang van de theaterproducent, vond de rechter. Dat De Tocht uiteindelijk toch failliet ging, was ten tijde van de uitspraak nog niet bekend. Ook wees de voorzieningenrechter de geëiste royaltyvergoedingen af.

'Zwaar gebruikt'

Dat betekent dat Staal voorlopig kan fluiten naar in totaal zo'n 350.000 euro. De theaterproducent zegt tegen RTL Z zelf niet te willen reageren op de uitspraak, maar dit aan zijn juridisch adviseur over te laten. "Het is te link, want er wordt zoveel gedraaid. Het is allemaal uiterst vervelend, en ik voel mij zwaar gebruikt."

Adviseur Albert Dunsbergen zegt nog niet in detail op de zaak te kunnen ingaan, omdat juridische vervolgstappen nog worden overwogen. "Wel wil ik er op wijzen dat de kaartverkoop aanvankelijk hartstikke goed liep. Elke dag werden wel duizend tickets verkocht. In januari werd Staal geschorst, en vanaf februari is de kaartverkoop helemaal ingestort. Dat vind ik wel veelzeggend." 

Advocaat David Schalkwijk, die optrad voor de musicalorganisatie, was onbereikbaar voor een toelichting.