De Vegetarische Slager komt in handen van omstreden Braziliaanse vleesveelvraat

De Vegetarische Slager komt in handen van de omstreden Braziliaanse vleesgigant JBS. Het van oorsprong Nederlandse bedrijf wordt ondergebracht bij concurrent Vivera, dat eveneens vleesvervangers verkoopt en ook uit ons land komt. Vivera werd eerder al gekocht door JBS.
"We weten en zijn ervan overtuigd dat dit een groeimarkt is", zegt Vivera-directeur Willem van Weede over de markt van onder meer vegetarische hamburgers, schnitzels en kipnuggets. Met de overname van de Vegetarische Slager kunnen volgens hem 'grote stappen' worden gezet in de nu nog kleine markt.
"De producten van Vivera zijn verkrijgbaar in meer dan 32.000 supermarkten in 25 Europese landen", staat in het persbericht waarin de voorgenomen overname wordt aangekondigd. Het bedrijf heeft productielocaties in Twente. De Vegetarische Slager valt volgens een woordvoerder straks onder de Vivera Topholding, die weer onder de paraplu van JBS opereert.
JBS is omstreden
Vivera zelf werd namelijk in 2021 al voor honderden miljoenen euro overgenomen door JBS. Dit bedrijf is een wereldspeler op het gebied van vleesverwerking en is omstreden. Het zou het onder meer niet zo nauw nemen met de milieuregels, zou gesjoemeld hebben met vlees en verschillende inspecteurs en politici hebben omgekocht, waaronder de toenmalige Braziliaanse premier Michel Temer.
Dit is slechts een kleine greep uit het rijtje van vermeende schandalen. Ook wordt het bedrijf in verband gebracht met steekpenningen, slechte arbeidsomstandigheden en belastingontwijking.
Nederland is een belangrijk land voor JBS en niet per se vanwege Vivera of De Vegetarische Slager. Via administratief geschuif met holdings en een brievenbusfirma hier moet de door het bedrijf zo gedroomde beursgang in de VS makkelijker worden.
In 2017 mislukte een eerdere poging om via de Amerikaanse beurs kapitaal op te halen. De broers Joesley en Wesley Batista, zoons van oprichter José, belandden na een corruptieschandaal in de cel. Inmiddels zitten ze weer in de leiding van het bedrijf.
'Laten bezinken'
"Ik moet het even laten bezinken", zegt Jaap Korteweg, die De Vegetarische Slager in 2010 oprichtte en een kleine tien jaar later verkocht aan Unilever. Inmiddels ziet hij dat zijn 'kindje' weer een nieuwe eigenaar heeft.
"Er is wat gedoe over hoe JBS handelt, daar word ik niet blij van", zegt Korteweg. Toch blijft hij positief. Ze zijn groot in het oude vlees van dieren en ik hoop dat ze nu ook het nieuwe vlees van planten met De Vegetarische Slager groot gaan maken."
"Unilever heeft het geweldig gedaan", aldus Korteweg. En niet alleen omdat de overname hem (veel) geld heeft opgeleverd. "Ze hebben De Vegetarische Slager veel groter gemaakt." In het persbericht over de overname staat dat De Vegetarische Slager is uitgegroeid tot een wereldwijd merk dat verkrijgbaar is in 55 landen.
Korteweg zegt dat de overname voor hem ook nieuws was. "Je hoort wel geruchten dat Unilever De Vegetarische Slager wilde verkopen, maar dit is nooit formeel aan mij bevestigd. 'Logisch', noemt hij de verkoop wel. Hij doelt op het feit dat Unilever meerdere voedselmerken heeft verkocht de laatste tijd. Zo kwam Conimex in Finse handen, en sleet Unilever knakworstjesmerk Unox aan Zwanenberg. De ijsjesdivisie gaat naar de beurs.
Korteweg zegt niet meer formeel betrokken te zijn bij de Vegetarische Slager, maar nog steeds goede contacten te hebben binnen 'het team' en zijn opvolger. "We worden nog regelmatig bijgepraat in combinatie met een proeverij van de nieuwste producten. En dat was de laatste keer weer bijzonder hoopgevend."
'Eat openminded'
De overname moet nog wel goedgekeurd worden door de mededingingsautoriteiten. De betrokken bedrijven verwachten wel dat de overname wordt afgerond in het derde kwartaal van dit jaar. Financiële details, zoals hoeveel JBS betaalt aan Unilever, worden niet gedeeld. Concrete uitspraken over de winstgevendheid van De Vegetarische Slager evenmin.
Volgens Vivera-directeur Van Weede zullen beide vegamerken blijven bestaan.
JBS zegt blij te zijn 'met deze nieuwe sterke combinatie in de plantaardige sector in Europa'. "Meer en meer mensen zetten de stap naar plantaardig. Je hoeft je alleen maar open te stellen voor een kleine verandering in je eetgewoonten. Daarom zeggen wij: Eat Openminded!", voegt dochteronderneming eraan toe.
Deze video uit 2020 gaat over de vegan-ambities die Unilever destijds had: