Maud wordt al jaren gestalkt: 'Ik ben bang dat hij mij en mijn dochter iets aandoet'

"Overal waar ik ben kijk ik altijd eerst over mijn schouder heen of ik hem zie", vertelt Maud* (echte naam bekend bij de redactie). Inmiddels is het alweer bijna negen jaar geleden dat Maud een relatie kreeg met de nu 34-jarige Zwollenaar L.P. Om persoonlijke redenen heeft ze liever dat we alleen zijn initialen gebruiken.

Geboorte van dochter

Al tijdens de relatie komt Maud erachter dat L.P. een drank- en drugsprobleem heeft. Als ze per ongeluk zwanger raakt belooft hij ermee te zullen stoppen en voor haar en hun dochter te zorgen. Het lukt hem niet. Zelfs als Maud in het ziekenhuis ligt te bevallen, kan hij niet van de drank en drugs afblijven. Later krijgt hij ook last van psychoses. De relatie komt onder druk te staan en Maud besluit alleen verder te gaan. "Vanaf dat moment begon de ellende". 

Maud denkt dat haar ex het niet kan verkroppen dat zij hun relatie heeft verbroken. Op het ene moment doet hij zijn best en stuurt hij lieve berichtjes om het goed te maken, op het andere moment krijgt Maud doodsbedreigingen. Of dreigt hij om hun dochter te ontvoeren. 

Daad bij het woord

Maud is ervan overtuigd dat als hij bij zijn volle verstand is, hij hen nooit zomaar iets aan zal doen. Tegelijkertijd vertelt ze dat hij tijdens een psychose niet weet wat hij doet. Daar is ze bang voor. Dat hij in die situatie spontaan een keer echt de daad bij het woord zou kunnen voegen. 

Maud ziet vergelijkingen met de situatie van bijvoorbeeld de 16-jarige Hümeyra. Zij kwam dit jaar om het leven. Haar ex, die bekend heeft tegenover de politie verantwoordelijk te zijn voor haar dood, had al een contactverbod.

Rillingen over haar lijf

En ook in het geval van Laura Korsman ging het zo. Een contactverbod en alarmknop hielden de ex-vriend van Laura niet tegen. Zij werd op 11 juli vorig jaar op een gruwelijke wijze om het leven gebracht. Elke keer als Maud deze berichten leest, lopen de rillingen over haar lijf. "Ik ben heel bang dat mij of mijn dochter ooit hetzelfde lot zal overkomen."

• Jaarlijks ontvangt de politie ongeveer 3000 meldingen van stalking. 

• Stalkers kunnen een gevangenisstraf krijgen van maximaal 3 jaar. Maar meestal krijgen ze een taakstraf of een voorwaardelijke gevangenisstraf waarbij een behandeling of contactverbod wordt opgelegd. 

• Een groot deel van de stalkers die voor het eerst voor de rechter staan, doet het daarna niet nog een keer (zo'n driekwart). Een klein deel blijft terugvallen. Deze groep kan gevaarlijk worden. 

Bron: Nederlandse Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving

Klemgereden

Maud haar leven is totaal veranderd. Als het lekker weer is, durft ze 's avonds bijvoorbeeld niet buiten te zitten. "Ik heb alle ramen potdicht zitten en iedereen weet inmiddels dat ik 's avonds de voordeur nooit open doe", zegt ze. Al twee keer eerder verscheen hij bij de school van hun dochter. Eén keer was ze er op tijd bij en kon ze haar dochter nog net uit de klas meenemen. Haar ex reed hen vervolgens klem met de auto. "Doodeng."

Lang niet iedereen uit hun omgeving weet van de situatie af. Ze is bang dat mensen het er met haar dochter er over zullen hebben, en Maud wil niet dat zij met dezelfde dagelijkse angst moet leven.

PTSS

Toch voelt Maud zich door de mensen die er wel vanaf weten lang niet altijd serieus genomen. "Mensen zeggen vaak: ach het valt wel mee. Of als ik een tijdje niets meer van hem gehoord heb: dan kun je nu toch wel weer even ontspannen?" Het lukt Maud niet. Nooit.

Volgens haar psycholoog heeft ze door de hele situatie een post-traumatische stress stoornis opgelopen. Ze staat constant op scherp, met alle gevolgen van dien. Ze heeft bijvoorbeeld veel lichamelijke en geestelijke klachten. Niet alleen haar directe omgeving, maar ook de politie nam Maud aanvankelijk niet serieus.

