'Boos kijkende auto' in opmars: beïnvloedt dat ons rijgedrag?
Misschien is het je al eens opgevallen: veel nieuwe auto's hebben tegenwoordig een wat strakker design. Volgens kenners verdwijnt daarmee het 'vriendelijke gezicht' van auto's en zien ze er de afgelopen jaren wat 'bozer' uit. Beïnvloedt dat ons rijgedrag?
"Over het algemeen kun je wel stellen dat auto’s steeds 'bozer' zijn geworden", vertelt Frank Jacobs van Autoweek. De zogenoemde 'boze auto's' delen vaak dezelfde kenmerken. "Het zijn vaak SUV's met een hoog front. De koplampen zijn breed uitgetrokken of 'geknepen', voor een pitbull-effect. Sommige mensen plakken stickers op de koplampen om ze bozer te laten lijken. Daardoor krijg je een binnenspiegeleffect, want bij priemende koplampjes in je binnenspiegel denk je: aan de kant."
Agressief
Consumentenpsycholoog Patrick Wessels beaamt dit. "Als je een agressievere auto rijdt, is het vaak niet zo dat jij dan zelf agressiever gaat rijden, maar dat mensen die jouw auto in hun binnenspiegel zien, denken dat je agressief rijdt. En dát heeft invloed op rest van het verkeer."
"Over 't algemeen zien auto's er niet-vriendelijk uit", gaat Wessels verder. "Maar je merkt nu dat het moderner wordt, onder andere door elektrificatie. Alles is veel strakker, en strakker is niet per se gezelliger of vriendelijker." Het is volgens de kenner vergelijkbaar met strak ingerichte huizen. "Heel stereotyperend, maar een huis dat 'museum-netjes' is, is niet per se heel sfeervol en gezellig. Op het moment dat je auto's strakker vormgeeft, is het risico dus dat ze wat strenger lijken."
Nieuwe koers
Merken kiezen vaak bewust voor een strakker (of 'bozer') ontwerp. "Elk merk stelt zijn eigen 'designtaal' vast", vertelt Jacobs. "Grote lijnen en overeenkomsten worden vastgelegd bij een nieuwe koers. Een mooi voorbeeld is Renault: die auto's waren vijftien jaar geleden echt losse flodders. Rond 2010 is een Nederlandse designer aan het roer gekomen en die heeft de hele vaste en strakke lijnen bedacht. Daarmee is Renault echt succesvol geworden."
Volgens de autojournalist kiezen 'stoere' mensen vaker voor auto’s van bijvoorbeeld BMW. "Of het zijn mensen die juist stoer gevonden wíllen worden", licht Jacobs toe. "Een BMW kijkt sowieso altijd heel agressief, dat is de pitbull van die wereld. En je moeten natuurlijk oppassen met stereotypen, maar over het algemeen kun je iemands persoonlijkheid raden aan de hand van zijn auto." Ook Porsche en Audi worden hebben een 'stoerder' imago. "Over het algemeen zijn de Duitse auto's wat strakker."
Schattig
De wat 'sympathieker' ogende voertuigen daarentegen zijn onder andere te herkennen aan hun grill. "De grill van een auto kan lachen", zegt Jacobs. "Het grilletje is bijvoorbeeld echt het lachebekje bij Mazda. En grotere koplampen geven lievere ogen." Ook oogt een Fiat al een stuk vriendelijker. "Een Fiat kijkt me aan en geeft me een knuffel", zegt Jacobs. "De Fiat 500 bijvoorbeeld: wat een schattig autootje. Hetzelfde geldt voor de Mini. Deze is wat meer voor het vrouwelijk publiek getekend. Hoewel dat natuurlijk stereotypes zijn, want iedereen kan elk soort auto aanschaffen."
De Mini laat al jaren zien dat het anders kan, beaamt Wessels. "Veel vrouwen voelen zich erdoor aangesproken." Dat komt onder andere doordat reclames verschillend inspelen op behoeftes van mannen en vrouwen. "Bij mannen wordt een ander lettertype gehanteerd en is het heel 'hoekig'. Vrouwen zien minder hoekige letters. Bij mannen wordt ook benadrukt: 'Met deze auto kun je snel optrekken'. Bij vrouwen is het: 'Je kan de wereld verbeteren in deze elektrische auto'."
Verkeersagressie
Of dat echt zo is, is dan nog de vraag. Vriendelijkere auto's zouden in ieder geval voor wat vreedzamer verkeer zorgen. "Als iedereen een lieve auto heeft, kan het 10 procent van de verkeersagressie oplossen", zegt Wessels. "Maar 90 procent wordt gewoon veroorzaakt doordat je alleen bent in de auto en snel van A naar B gaat."