Verleid ouderen naar nieuwbouw: 'Dan komt hele huizenmarkt in beweging'
Nieuwbouw speciaal voor ouderen kan een grote impact hebben op de rest van de woningmarkt. Volgens makelaarsvereniging NVM moeten er meer ruime, iets duurdere nieuwbouwappartementen worden gebouwd in bestaande wijken om senioren tot verhuizing te verleiden. Starters en gezinnen profiteren van de huizen die ouderen achter laten.
Volgens een analyse van Brainbay, het onderzoeksbureau van de NVM, zijn er nu 1,7 miljoen huishoudens die de komende jaren moeten nadenken over de vraag of hun woning nog wel past bij hun leeftijd. En dat aantal groeit, want Nederland vergrijst in rap tempo. In 2040 zijn er na verwachting ruim een half miljoen extra huishoudens met 65-plussers.
Toch is de woningvoorraad daar nog nauwelijks op voorbereid, ziet de NVM. Veel ouderen wonen in huizen die niet zijn ingericht op hun levensfase: met trappen, zonder voorzieningen in de buurt en vaak te groot. "Zolang zij blijven zitten, blijven ook gezinswoningen bezet", stelt NVM-voorzitter Lana Goutsmits-Gerssen.
Meer dan alleen gelijkvloers
Hoewel er op papier genoeg gelijkvloerse woningen zijn, zoals appartementen met lift, sluiten die vaak niet aan op de wensen van ouderen. Want senioren geven een ruime en meestal afbetaalde woning niet zomaar op.
Ouderen willen niet per se kleiner wonen, maar zoeken ruimte, comfort en een vertrouwde omgeving als zij hun bestaande gezinswoning achterlaten. Volgens de NVM koos 70 procent van de 65-plussers die recent een appartement kochten, voor een woning van 80 vierkante meter of groter. Ook alleenstaande ouderen kiezen bewust voor ruimte, vaak met een extra kamer voor hobby's of logés.
Daarnaast willen veel ouderen in hun eigen buurt blijven wonen, dicht bij familie, winkels en zorg. Kleinschalige nieuwbouwprojecten in bestaande wijken, zoals hofjes of appartementencomplexen, zijn daarom het meest kansrijk, zegt de NVM.
Verrassend groot effect
Het bouwen van geschikte woningen voor ouderen heeft een verrassend groot effect op de rest van de woningmarkt. "Als een oudere verhuist naar een nieuw appartement, komt zijn oude woning vrij voor een gezin. Dat gezin laat weer een woning achter voor een starter. Zo komt de hele markt in beweging", legt onderzoeker Berry Blijie van ABF Research uit. Volgens hem ontstaan er bij nieuwbouw voor ouderen gemiddeld 40 procent langere verhuisketens dan bij andere woningtypes.
Volgens de NVM wordt er bij nieuwbouw nu te veel gefocust op starterswoningen. Starters hebben vaak een klein budget en kunnen moeilijk instappen in de dure nieuwbouw. Door juist te bouwen voor ouderen, ruime iets duurdere appartementen, komen bestaande, vaak betaalbare woningen vrij.
Duurzaam en toekomstbestendig
Een bijkomend voordeel: ouderen wonen vaak in slecht geïsoleerde huizen. Door hen te laten verhuizen naar duurzame nieuwbouw, komen deze oudere woningen beschikbaar voor jongere kopers die wél willen verduurzamen. Zo draagt bouwen voor ouderen ook bij aan de klimaatdoelen.
De NVM roept gemeenten en projectontwikkelaars op om bewuster te bouwen voor ouderen. "Het is tijd om verder te kijken dan alleen de starter", zegt Goutsmits-Gerssen. "Als we nu investeren in levensloopbestendige woningen, maken we de woningmarkt toekomstbestendig."
Het kabinet heeft zich al eerder tot doel gesteld om tot 2030 zeker 290.000 woningen te bouwen die geschikt en gewild zijn voor ouderen. Hiervan zijn 170.000 gelijkvloerse woningen, 80.000 geclusterde woonvormen en 40.000 verpleegzorgplekken.
Een andere oplossing: nieuwe appartementen aan bestaande flats 'plakken'. Hieronder zie je hoe dat in zijn werk gaat:
