Spermadonoren Oosterbeek

'Wie weet hoeveel halfzusjes en -broers van mij nog rondlopen'

Door Evy van der Sanden··Aangepast:
© Ilse de Graaf'Wie weet hoeveel halfzusjes en -broers van mij nog rondlopen'
RTL

In de jaren zeventig en tachtig zijn honderden kinderen verwekt door donoren in een vruchtbaarheidskliniek in Oosterbeek. De biologische vader van Ilse de Graaf (41) bleek wel tien jaar lang te hebben gedoneerd. "Ik heb in totaal 3000 uur gezocht naar mijn biologische vader", vertelt ze tegen RTL Nieuws.

De kliniek werd in 1972 geopend door een gepensioneerde arts. 18 jaar na zijn dood komt er een bijzonder verhaal naar buiten: een nu 82-jarige man heeft 15 jaar lang wekelijks zaad gedoneerd. Hij zou zo'n 150 kinderen hebben, zegt Stichting Donorkind. Het laatst bekende kind dat er is verwekt werd waarschijnlijk geboren in 1987.

De kliniek heeft destijds geen regels overtreden door jarenlang kinderen te verwekken met dezelfde donoren, omdat er tot 1992 nauwelijks regels waren. Maar de kinderen die verwekt zijn, hebben grote problemen met het vinden van hun biologische vader doordat er helemaal geen administratie meer te vinden is.

3000 uur

Zo ook Ilse. Ze deed er 3000 uur over om haar biologische vader te vinden, nadat ze er in 2016 op een bijzondere manier achter was gekomen dat haar opvoedvader niet haar biologische vader is. "De politie kwam aan de deur. Ik dacht omdat ik te hard had gereden, maar een agent vertelde dat mijn opvoedvader - die ik sinds mijn elfde niet zag - was overleden." 

Haar opvoedvader verbleef in een opvanghuis voor mensen met een verslaving, waar hij begeleiding kreeg. Ilse belde met de begeleider. "Die begeleider zei dat mijn vader in de kroeg altijd riep dat zijn kinderen niet van hem waren." 

Joey is donorkind van spermadokter Karbaat: 'Stukje onzekerheid is weg'
Lees ook

Joey is donorkind van spermadokter Karbaat: 'Stukje onzekerheid is weg'

Zoektocht

De moeder van Ilse bevestigde dat. "De grond schoof onder mijn voeten vandaan."  Tegelijkertijd vielen puzzelstukjes op zijn plek. "Ik had altijd het gevoel dat er iets niet klopte, maar ik kon er niet de vinger op leggen wat. Nu wel."  

Een lange zoektocht volgde. Ilse bestelde een DNA-kit via de website MyHeritage en liet haar DNA daar uploaden. Ze vond vele matches, maar ze kon maar twee kleine matches aan elkaar knopen. Dat werd het aanknopingspunt voor een stamboom waarin inmiddels 7000 mensen zitten.

"Uiteindelijk vond ik een opa of oma, zes generaties terug, en vanaf daar liep ik alle vertakkingen af. Toen ik eenmaal een achter-achterneef van mijn biologische vader vond, vond ik mijn vader binnen een uur. Dat was in januari dit jaar." 

Biologische vader

Haar vader bleek overleden, maar ze vond wel zijn weduwe die haar met open armen ontving en haar alle informatie gaf die ze zocht. Haar vader doneerde tien jaar lang dus mogelijk heeft ze tientallen halfbroers en - zussen.

Ze weet nu dat ze in ieder geval twee halfbroers en zes halfzussen heeft tussen de 35 en 50 jaar. "Ik kon bepaalde eigenschappen ineens plaatsen. Zo vertelde mijn halfzus me dat ik dezelfde humor heb. En ik legde een foto van mijn 17-jarige zoon naast een oude foto van mijn biologische vader op die leeftijd. Ze lijken sprekend." 

Bovendien kreeg ze het verhaal te horen over de donatie zelf. Haar vader was lid van een duikclub en de eigenaar van de vruchtbaarheidskliniek deed de medische keuringen bij de club. Ilses biologische vader werd tijdens zo'n keuring gevraagd of hij wilde doneren. "Hij overlegde met zijn vrouw. Hij had zelf twee prachtige dochters en gunde dat geluk ook aan anderen." 

Onverantwoord

Ilse vindt het onethisch dat de eigenaar van de kliniek zoveel kinderen liet verwekken via enkele donoren. "Als je zó vaak iemand anoniem laat doneren, in een klein plaatsje als Oosterbeek, bestaat de kans dat er relaties komen tussen broers en zussen met alle gevolgen van dien. Die trekken genetisch naar elkaar toe. Dat is niet verantwoord."

Wat ze ook kwalijk vindt: dat ze nooit wist waar ze vandaan kwam. "Het is een kinderrecht om je afkomst te kennen. Ik had graag eerder willen weten wie mijn biologische vader was. Ik snap nu waar eigenschappen en interesses vandaan komen. Dat geeft ontzettend veel rust. Ik heb een voorliefde voor Egypte en piramides bijvoorbeeld, mijn vader had dat ook. Zijn foto staat nu ook op de schouw."

Facebookgroep

Inmiddels hebben zo'n veertig kinderen zich gemeld bij een speciale en besloten Facebookgroep voor kinderen die verwekt zijn in de Oosterbeekse kliniek. Mensen kunnen voor afstammingsvragen ook contact zoeken via de Stichting Donorkind en de Stichting Fiom.

Hoe Ilse er nog achter komt of ze halfbroers- en zussen heeft? "Dat lukt als zij zich inschrijven bij een DNA-bank en er een match gevonden wordt. Wie weet hoeveel halfzusjes en -broers van mij nog rondlopen."

Lees meer over
SpermadonatieKindOosterbeek