CO2 onder de grond stoppen: het lijkt nu echt te gaan gebeuren
De bouwwerkzaamheden voor het buizenstelsel waarmee op grote schaal CO2 afgevangen gaat worden in Nederland, zijn in volle gang. Het gaat om het eerste project voor CO2-afvang en -opslag van deze schaal in de Europese Unie. Media uit binnen- en buitenland mochten vandaag een kijkje nemen.
Kilometerslange buizen, zo ver het oog reikt, liggen klaar op de Maasvlakte in Rotterdam om aan elkaar te worden gelast. Deze maand start de bouw van een zogenoemd compressorstation en een koelwaterpompstation. Met de buizen kan CO2, die nu nog de lucht in gaat bij bedrijven, straks worden getransporteerd naar zee.
Daar wordt het opgeslagen in een vrijwel leeg gasveld. Allemaal bedoeld om ervoor te zorgen dat die CO2 straks niet langer naar de atmosfeer wordt uitgestoten. Het maakt onderdeel uit van de klimaatplannen van het kabinet, om in 2030 meer dan de helft minder broeigasgassen uit te stoten.
Hoge verwachtingen
Alom wordt er vanuit gegaan dat de industrie tegen die tijd nog onvoldoende verduurzaamd zal zijn door schonere technologie. Daarom wordt er veel verwacht van de techniek om de vrijkomende CO2 af te vangen en onder de Noordzee op te slaan.
Porthos wordt ook gezien als voorbeeldproject voor andere landen; reden waarom er subsidie door de Europese Unie is toegekend. Brussel hoopt dat deze manier van CO2-verwijdering de tijd kan overbruggen die de industrie nodig heeft om over te schakelen van fossiele grondstoffen naar echt duurzame alternatieven.
Het buizenstelsel aan land is ongeveer dertig kilometer lang, en begint in het Botlek-gebied. Daarna gaat het door de Europoortregio richting een compressorstation op de Maasvlakte. Vandaar zal een 22 kilometer lange buis de CO2 straks verder vervoeren, de zee op.
Volgens projectleider Hans Meeuwsen van Porthos wordt de CO2 vervolgens hermetisch afgesloten van de buitenwereld. "Dat aardgasveld heeft miljoenen jaren gas bevat, dat is echt een goed afgesloten veld. Met daarin een klein gaatje waardoor het gas werd gewonnen."
Cementplug van 400 meter
Via dezelfde weg kan nu de CO2 in hetzelfde veld gestopt worden. "Als het veld dan weer is opgevuld, tot bijna de druk die er was op het moment dat de gaswinning begon, gaan we het afstoppen met een cementplug van bijna 400 meter. En dan is het echt wel voorgoed afgesloten", zegt Meeuwsen.
Tijdens een boottocht, in aanwezigheid van minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei, werden de aanwezigen bijgepraat over de voortgang van het project. Afvang- en opslag van CO2, ook wel CSS genoemd, is volgens de minister 'cruciaal' om de klimaatdoelstellingen te halen.
"Met de bouw van het eerste grootschalige transport- en opslagsysteem voor CO2 in Nederland zet Porthos een grote stap. Hiermee kan de industrie de uitstoot verminderen en houden we een concurrerende industrie hier in Nederland."
De vier klanten van Porthos, die hun CO2 zullen leveren, zijn Shell, ExxonMobil, Air Liquide en Air Products.
Lange voorgeschiedenis
Het opslaan van CO2 heeft een lange voorgeschiedenis, er wordt al enkele tientallen jaren over gepraat. Tot nu toe kwam het niet van de grond. Het is dan ook een dure techniek, alleen de aanleg van het buizenstelsel kost al bijna anderhalf miljard euro.
Daarnaast was een aantal milieuorganisaties lange tijd tegen, omdat ze bang waren dat bedrijven hierdoor te lang zouden treuzelen met het investeren in echt schonere productiemethoden. En dan was er vorig jaar ook nog een rechtszaak, omdat gevreesd werd dat er bij de bouwwerkzaamheden te veel stikstof zou vrijkomen.
Maar de rechter oordeelde dat het project kan doorgaan, omdat de gevolgen voor de omliggende natuur maar klein zullen zijn. Als alles goed gaat, zal de eerste CO2 over twee jaar, in 2026, de zeebodem in gaan. Verwacht wordt dat ongeveer 10 procent van de CO2-uitstoot van de Rotterdamse haven op deze manier kan worden opgeslagen.
