Patiëntveiligheid in geding

Toparts AMC verliest goedbetaalde baan wegens bot gedrag

Door Mathijs Smit··Aangepast:
© ANPToparts AMC verliest goedbetaalde baan wegens bot gedrag
RTL

Het academische ziekenhuis AMC in Amsterdam mag een orthopedisch chirurg ontslaan, omdat hij jarenlang agressief en denigrerend communiceerde met collega's, personeel en studenten. De man eiste een ontslagvergoeding van ruim 1,2 miljoen euro, maar daar kan hij naar fluiten.

Dat blijkt uit een gisteren openbaar geworden uitspraak van de rechtbank Amsterdam.

De 59-jarige man werkte sinds 2002 als orthopedisch chirurg in het Amsterdam Medisch Centrum (AMC), waar hij ook hoogleraar en opleider was. In die functies verdiende hij een bruto maandsalaris van bijna 24.000 euro.

Botte bejegening

Als orthopeed - een arts die gespecialiseerd is in botten, spieren en gewrichten - presteerde de man uitstekend, maar wel kreeg het ziekenhuis al tien jaar lang klachten over de botte wijze waarop hij omging met studenten, collega's en ziekenhuispersoneel.

Zo werd de man als opleider in 2014 door de artsen in opleiding negatief beoordeeld op 'bejegening, communicatie en feedback'. Ook de jaren erna was de beoordeling slecht. "De sfeer op de operatiekamer is meestal gespannen en negatief. Iedereen is een prutser. Zo zonde, want deze opleider heeft een ongelooflijke hoeveelheid kennis", aldus een van de beoordelingsverslagen.

Scheldpartijen

Na nieuwe klachten over woedeaanvallen en scheldpartijen moest de arts in 2017 een coachingtraject volgen om zijn communicatie te verbeteren. Maar in de jaren daarna bleven incidenten terugkeren. In 2019 behoorde de hoogleraar tot de 1,5 procent slechtst beoordeelde opleiders in Nederland.

KLM gooit piloot op straat na jarenlang wangedrag
Lees ook

KLM gooit piloot op straat na jarenlang wangedrag

Ook de afgelopen jaren riep zijn werkgever de man herhaaldelijk tot de orde. Soms verbeterde de situatie tijdelijk, maar uiteindelijk bleef het grensoverschrijdende gedrag toch terugkeren.

Nieuwe aanvaringen

Zo was er in de eerste maanden van 2022 sprake van 'een conflict met een traumachirurg', een 'aanvaring met een orthopedisch chirurg' en een 'hoog oplopend meningsverschil met een hoofdverpleegkundige'. In dat laatste geval stelde de arts niet de afgesproken ok-verslagen te hoeven inleveren, omdat de verpleegkundigen toch niet het niveau zouden hebben om te begrijpen wat daarin stond.

In oktober en november 2022 volgden nieuwe incidenten, waarbij een collega-arts en een arts in opleiding bezwaar maakten tegen de 'denigrerende, agressieve stijl van communiceren' en 'gescheld tijdens een operatie'. In een daarop volgend gesprek eiste de werkgever - opnieuw - dat de hoogleraar zijn gedrag zou veranderen. 

Onveilig leerklimaat

Op 5 december ontving het AMC een brief namens alle artsen in opleiding, waarin werd geklaagd over het 'ongewenst gedrag' van de opleider, dat een 'bedreigend en onveilig leerklimaat' zou creëren.

De brief bevat een waslijst aan voorbeelden van denigrerende uitspraken. Zo zou de hoogleraar hebben gezegd: 'Je staat onder aan de hiërarchie, wen er maar aan. Je mag pas praten als je kan opereren', en 'je gaat klemmen vasthouden, voor de rest wil ik je niet horen'. Later die maand volgde een klachtenbrief namens de verpleegkundigen.

Schorsing

Na een gesprek over de eerste brief, waarbij de arts zei zich daarin niet te herkennen, stuurde het ziekenhuis de arts op betaald verlof. Ook daarna zocht de werkgever nog een half jaar naar mogelijkheden om met elkaar verder te kunnen. Nadat mediation was mislukt, stapte het ziekenhuis in juni echter naar de rechter om de man te kunnen ontslaan.

Voor de Amsterdamse rechtbank stelde de hoogleraar dat er geen reden was hem te ontslaan. Hij erkende soms 'kort door de bocht' te zijn, maar schreef dat toe aan zijn 'gedrevenheid en het dienen van patiëntenbelangen'.

Steunbetuiging

Daarin kreeg de arts bijval van de operatiekamer-assistenten, die in een steunbetuiging zeiden hem na zijn schorsing te missen. Zij omschreven de hoogleraar als een 'prettige collega die het maximale van zichzelf vraagt en dat ook van anderen verwacht. Iemand die daardoor soms wat kort door de bocht kan zijn, maar nooit kwaadwillend'.

Ook betwistte de arts een deel van de door het AMC beschreven incidenten, en beloofde hij niet meer te zullen vervallen in zijn oude gedrag. Als hij toch aan de dijk zou worden gezet, eiste hij naast zijn reguliere ontslagvergoeding een schadevergoeding wegens onterecht ontslag van ruim 1,2 miljoen euro.

Terecht ontslag

Maar naar die schadevergoeding kan de man fluiten. Uit de gisteren openbaar geworden uitspraak blijkt dat de Amsterdamse kantonrechter met het AMC erkent dat er met de inhoudelijke vaardigheden van de man als arts en orthopedisch chirurg niets mis is.

Toch oordeelt de kantonrechter dat het ziekenhuis de hoogleraar op straat mag gooien. Daarbij wijst de rechter er onder meer op dat de man zeker ook als opleider moest beschikken over de juiste communicatieve vaardigheden.

Patiëntveiligheid

Als artsen in opleiding en verpleegkundigen geen twijfels meer durven te uiten of vragen durven te stellen kan de patiëntveiligheid in het geding komen, verklaart de rechter. Het AMC mag de arbeidsovereenkomst per 1 januari ontbinden.

In het voordeel van het ziekenhuis speelde ook dat de werkgever voldoende pogingen deed om de arts toch in dienst te kunnen houden, zoals de mediation na zijn schorsing. Omdat de werkgever niet ernstig verwijtbaar handelde, hoeft ze niet de door de arts geëiste schadevergoeding van 1,2 miljoen euro te betalen.

Prijskaartje

Toch hangt er aan het ontslag van de medisch specialist wel een prijskaartje voor het AMC. In de eerste plaats moet het ziekenhuis de man de wettelijke transitievergoeding betalen. Hoeveel dat is, staat niet in de uitspraak. Met een bruto maandsalaris van 24.000 euro en 20 dienstjaren, is die te berekenen op zo'n 160.000 euro.

Daarbij komt dat de medisch specialist een jaar lang betaald thuis zat. Dat kostte het ziekenhuis nog zo'n 290.000 euro. Nog afgezien van de kosten voor mediation en juridische procedures kost het vertrek van de orthopedisch chirurg het AMC dus zo'n 450.000 euro.

Lees meer over
AMCGezondheidszorgOntslagArtsMedisch specialistGrensoverschrijdend gedrag