Het ooit zo succesvolle Intel zit in zwaar weer: 'Meerdere slagen gemist'
Chipmaker Intel rekent op moeilijke tijden. Het bedrijf dat onder meer chips levert die in onze computers en laptops zitten (en daarom bekend is van de blauwe stickers bij het toetsenbord) wordt ingehaald door concurrenten. Wat is er aan de hand met de ooit zo grote Amerikaanse chipgigant?
"Teleurstellend", dit woord had Intel-directeur Pat Gelsinger in augustus over voor de laatste cijfers (over het tweede kwartaal van dit jaar) van het bedrijf. Hij kondigde toen niet voor niets een omvangrijke kostenbesparing van miljarden dollars aan.
Zo worden de komende jaren onder meer 15.000 werknemers ontslagen en krijgen de aandeelhouders in het vierde kwartaal geen dividend uitgekeerd. Geen douceurtje dus voor de beleggers die geld steken in het bedrijf. Eerder deze maand werd bekend dat de bouw van Intel-fabrieken in Duitsland en Polen wordt uitgesteld.
Qualcomm, een landgenoot en concurrent die ooit veel kleiner was dan Intel, zou Intel daarom zelfs over willen nemen, schreef Bloomberg vorige week. Dit Amerikaanse zakenplatform meldde eerder deze week dat vermogensbeheerder Apollo miljarden wil investeren in Intel.
Wat is Intel?
Intel is in 1968 opgericht in Californië. Het bedrijf groeide in de loop der jaren uit tot een wereldspeler als het gaat om het maken van chips. Het bedrijf profiteerde enorm van de opkomst van internet en de aanschaf van computers door consumenten.
Vorig jaar had het bedrijf een omzet van ruim 54 miljard dollar. Er werkten dat jaar bijna 125.000 mensen voor Intel.
"Intel heeft meerdere slagen gemist", zegt Peter Baltus, hoogleraar elektrotechniek aan de TU Eindhoven. Hij zegt dat Intel bijvoorbeeld niet is aangehaakt bij de markt voor draagbare apparaten, waaronder smartphones. "Daarna werd ook de AI-golf gemist", zegt Baltus, die heeft gewerkt bij de Nederlandse chipmaker NXP.
De hoogleraar kan nog ergens begrip opbrengen voor Intel. "Omdat de techniek zo complex is en de kosten zo hoog, is het in deze branche heel moeilijk om keuzes te maken. Als je eenmaal de verkeerde neemt en een achterstand oploopt, dan maak je die niet zomaar goed."
'Arrogant'
"Een arrogante speler", vult Jos Versteeg, die de chipindustrie op de voet volgt voor bank InsingerGilissen, aan. "Intel is te lang doorgegaan op de oude manier." Zo vindt hij het niet verstandig dat Intel chips ontwerpt en vervolgens ook nog zelf produceert.
"TSMC is nu een toonaangevende speler en produceert alleen maar chips. De ontwerpen komen van bijvoorbeeld Qualcomm, AMD en NVIDIA. Succesvolle fabless-bedrijven die het productieproces uitbesteden en daardoor geen eigen fabrieken hebben." De 'dubbelfunctie' van Intel is volgens Versteeg veel te inspannend en te duur voor het bedrijf.
Hij zegt dat het Taiwanese TMSC op tijd begon samen te werken met het Nederlandse ASML, dat machines produceert waarmee chips gemaakt kunnen worden. "Intel zei jaren geleden tegen ASML: 'Zet die apparaten maar op de stoep, wij kijken wel wat we ermee gaan doen. Hierdoor heeft Intel de stap naar de EUV-techniek (extreem ultraviolet, red.) gemist."
De ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) zijn volgens Versteeg 'de nagel aan de doodskist' voor Intel. Hij zegt dat de door Nvidia ontworpen grafische kaarten daarvoor uitstekend geschikt zijn. "Nvidia steekt er nu met kop en schouders bovenuit, terwijl pakweg 20 jaar geleden Intel de top of the bill was."
Intel zet in ieder geval alles op alles om de achterstand in te lopen. Zo wil het bedrijf niet over dezelfde bananenschil uitglijden. De Amerikanen hebben de nieuwste chipmachines van ASML (High NA EUV) aangeschaft.
Geen garantie op succes
De nieuwe machines zijn overigens nog geen garantie op succes volgens de deskundigen. Intel moet met de apparaten uit Veldhoven zelf nog op grote schaal goede, moderne en gewilde chips maken. "Als dit lukt, kunnen oude tijd weer herleven", aldus Versteeg. "Maar er zit een risico aan vast."
Hier sluit Baltus zich bij aan. Hij denkt dat het heel lastig is om als underdog de leidende partijen weer van de troon te stoten. Dit komt doordat er al veel software en hardware is ingericht op chips van bijvoorbeeld Nvidia. Toch heeft hij wel een beetje vertrouwen in de geplaagde chipmaker. "Intel is nog steeds een groot bedrijf met goede mensen en veel kennis."
Amerika vs China
Daarnaast is Amerika er veel aan gelegen om een toonaangevende chipsector te behouden. Juist omdat de Aziatische chipsector ook erg groot is. "TMSC is een bedrijf uit Taiwan, dus dan is China nooit ver weg", zegt Versteeg.
Het is ook niet voor niets dat er in 2022 in de VS de 'Chips and Science Act' is ondertekend door president Joe Biden. Hier is financiële steun voor de techsector mee gemoeid. Het zou volgens de Nederlandse deskundigen niet verrassend zijn als er ook wat geld richting Intel vloeit. Verdere samenwerking met andere grote Amerikaanse chipbedrijven is ook niet ondenkbaar volgens Versteeg.
"Ook kan er bijvoorbeeld een constructie worden bedacht waarbij het bedrijf wordt opgesplitst met een ontwerp- en een productietak", zegt Baltus. Voor het voortbestaan van Intel vreest de professor niet. "Maar er zit een verschil tussen blijven bestaan en leidend blijven."
