Onderzoek naar mogelijke misleiding bij failliete modewinkels Duetz en Adam

Duetz was een chique herenmodeketen met vijf vestigingen, die al bestond sinds 1857 en de status van hofleverancier had. Zes jaar geleden nam het familiebedrijf uit Zeist 18 winkels van het gerenommeerde modemerk Adam over.

Gepresenteerd als succes

Onder het motto 'groei mee met Adam en Duetz' haalde het bedrijf begin vorig jaar via crowdfundingplatform CrowdAboutNow ruim één miljoen euro van particuliere beleggers op (zie kader onderaan). Directeur Pim Duetz (66) benadrukte destijds dat de financiering voor het winkelbedrijf 'geen noodgreep' was, maar juist bedoeld om te profiteren van groeimogelijkheden.

Duetz zei met de crowdfunding vooral zijn 'trouwe klanten, fans en ambassadeurs' de gelegenheid te willen bieden te investeren in een succesvol bedrijf. "Zonder hen hadden we nooit zover kunnen komen. We delen het succes."

Faillissement

Nog vóór het einde van dat jaar bleek het modebedrijf er echter zo slecht voor te staan, dat het een zogenoemde whoa-procedure moest beginnen. Dat is een manier waarop wankelende bedrijven via een akkoord met schuldeisers een faillissement kunnen proberen te voorkomen. Dat bleek in dit geval tevergeefs: eind juni gingen de winkels failliet.

Inmiddels is gebleken dat de winkelketens er tijdens de crowdfunding al slecht voorstonden. RTL Z meldde eerder dat het moederbedrijf eind 2022 door zijn financiële buffers heen was. Met een negatief eigen vermogen van 8 ton was het bedrijf destijds 'technisch failliet'. Dat bleef onvermeld op de webpagina van de crowdfunding, in het promotiefilmpje en in destijds gegeven interviews.

Verliezen

Nu blijkt bovendien dat Duetz en Adam Brandstore in de twee jaar voorafgaand aan de crowdfunding met verlies draaiden. Volgens het zojuist verschenen faillissementsverslag van curator Jansen boekten de winkelketens in 2021 een verlies 185.000 euro, op een omzet van 4,3 miljoen. In 2022 verdubbelde de omzet tot ruim 8 miljoen euro, maar verviervoudigde het verlies tot 880.000 euro. Ook de verliezen werden in de communicatie rond de financiering niet genoemd.

Eveneens pikant is, dat het failliete winkelbedrijf de cijfers niet liet goedkeuren door een externe accountant. "Een goedkeurende verklaring is niet afgegeven; volgens het bestuur was die ook niet benodigd. Gefailleerden zouden niet controleplichtig zijn", constateert de curator in zijn verslag. "Dit wordt nog verder onderzocht", schijft hij.

Hoofd marketing Hilde Nugteren van het financieringsplatform CrowdAboutNow laat weten dat er bij de crowdfunding evenmin een prospectus met gedetailleerde achtergrondinformatie voor investeerders is verschenen. "Dat was ook niet verplicht."

Doorstart

Curator Jansen stelt in een toelichting tegenover RTL Z dat de crowdfunding van het modebedrijf zijn aandacht heeft en hij daar ook veel telefoontjes van investeerders over heeft gehad, maar dat hij zich de afgelopen weken heeft geconcentreerd op de mogelijkheden voor een doorstart.

"Die is zojuist rondgekomen. Wij nemen GE Europe in de hand om de voorraden te verkopen. Daarna gaan dertien van de twintig winkels door. Twee vestigingen worden doorgestart door de oorspronkelijke eigenaar Pim Duetz, negen winkels gaan naar Van Dal Mannenmode en twee of drie outlets gaan verder onder de naam Jones & Jones", aldus Jansen.

Onderzoek

De curator zegt daarna van start te gaan met een onderzoek naar de oorzaken van het faillissement, en daarbij ook de crowdfunding onder de loep te nemen. "Daar zullen wij zeer alert op zijn. Er is veel geld opgehaald bij particuliere investeerders. Daarbij ging het soms om forse bedragen. Het is de vraag of destijds geen onjuiste informatie is verschaft. Of er sprake was van misleiding, is de vraag."

De curator zegt onder meer verbaasd te zijn over de korte tijd tussen de afronding van de crowdfunding en het opstarten van de voorbereidingen voor een schuldsanering. "Het bedrijf trok de financiering aan tussen december 2022 en maart 2023, en kwam in oktober al terecht in een whoa-traject. Dat is opmerkelijk, zeker omdat er net een flinke kapitaalinjectie was binnengehaald."

Grote voet

De eigenaar van de winkelketens leefde op grote voet. Uit het faillissementsverslag blijkt dat het bedrijf de beschikking had over een Porsche Carrera S Cabriolet. "Dat was de auto van Pim Duetz", laat de curator desgevraags weten. "Daarover heb ik ook al wat telefoontjes ontvangen van investeerders. Die vroegen zich af waarom zij hun geld in een bijna failliet bedrijf staken, terwijl de directeur rondreed in een Porsche." De auto wordt nu geveild en de opbrengst valt in de failliete boedel, aldus Jansen.

Vorige maand schreef zakenblad Quote dat Duetz zijn kapitale villa in het Gooi te koop had gezet voor 4,6 miljoen euro. De villa is inmiddels verkocht, weet de curator. De opbrengst daarvan valt echter niet in de failliete boedel. Pim Duetz was vandaag nog onbereikbaar voor een toelichting. Het telefoonnummer van het modebedrijf geeft geen gehoor, en een mail en een contactverzoek via Linkedin werden nog niet beantwoord.

Aanvulling: reactie Pim Duetz

In een later gemailde reactie zegt ondernemer Pim Duetz dat hij ten tijde van de voorbereidingen voor de crowdfunding nog niet volledig op de hoogte was van de omvang van de problemen. De jaarcijfers over 2022 waren nog niet opgesteld, en de tegenvallende resultaten over 2023 nog niet bekend.

Volgens Duetz was er dat jaar sprake van een omzetverlies van 1 miljoen euro door 'logistieke en digitaliseringsissues' en bijkomende kosten, terwijl rekening was gehouden met een lichte omzetstijging en gelijkblijvende kosten.

Daarnaast geeft hij aan dat het investeringsplatform het delen van cijfers niet verplicht stelde. "Wel konden crowdfunders die individueel bij de vennootschap opvragen. Van die mogelijkheid heeft niet één crowdfunder gebruik gemaakt." De ondernemer zegt de investeerders in het kader van de schuldsaneringspogingen sinds de herfst van 2023 op de hoogte te hebben gehouden van de ontwikkelingen. "Ook is hen een regeling aangeboden om een deel van de schuld terug te betalen. Een enkeling was boos, maar de meesten reageerden heel sportief."

Uiteindelijk mislukte de schuldsanering als gevolg van nieuwe tegenvallers in de eerste helft van dit jaar, aldus Duetz. Als gevolg van een ruzie tussen de bank en een andere pandhouder rond een onderhandse uitverkoop waardoor de bank zijn leningen terugeiste, was de ondernemer naar eigen zeggen uiteindelijk gedwongen het faillissement aan te vragen. "Ik vind het heel vervelend voor de crowdfunders en andere betrokken crediteuren en bied hen hierbij mijn verontschuldigingen aan", aldus Duetz.

Acht ton of 1,3 miljoen

In zijn eerste faillissementsverslag schrijft curator Maarten Jansen dat de winkelketens met de crowdfunding 8 ton ophaalden. Bij nader inzicht blijkt dat zelfs ruim één miljoen euro te zijn geweest, omdat de financiering nog werd verlengd.

"En het bedrag kan nog aanzienlijk oplopen", vreest Jansen. "Investeerders kunnen namelijk ook aanspraak maken op de misgelopen rente. Ook kregen investeerders als extraatje een modecheque die te besteden was in de winkels. Als die cheques nog niet zijn geïnd, kunnen ze bij de vordering van investeerders worden opgeteld. Dat kan nog een feestje worden; de totale vordering van de crowdfunders kan zo misschien wel oplopen tot 1,3 miljoen euro."

De curator zegt via het financieringsplatform CrowdAboutNow contact te hebben gezocht met de investeerders. "Ik heb hen inmiddels opgeroepen om hun vorderingen bij mij in te dienen. Tot dusverre hebben zij voor zo'n 280.000 euro ingediend."

Volgens CrowdAboutNow hebben de gedupeerde investeerders zich niet verenigd om hun belangen te laten vertegenwoordigen, en ook geen contactpersoon benoemd. Het platform kan geen contactgegevens delen, in verband met privacywetgeving. Investeerders die contact met RTL Z willen opnemen, kunnen zich melden via een vertrouwelijke email.