Hoop op herstel: nieuwbouwvergunningen in de lift
Stikstof, de Wet betaalbare huur en de stijgende rente: het instorten van de nieuwbouw is al vaak voorspeld, maar het tegenovergestelde is waar. Het aantal verleende nieuwbouwvergunningen is voor het derde kwartaal op rij gegroeid. "De conclusie: het effect van de stikstofcrisis op de woningbouw viel reuze mee."
Tussen april en juni werden er 18,8 duizend vergunningen voor nieuwe woningen afgegeven. Dat is 17 procent meer dan begin dit jaar, voor het eerst sinds 2018 is er drie kwartalen op rij groei geregistreerd in het aantal verleende bouwvergunningen.
Dit meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek in de kwartaalrapportage nieuwbouw.
Duidelijkheid over rente
Het is een teken dat de bouwsector de dip vanwege de gestegen rente te boven lijkt. Tussen 2022 en 2023 verdriedubbelden de marktrentes, waardoor de huizenprijzen licht daalden. Hierdoor kwamen diverse bouwprojecten niet meer van de grond, omdat de kosten wel door bleven stijgen. Nu er duidelijkheid is over de rente en de verkoopprijzen weer omhoog gaan, kunnen veel bouwprojecten weer van start, soms in gewijzigde vorm.
Als deze groei doorzet, komt de doelstelling 100.000 nieuwe woningen per jaar in zicht. Naast de nieuwbouw moet daar nog het aantal nieuwe woningen door transformatie bij worden opgeteld. Dit zijn kantoren en bedrijfspanden die worden omgezet in appartementen.
De doorlooptijd in de woningbouw is lang: doorgaans verstrijkt er ongeveer twee jaar tussen de vergunningverlening en de oplevering van nieuwe woningen.
Meer grote projecten
Woningen worden ook steeds vaker in grotere projecten gebouwd, ziet het CBS. Meer dan de helft van de verstrekte vergunningen is bedoeld voor de bouw van één huis. Maar het aantal verstrekte vergunningen voor een project van 2-25 woningen daalt, terwijl het aantal bouwvergunningen voor 25 woningen of meer juist groeit.
Stikstof nauwelijks invloed
De strenge uitstootregels die natuurgebieden moeten beschermen tegen stikstof, hebben nauwelijks tot geen effect op de woningbouwproductie. Uit een recente studie van hoogleraar Ruimtelijke Economie Jan Rouwendal (VU) blijkt dat gemeenten nabij natuurgebieden nauwelijks minder woningbouwvergunningen afgeven dan gemeenten die geen last hebben van deze belemmeringen.
"Het lijkt erop dat de bouw zich in de maanden die volgden op de uitspraak van de Raad van State uit 2019 heeft ingesteld op de nieuwe situatie", zegt Rouwendal in economisch vakblad ESB. "Men heeft soepel leren omgaan met de opgelegde extra condities. (...) De conclusie: het effect van de stikstofcrisis op de woningbouw viel reuze mee."