Rechter zet streep door ontslag van botte chirurg van Amsterdam UMC
Een orthopedisch chirurg, die eind vorig jaar door het academische ziekenhuis Amsterdam UMC werd ontslagen omdat hij zich al ruim tien jaar denigrerend en bot gedroeg, mag terugkeren. Het gerechtshof Amsterdam zet een streep door zijn ontslag.
Als het ziekenhuis de chirurg toch niet aan de slag laat gaan, moet het de man een dwangsom betalen die kan oplopen tot 750.000 euro. De door het hof afgedwongen terugkeer van de arts is een verrassende wending in een zaak die al jarenlang sleept.
Bot communiceren
De 60-jarige man werkt al sinds 2002 bij het Amsterdam UMC als orthopeed, een medisch specialist die is gespecialiseerd in botten, spieren en gewrichten. Sinds 2018 is hij er hoogleraar orthopedische chirurgie, met een bruto maandsalaris van bijna 24.000 euro. Ook doet hij wetenschappelijk onderzoek en leidt hij jonge artsen op.
De man leverde uitstekend werk, maar was moeilijk in de omgang. De afgelopen tien jaar moest het ziekenhuis hem regelmatig aanspreken op zijn botte wijze van communiceren met studenten, collega's en ziekenhuispersoneel. De man kreeg ook begeleiding bij het verbeteren van zijn gedrag. Zo volgde hij in 2017 na klachten over woedeaanvallen en scheldpartijen een coachingtraject. Maar ook in de jaren daarna bleven incidenten terugkeren.
Klacht artsen in opleiding
In 2022 werd de grens bereikt: na eerdere incidenten dat jaar ontving het ziekenhuis in december een brief van twee opleiders namens de artsen in opleiding, waarin werd geklaagd over het 'onwenselijk gedrag' van de chirurg. Volgens de brief - met een waslijst met voorbeelden van zijn denigrerende opmerkingen - creëerde de arts een 'bedreigend en onveilig leerklimaat'. Niet veel later volgde een klachtenbrief namens de verpleegkundigen.
Toen de arts zich tijdens een gesprek niet volledig zei te herkennen in de klachten, stuurde het ziekenhuis de man met betaald verlof. Nadat bemiddelingspogingen strandden, stapte het ziekenhuis vorig jaar naar de rechter om hem te kunnen ontslaan.
Op straat gezet
Eind vorig jaar gaf de rechtbank Amsterdam het ziekenhuis toestemming om de arts op straat te zetten. De kantonrechter was onder meer gevoelig voor het argument van de werkgever, dat de patiëntveiligheid in gevaar kan komen als artsen in opleiding en verpleegkundigen geen onzekerheid durven te uiten of vragen durven te stellen.
Het ziekenhuis moest de man wel een transitievergoeding van zo'n 160.000 euro betalen. Daarnaast zat de arts al een jaar betaald thuis, voor het ziekenhuis een kostenpost van nog eens 290.000 euro.
Streep door ontslag
Nu blijkt dat de orthopedisch chirurg tegen zijn ontslag in hoger beroep is gegaan. En met succes. Met een gisteren openbaar geworden uitspraak zet het gerechtshof Amsterdam een dikke streep door het ontslag. In tegenstelling tot het ziekenhuis en de rechtbank oordeelt het hof dat er 'geen sprake is van een ernstig en duurzaam verstoorde arbeidsverhouding'.
Het hof erkent dat de arts soms bot communiceert, maar heeft daar ook wel enig begrip voor omdat de man als traumachirurg soms onder hoogspanning moet presteren. "Tijdens zijn werk op de operatiekamer gaat het om leven en dood", aldus de uitspraak. Daarbij benadrukken de rechters dat uit de omstandigheden blijkt dat de arts inhoudelijk gedreven is, en de patiëntveiligheid juist hoog in het vaandel heeft.
Ook vindt het hof dat het ziekenhuis een te eenzijdig negatief beeld schetste van het gedrag van de chirurg. De arts zou zich bovendien wel degelijk bewust zijn van zijn tekortkomingen, maar te weinig ruimte hebben gekregen om zijn gedrag te verbeteren. Zo zouden bemiddelingsbijeenkomsten met de artsen in opleiding en verpleegkundigen na zijn schorsing buiten zijn schuld om niet tot stand zijn gekomen.
Steunbetuigingen
Ook was niet iedereen negatief over de man. Zo kreeg de arts veel steunbetuigingen na zijn vertrek, onder meer in een brief die was ondertekend door 66 medewerkers van het operatiekamercomplex. "Als we groter belang gaan hechten aan hypercorrect communiceren, dan aan academische topzorg, is deze ontwikkeling zeer zorgelijk", aldus deze brief.
Het hof komt daarmee uiteindelijk tot de conclusie dat het Amsterdam UMC de man ten onrechte heeft ontslagen. Van het hof moet het ziekenhuis de man begin december weer toelaten tot de werkvloer. Elke dag dat de werkgever in gebreke blijft, moet het de arts een dwangsom van 10.000 euro betalen, die kan oplopen tot 750.000 euro.
Schadepost half miljoen
De chirurg moet wel zijn transitievergoeding van 160.000 euro terugbetalen. Daar staat tegenover dat het ziekenhuis de man nog ruim een kwart miljoen euro aan achterstallig loon moet betalen, omdat het hof zijn arbeidsovereenkomst per begin dit jaar herstelt. Omdat de man vóór zijn ontslag ook al een jaar betaald thuiszat, bedraagt de schadepost voor het ziekenhuis inmiddels ruim een half miljoen, nog afgezien van kosten voor de mislukte ontslagprocedure.
Het academisch ziekenhuis wil niet reageren op een verzoek om commentaar. "Dit betreft een arbeidsrelatie en is daarmee vertrouwelijk tussen Amsterdam UMC en de betrokkene. Daarom doen wij hier geen mededelingen over", laat woordvoerder Kim van Stokrom weten.
Daardoor is niet duidelijk of het ziekenhuis de chirurg inderdaad weer aan de slag zal laten gaan, en hoe het dat intern en extern zal uitleggen. Tijdens de rechtszaak benadrukte de zorginstelling dat de terugkeer van de man 'tot onoverkomelijke problemen' zou leiden. De advocaat van de arts, Marion van den Brekel, was nog onbereikbaar voor een toelichting.
