Vakbond CNV eist 3,5 tot 5 procent meer loon voor werknemers

CNV zet voor nieuwe cao's in op een loonstijging van 3,5 tot 5 procent. Dat is iets minder dan de eis van 3,5 tot 6 procent die CNV voor 2025 hanteerde. In de afgelopen jaren eisten de vakbonden forse loonsverhogingen, tot wel 20 procent.

De inflatie was toen ook hoog. Maar inmiddels is die inflatie veel minder sterk, hebben veel werknemers er flink meer loon bijgekregen en kantelt het economische tij, vindt CNV. Daar past een meer gematigde looneis bij, aldus de vakbond.

De andere grote vakbond, FNV, heeft overigens nog geen looneis bekendgemaakt. Die komt komende maandag, de dag voor Prinsjesdag, laat FNV weten aan RTL Z.

Per sector of bedrijf bekijken

CNV zegt per bedrijf te kijken wat de looneis zal zijn. "Als een bedrijf echt in de problemen zit, dan valt er altijd te praten", aldus Piet Fortuin, voorzitter van CNV. "Voor banken is 5 procent erbij een prima looneis", zegt hij. Maar andere sectoren, zoals de zware industrie en de horeca, hebben het volgens hem moeilijker.

Met de looneis van 3,5 tot 5 procent komen we echt tegemoet aan werkgevers, maar ook aan werknemers, want die laatsten willen hun koopkracht behouden, aldus Fortuin. "De inflatie is hoog, Europees gezien."

Koopkrachtverlies gecompenseerd

Econoom Hugo Erken, die zich bij Rabobank bezig houdt met de Nederlandse economie, beaamt dat het verlies aan koopkracht door onder meer de energiecrisis inmiddels is gecompenseerd. Het is volgens hem lastig aan te geven of een looneis van 3,5 tot 5 procent een reële eis is. "Dat kunnen de vakbonden en werkgevers het beste samen bepalen", zegt Erken.

In sommige sectoren van onze economie draaien bedrijven niet zo goed, maar er zijn ook sectoren waar je zou verwachten dat hoge looneisen wel ingewilligd kunnen worden, verwacht de econoom.

Erken: "Maar er moet ook worden geïnvesteerd in onder meer onderzoek en ontwikkeling. Dus zelfs als de winstgevendheid hoog is, dan is het nog steeds de vraag of een looneis terecht is." Ook binnen sectoren kunnen er wat dat betreft verschillen zijn tussen wat het ene bedrijf wel aan kan, en het andere niet, zegt Erken.

Inflatie plus groei arbeidsproductiviteit

De looneis van CNV is opgebouwd uit een inflatieverwachting voor 2026 van 2,6 procent en een verwachte toename van de arbeidsproductiviteit (hoeveel werk een werknemer verzet) van 1,7 procent. Die inflatieverwachting is bijna gelijk aan de stijging van het prijsniveau van 2,5 procent, waar Rabobank vanuit gaat, en is ook gelijk aan waar het Centraal Planbureau (CPB) op rekent.

Analisten van Rabobank zijn nog aan het rekenen hoeveel de arbeidsproductiviteit kan stijgen. Maar voor 2025 zou de toename uit kunnen komen rond de 1,7 procent waar de CNV voor volgend jaar vanuit gaat, aldus Erken.

Levensfase-cao

CNV zet het komende jaar ook deels in op de zogenoemde levensfase-cao. Het grootste deel van de cao-afspraken blijft collectief en geldt voor alle werknemers, maar dat een deel van de arbeidsvoorwaarden individueel worden bepaald. Werknemers mogen hun pakket dan zelf invullen en laten aansluiten op hun eigen situatie, als zij bijvoorbeeld tijd nodig hebben om te studeren of zorg te verlenen.

Het gaat daarbij om pakketten als Fit naar de Finish voor oudere werknemers, Zorg & Werkpakket voor jonge ouders en mantelzorgers of het Cash-pakket voor wie de arbeidsvoorwaarden in geld uitgekeerd wil krijgen.

'Dagelijks jongleren'

"Voor veel mensen voelt het dagelijks leven als jongleren tussen werk, privé en zorg. Betaald werk, mantelzorg, zorg voor kinderen, een opleiding volgen, steeds langer doorwerken. Met de levensloop-cao spelen we in op verschillen tussen werknemers onderling", aldus Fortuin.

Met deze maatwerkafspraken hoopt de vakbond werknemers fit, gezond en tevreden te houden in tijden van toenemend ziekteverzuim, een krappe arbeidsmarkt en een vergrijzende samenleving waarbij niemand gemist kan worden.

Er is een golf van erfenissen op komst, zie je in deze video: