Te veel druk voor millennials? 'Niet zeuren, maar aan de slag'
Ze moeten presteren, ze moeten leuke dingen doen en ze moeten gelukkig zijn. Millennials ervaren veel druk. Maar hebben ze het echt zo zwaar? Of kunnen ze gewoon weinig hebben? “Ze moeten niet zeuren, maar aan de slag”, zegt Jan Derksen, hoogleraar klinische psychologie.
Verschillende jongerenorganisaties komen op initiatief van de ChristenUnie vandaag bij elkaar om de toenemende druk onder millennials, ook wel generatie Y genoemd, bespreekbaar te maken. Ze noemen het zelf toepasselijk 'Platform coalitie-Y'. Het moet uiteindelijk resulteren in concrete voorstellen voor de politiek om de druk voor millennials te verlichten.
Symptoombestrijding
Maar psycholoog Thijs Launspach, auteur van het boek Fokking Druk, betwijfelt of dit wel de juiste manier is om jongeren te helpen. Alleen focussen op nieuwe voorstellen zou 'symptoombestrijding' zijn. Volgens hem is juist een mentaliteitsverandering hard nodig. "We moeten als opvoeders vaker de boodschap verkondigen: je mag best rustig aan doen, je mag fouten maken, je hoeft niet excellent te zijn."
Dat er iets aan de hand is met de millennials, staat wel vast. Drie op de vier studenten raken emotioneel uitgeput en een op de drie heeft een verhoogde kans op een burn-out, bleek uit onderzoek. Uit een andere studie bleek dat bijna 20 procent van de jongeren last heeft van psychische klachten waardoor ze in hun dagelijks leven worden belemmerd. En zo zijn er nog veel meer onderzoeken.
Maakbaar geluk
Volgens Launspach ervaren millennials die druk voor een groot deel doordat ze zijn opgevoed met de gedachte dat alles maakbaar is. "Als je goed kiest, goed je best doet, kun je supersuccesvol worden: dat is wat wordt uitgedragen. De onderliggende boodschap is dan: als je niet succesvol of gelukkig bent, heb je dat volledig aan jezelf te wijten. We zijn vergeten dat ongeluk en tegenslagen er gewoon bij horen."
'Giftige cocktail'
Op initiatief van de ChristenUnie komen verschillende jongerenorganisaties vandaag bij elkaar om te praten over de toenemende druk voor millennials. Onder meer de vakbond CNV Jongeren en studentenvakbond LSVB zijn daarbij aanwezig.
Volgens Gerrit van den Berg voorlichter van de ChristenUnie en betrokken bij Coalitie-Y is het initiatief hard nodig. "Je kunt zeggen dat de optelsom van maatregelen die de afgelopen decennia zijn genomen, samen een giftige cocktail voor jongeren vormen."
De afschaffing van de studiefinanciering is daar een onderdeel van, maar ook de stijging van de huizenprijzen, waardoor het voor starters lastig is om de woningmarkt op te komen. "We spreken over situaties die iedereen raken, maar waar jongeren misschien nog iets meer de dupe van zijn."
Jan Derksen, hoogleraar klinische psychologie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, ziet vooral de nadelige effecten van sociale media. "Twintigers leven niet in het verleden of in de toekomst. Die kijken naar leeftijdsgenoten. Dat is altijd zo geweest. Maar door sociale media is er zo ontzettend veel vergelijkingsmateriaal beschikbaar, dat ze er niet meer aan toe komen om dieper over zichzelf na te denken en daarover met leeftijdsgenoten te praten."
Bewonderd
Het helpt ook niet dat twintigers en dertigers volgens hem te veel zijn bewonderd door hun ouders. "Ze komen uit kleine gezinnen, met geld, veel voorspoed. Sommige ouders lieten niet toe dat ze in de regen en de wind naar school moesten fietsen. Ze zijn opgevoed als tropische visjes die ineens in de Noordzee terechtkomen. Bij hun eerste negatieve functioneringsgesprek op hun 25ste vallen ze uit. Terwijl je juist zelfvertrouwen krijgt door het overwinnen van narigheid."
Hoe voorkom je een burn-out?
Wat zou er dan wel moeten gebeuren? Volgens Derksen zouden millennials meer in het echt met elkaar moeten praten, en niet via sociale media. "Elkaar ontmoeten en de diepere beleving delen. Als je deelt wat je echt bezighoudt, dan vind je steun. Maar je hebt moed nodig om het achterste van je tong te laten zien. Dit is geen kwestie die de politiek kan oplossen. Het is een verandering in attitude. Ze moeten er niet over zeuren, maar ermee aan de slag gaan."
Eigen verantwoordelijkheid
Launspach kan zich daar wel in vinden. Volgens hem is de druk die millennials ervaren iets wat ze vooral zelf moeten oplossen. "Natuurlijk kan de politiek zorgen dat de overgang van scholier naar student minder hard wordt, waardoor studenten ook vaker fouten mogen maken. Maar ze hebben ook een eigen verantwoordelijkheid. Zorg goed voor jezelf: gezond eten, genoeg slapen, sporten. Dan kun je het mentaal beter aan."
