Onder de maat

Voorlopige slotverklaring klimaattop voor vrijwel niemand acceptabel

Door Heleen Ekker··Aangepast:
© anpVoorlopige slotverklaring klimaattop voor vrijwel niemand acceptabel
RTL

Op de klimaattop in Azerbeidzjan buigen landen zich over een voorlopige slottekst. Daarin staat dat rijke landen vanaf 2035 jaarlijks 250 miljard dollar bijeen brengen voor ontwikkelingslanden. Ook wordt een nog flink hoger bedrag genoemd: 1,3 biljoen dollar. Daarbij gaat het vooral om investeringen van bedrijven.

Volgens de Europese Unie en ook minister Sophie Hermans van Klimaat zitten er goede elementen in het nieuwste voorstel, maar is er toch 'nog veel werk nodig' . Wat positief is, zegt Hermans, is dat er betere verwijzingen in zitten naar de afspraken die vorig jaar gemaakt zijn op de klimaattop in Dubai.

Eerder vreesde de EU dat sommige landen weer wilden terugkrabbelen van de gemaakte afspraak vorig jaar. De wereld kwam toen overeen dat er geleidelijk afscheid wordt genomen van de fossiele brandstoffen steenkool, olie en gas.

De gletsjers op de bergen in Afrika smelten razendsnel, en dat is een gevolg van klimaatverandering, laat deze video zien: 

Kwetsbare landen

Nu is deze angst minder geworden. Hermans: "Maar nog niet voldoende. Ook is er nog werk te doen op het voorstel over klimaatfinanciering. Het moet de kwetsbare delen van de wereld helpen en het moet ook daadwerkelijk op te halen zijn om de afspraken waar te maken."

In deze video leggen we uit hoe realistisch het is om een biljoen te vragen en wie dat dan zou moeten betalen:

Rijke landen willen vooral dat meer landen gaan meebetalen. Tot nu toe wordt het geld bij elkaar gebracht door enkele tientallen landen. Rijke Golfstaten betalen bijvoorbeeld niet mee. Het zijn landen die dertig jaar geleden nog als ontwikkelingsland werden gezien, maar dat inmiddels al lang niet meer zijn.

"Meer welvarende landen moeten gaan bijdragen. We gaan door met de gesprekken", zegt Hermans. Maar niet alleen rijke landen zijn ontevreden. Ook ontwikkelingslanden reageren negatief. 

'De planeet verbrandt'

"Ik ben zo boos. Het is belachelijk. Gewoon belachelijk", zegt Juan Carlos Monterrey Gomez, de speciale vertegenwoordiger klimaatverandering van Panama, die het voorgestelde bedrag te laag noemt. "Het voelt alsof de ontwikkelde wereld wil dat de planeet verbrandt."

'Laat allerrijksten op aarde klimaatgeld betalen'
Lees ook

'Laat allerrijksten op aarde klimaatgeld betalen'

Ook de aanwezige hulporganisaties in Bakoe reageren afwijzend. "Deze tekst is ronduit slecht", zegt Hilde Stroot van Oxfam Novib. "Het bedrag wat nu op tafel ligt is echt een fractie van wat nodig is. Dit is echt, echt onder de maat, een waardeloos bedrag."

Er wordt dus nog volop door onderhandeld. Volgens een eerdere afspraak moet de wereld vóór 2025 een nieuw bedrag vaststellen, bedoeld voor arme landen om hen te helpen zich aan te passen aan klimaatverandering.

De afgelopen jaren betaalden rijke landen elk jaar 100 miljard dollar. Deze afspraak werd vijftien jaar geleden gemaakt, en ging in vanaf 2020. Inmiddels is uit onderzoek komen vast te staan dat dat bedrag ontoereikend is.

Guterres

Arme landen zullen ook moeten verduurzamen, en hebben nu al last van meer weersextremen zoals hitte, droogte of juist overstromingen door hevige regenval. Dit kost allemaal veel geld. Bovendien, stellen de ontwikkelingslanden, hebben zij het probleem niet veroorzaakt.

VN-secretaris-generaal Antonio Guterres, ook aanwezig op de top in Bakoe, probeert alle landen dichter bij elkaar te brengen. Hij zegt dat falen geen optie is. 

De opwarming van de aarde stopt niet vanzelf. En als er hier geen afspraak komt, aldus Guterres, zullen landen ook niet hun best doen om nieuwe klimaatdoelen te formuleren die de klimaatdoelen uit het Parijse klimaatakkoord dichterbij kunnen brengen.

In deze video beantwoorden politiek verslaggever Irene de Kruif en klimaatspecialist Heleen Ekker jullie meest gestelde vragen over de klimaattop: