EO-onderzoek: mannelijkheid staat onder druk
Ruim 60 procent van de Nederlandse mannen tussen 18 en 35 jaar vindt dat 'mannelijkheid' onder druk staat, blijkt uit recent onderzoek van de EO. Deze groep verzet zich tegen een samenleving die steeds 'vrouwelijker' wordt en pleit ervoor dat mannen weer 'typisch mannelijke eigenschappen' gaan ontwikkelen.
Volgens de ondervraagde mannen ontbreekt het de moderne man aan daadkracht, zelfvertrouwen en leiderschap. Eigenschappen die als 'typisch mannelijk' worden beschouwd, en die de traditionele man – als hoeder van het gezin – wel, of in ieder geval méér bezat.
De maatschappij vervrouwelijkt, stellen de heren in het onderzoek, waardoor mannen niet meer zichzelf kunnen zijn. En dat moet anders.
Andere verwachtingen
Voor Jeroen Biegstraaten, programmaleider van het coachingsprogramma 'Mannenkracht' en medeauteur van het boek met dezelfde titel, zijn de resultaten van het onderzoek herkenbaar. "Wat ik waarneem, is dat mannen het gevoel hebben dat er andere verwachtingen aan hen worden gesteld", zegt Biegstraaten.
"De man is van een stabiele positie gestoten waarin hij lange tijd de leiding heeft gehad. We moeten ruimte maken, maar ook onze plaats als gezonde man innemen. Ik zie het als een uitdaging om onszelf als man opnieuw te definiëren."
Precieze eigenschappen
Vaststellen wat man-zijn is, is ingewikkeld. Volgens genderhistoricus Geertje Mak is mannelijkheid geen vaststaand concept, waardoor het niet eenvoudig is om er precieze eigenschappen aan toe te bedelen. "Je kunt het dus eigenlijk niet los zien van het concept van vrouwelijkheid", zegt Mak.
Vrouwelijkheid heeft ook geen vaststaande definitie, maar de stem van vrouwen is wel steviger geworden. "MeToo speelt daarin mee", legt Mak uit. "Vrouwen zeggen het nu ook wanneer ze bepaald gedrag verschrikkelijk vinden en 'niet mannelijk' of juist stoer. Dat voedt het idee over mannelijkheid."
Uiteindelijk wordt mannelijkheid wel vaak ontwikkeld in relatie tot andere mannen, stelt historicus. "Zo verschilt mannelijkheid in een strak pak op de Zuidas weer van mannelijkheid als in heel goed kunnen sporten."
Talloze variaties
Vanwege de verschillende oerideeën over mannelijkheid is de vraag volgens de historicus dan ook: wat voor soort mannelijkheid staat eigenlijk onder druk? "Aan de ene kant heb je het rationele, vaderlijke figuur", zegt Mak. "Maar aan de andere kant gaat het juist heel erg over spierkracht."
De betekenis van 'mannelijkheid' kan in een onderzoek bovendien ook per doelgroep verschillen. "Iemand met een praktijkopleiding zal het misschien belachelijk vinden als je gaat hockeyen." Verder kan onder andere etnische achtergrond, seksuele voorkeur en klasse een rol spelen.