Verliefd op een jong meisje

Totdat blijkt dat Maud niet als enige gestalkt wordt door L.P. Acht jaar geleden ontmoet hij tijdens een vakantie een meisje van toen negen jaar oud en begint haar en haar ouders ook lastig te vallen. De politie in de woonplaats van het jonge meisje neemt de stalkingsklachten wel serieus. Het lukt hen om L.P. voor de rechter te krijgen. Daar verklaart hij dat hij verliefd was geworden op het meisje. "Ja, ze is nog jong, maar leeftijd is relatief. Ze wordt vanzelf ouder en ik heb engelengeduld".

L.P. krijgt in eerste instantie alleen een voorwaardelijke gevangenisstraf van vier maanden. Het helpt niets. Hij blijft doorgaan met stalken. Bij een volgende rechtszaak in 2016 krijgt hij zeven maanden cel opgelegd, waarvan drie voorwaardelijk. Maar ook nu laat L.P. zich niet stoppen. In maart 2017 volgt een derde rechtszaak. De rechter besluit dit maal dat hij alsnog die drie maanden de cel in moet. 

Tbs

Maud is nog altijd ten einde raad en blijft bij de politie in haar eigen woonplaats aankloppen om hulp. Dan krijgt ze van de reclassering te horen dat haar ex gedreigd heeft hun dochter te ontvoeren en hoort ze van de rechtszaken. Ze neemt contact op met het jonge meisje en haar ouders. 

Een ander team van de politie besluit de zaken samen te voegen en stappen voor een vierde keer naar de rechter, omdat L.P maar blijft doorgaan. De eis is nu tbs. Zijn advocaat vindt dat niet nodig, omdat L.P. nooit echt gewelddadig is geweest. Toch is Maud's grootste hoop dat de rechter dit keer wel die tbs gaat opleggen. "Dan weet ik dat hij voorlopig achter gesloten deuren zit en heb ik eindelijk een beetje rust. En dan kan mijn dochter hopelijk zorgeloos haar basisschool afmaken". 

Probleem is groot

Volgens Eric Blaauw, forensisch psycholoog en deskundige op het gebied van stalking, is het aantal bekende meldingen van staling nog maar een topje van de ijsberg. "We kennen ongeveer maar 10 procent. Dus in totaal zouden er tienduizenden mensen moeten zijn in Nederland die te maken hebben met stalking".

Hij geeft aan dat lang niet iedereen aangifte doet bij de politie. Wat de impact van het stalken is op een slachtoffer, hangt volgens Blaauw heel erg af van het slachtoffer zelf. Sommige nemen het zelf niet serieus, of onderschatten de situatie, maar de meeste slachtoffers hebben last van stress- en traumaklachten. Sommige van deze klachten zijn nauwelijks te behandelen. 

Er zijn verschillende soorten stalkers. Je hebt de sadistische stalkers. Dat zijn vaak mensen die bekende Nederlanders lastigvallen. Maar het gros van alle gevallen gaat om de categorie 'exen'. Een deel 'stalkt' bijvoorbeeld omdat ze contact willen houden met de kinderen. Deze groep is relatief ongevaarlijk.

Daarnaast heb je ook de exen die vinden dat ze in de steek gelaten zijn en wraak willen nemen. Zeker als het stalken gepaard gaat met persoonlijkheidsproblematiek en/of een verslaving, kan deze groep potentieel heel gevaarlijk worden, legt Blaauw uit. Voor deze groep helpt een gevangenisstraf vaak niet en blijven ze doorgaan.

Het lastige is dat stalkers er juist vaak vanaf komen met een korte gevangenisstraf en het stalken daardoor lang kan duren voordat er een betere oplossing is. 

Blaauw geeft aan dat hij vindt dat de politie specialistische kennis nodig heeft om beter te beoordelen welke gevallen mogelijk 'gevaarlijk' zijn en welke niet. Volgens hem is die kennis nu nog niet voldoende aanwezig. Desgevraagd geeft de politie aan dat ze sinds de recente dodelijke stalkingsincidenten besloten hebben om een nieuwe verbeterde aanpak door te voeren in alle eenheden in het land.