Waarschuwing om veranderingen in geestelijke gezondheidszorg
Patiënten die in behandeling zijn bij een psycholoog, lopen het risico dat hun zorgverzekeraar die kosten volgend jaar niet meer volledig vergoedt. Het gevolg is dat patiënten zelf een eigen bijdrage moeten betalen of anders de behandeling moeten afbreken. Die waarschuwing doet MIND, een organisatie die zich inzet voor psychische gezondheid.
"Vooral cliënten met een complexe zorgvraag, zoals slachtoffers van seksueel misbruik of mensen met bepaalde vormen van autisme, lopen het risico dat hun behandeling niet meer wordt vergoed", stelt Mariëlle van den Berg, woordvoerder van MIND.
Om kosten te besparen vergoeden zorgverzekeraars vanaf 2025 alleen nog behandelingen met zorgverleners met wie ze een contract hebben afgesloten. Dat betekent in de praktijk dat verzekeraars maar een maximaal aantal behandelingen vergoeden. Veel zorgverleners in de geestelijke gezondheidszorg verzetten zich daartegen, omdat een deel van hun patiënten een langere behandeling nodig heeft.
Bovendien keren de verzekeraars vooral voor specialistisch werk veel te lage tarieven uit, vinden psychologen. Rudolf Ponds, voorzitter van de beroepsvereniging voor psychologen, het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) zegt dat leden 'het gevoel hebben te moeten tekenen bij het kruisje'. Er is weinig ruimte om te onderhandelen, en er worden volgens de beroepsvereniging te lage tarieven geboden. "Er lijkt sprake van een race to the bottom."
Niet meer zelf bepalen
Patiënten die zelf willen bepalen naar welke dokter of psycholoog ze willen, hadden tot en met dit jaar de mogelijkheid om een zogenaamde restitutiepolis af te sluiten bij een zorgverzekeraar. Daar staat tegenover dat hun zorgpremie hoger is dan bij een naturapolis, die veruit de meeste mensen hebben.
Maar vanaf volgend jaar biedt geen enkele zorgverzekeraar nog zo’n restitutiepolis meer aan. Deze polissen worden voornamelijk afgesloten door mensen die veel zorg nodig hebben, en de kosten daarvan vinden zorgverzekeraars te hoog.
Doordat veel zorgverleners in de GGZ geen contract afsluiten met een zorgverzekeraar, verwacht cliëntenorganisatie MIND dat de wachtlijsten voor mensen met psychische problemen nog verder zullen oplopen. "Sommige praktijken zullen sluiten, en bij de wél vergoede praktijken zullen de wachtlijsten langer worden", denkt Van den Berg.
Waarom werken zorgverzekeraars eigenlijk met contracten? Rik van Druten van CZ legt uit dat hiermee de kosten laag worden gehouden, maar het gaat ook om de kwaliteit van de zorg. "Zonder contracten wordt het een ongecontroleerd proces, en daar wordt de zorg niet per se beter van."
Ouder worden
Ook noemen de verzekeraars de steeds hoger wordende zorgkosten als een argument om de onderhandelingen scherp te voeren. "Als patiënt wil je de beste zorg, als verzekerde wil je de laagste premie", vertelt Van Druten. "En de premie stijgt al omdat we steeds ouder worden en door innovaties in de zorg."
Volgens MIND zorgt deze mentaliteit juist tot meer kosten. "Te laat hulp bieden, zorgt ervoor dat mensen langer moeten wachten en dat ze meer behandeling nodig hebben. Hoe eerder je de patiënt helpt, hoe lager de zorgkosten."