Biologen willen af van racistische plantennamen
De naam van honderden planten gaat veranderd worden omdat de plantnamen verwijzen naar 'kaffers'. Dat is een racistisch woord dat niet meer bij deze tijd past, vinden plantkundigen. Dat namen van planten of dieren worden veranderd, komt niet vaak voor. 'Als daaraan geschroefd wordt, zorgt dat voor chaos.'
In totaal worden er 218 planten met in de Latijnse naam het woord caffra of een afgeleide hiervan vervangen. "Caffra refereert naar het woord 'kaffer', en dat is een scheldwoord voor zwarte mensen in Zuid-Afrika", legt plantenexpert Rogier van Vugt, van Hortus botanicus in Leiden, uit. "Het komt uit de Arabische taal, wat 'ongelovige' of 'wilde' betekent en is vergelijkbaar met het N-woord."
Vroeger een alledaags woord
Van Vugt legt uit dat het woord 'kaffer' vroeger werd gezien als een heel normaal, alledaags woord. "Mensen uit bepaalde regio's in Zuid-Afrika werden zo genoemd. Maar vroeger vond men het houden van slaven ook doodnormaal. Dat vinden we vandaag de dag natuurlijk heel bezwaarlijk. En als iemand afkomstig uit Zuid-Afrika met deze planten moet werken, is dat niet fijn," vertelt Van Vugt.
Plantkundigen hebben daarom gestemd om het woord 'caffra' te veranderen naar 'affra'. "Dat refereert naar Afrika, waar de planten vandaan komen," legt Van Vugt uit. Zo bestaan er meerdere plantennamen die ter discussie worden gesteld. "Maar het is nog niet zeker of die daadwerkelijk worden veranderd."
Het veranderen van namen doen deskundigen namelijk niet graag. "Er wordt veel waarde gehecht aan de stabiliteit van de naamgeving. Als daaraan geschroefd wordt, zorgt dat voor chaos," legt Van Vugt uit. "Alles wat erover is geschreven, moet worden aangepast." En dat zorgt voor verwarring. "In nieuwe boeken wordt de naam veranderd, maar in oude boeken blijft de oude naam nog wel staan."
Kever vernoemd naar Hitler
Niet alleen planten, maar ook bepaalde dieren hebben een controversiële naam. "Zo hebben Duitse biologen destijds een kever naar Hitler vernoemd, genaamd 'Anophthalmus hitleri'," legt bioloog Mátyás Bittenbinder uit.
Maar in Nederland bestaan er ook heckrunderen, waarvan de naam afkomstig is van de gebroeders Heck, die nauw verbonden waren met het nazi-regime.
"Er bestaat ook een vlinder vernoemd naar Donald Trump genaamd 'Neopalpa donaldtrumpi'. Stel je komt er later achter dat er heftige schandalen gepleegd zijn door Donald Trump, dan zou het zomaar kunnen dat die naam ook controversieel wordt."
Volgens bioloog Bittenbinder is het lastig om controversiële namen volledig tegen te gaan. "Wat je kan doen is dieren of planten geen namen van politici geven. Maar je kan niet in de toekomst kijken."
Ook plantenexpert Van Vugt legt uit dat het nooit zeker is dat controversie in de toekomst met zekerheid voorkomen kan worden. "Misschien benoemen we een nieuwe plant naar een respectabel iemand die nu vlees eet, maar vinden we over 200 jaar vleeseten wel taboe. De vraag blijft dan of je dan ook de naam moet veranderen."
