Bastaardkinderen zoeken vooral erkenning: 'Je krijgt bijna nooit een erfenis'

"Bij een zoektocht naar een biologische ouder komen veel emoties kijken", zegt Arend de Bakker, advocaat en erfrechtspecialist. "Veel van mijn cliënten hoeven niet per se geld, maar zijn ook op zoek naar erkenning."

Delphine Boël zegt dat het haar niet gaat om de erfenis van Koning Albert II. Ze wil alleen erkend worden als zijn biologische dochter. "Dit zeggen veel mensen. Maar als het eenmaal zover is, willen ze toch vaak aanspraak maken op de erfenis. Al zie ik ook hoeveel leed het veroorzaakt als mensen niet weten wie hun vader is. Mensen kunnen daar echt mentaal in vastlopen."

Niet uit op het geld

Boël (51) kan nu aanspraak maken op een deel van de erfenis. Daar is ze niet op uit, zei ze eerder. Het was haar om de erkenning te doen. Voor het geld kon ze beter bij haar voormalige wettelijke vader blijven. Dat is de steenrijke zakenman Jacques Boël. Volgens Belgische media wordt zijn vermogen geschat op 1,7 miljard euro.

Toch hoefde Delphine al niet te rekenen op zijn erfenis. In het weekblad Le Soir Magazine gaf ze in 2013 toe dat haar adoptievader er alles aan heeft gedaan haar te onterven. Nu is Jacques Boël niet meer haar wettelijke vader, maar Koning Albert II. Zijn 'nieuwe' dochter kan bij zijn overlijden aanspraak maken op maximaal een achtste van het vermogen. Dat is naar schatting zo’n 200 tot 300 miljoen euro. Of ze dat zal doen, is nog niet duidelijk.

Het is in Nederland vrij ingewikkeld daadwerkelijk een erfenis te krijgen als bastaardkind. Waar veel kinderen tegen aanlopen, is dat zij hun opvoedvader als juridische vader in een procedure bij de rechter moeten ontkennen. Pas dan kun je je biologische vader wettelijk laten vaststellen. "Een verzoek tot ontkenning moet je volgens de Nederlandse wet doen binnen drie jaar nadat je het vermoeden hebt gekregen dat je juridische vader niet ook je biologische vader is. Op basis van Europese jurisprudentie kan in sommige gevallen deze termijn worden doorbroken."

Geen twee vaders

Deze ontkenning is voor veel kinderen een belemmering omdat ze een goede band met hun opvoedvader hebben. "Maar doe je dit niet, dan heb je nergens recht op bij je biologische vader. Juridisch gezien kun je in Nederland niet twee vaders hebben."

Als je erachter komt dat je een andere vader hebt en je bent ouder dan 21 jaar, dan heb je dus drie jaar de tijd om actie te ondernemen. "De meeste kinderen in mijn praktijk komen te laat. Ze weten soms al jaren dat ze een andere vader hebben, maar hebben vaak tijd nodig dit te verwerken of wachten om andere redenen pas met actie ondernemen."

Daarnaast is het belangrijk of er een testament is, en wat daarin staat. "Als je erin bent opgenomen, kun je altijd een deel claimen. Is er geen testament gemaakt en wordt jaren na overlijden alsnog vastgesteld dat je toch een kind bent van je vader, dan kun je met terugwerkende kracht alsnog deel uitmaken van de erfenis."

Kindsdeel

Als je als kind bent onterfd, heb je alsnog recht op je legitieme portie (je kindsdeel). De Bakker: "Dit is altijd een geldvordering, en dus niet je vaders antieke zakhorloge. Het geld is de helft van het normaal wettelijke deel. Stel, er zijn drie kinderen van wie er twee zijn genoemd in het testament, dan krijg jij als onterfd kind een zesde deel. Dit kan anders worden als tijdens het leven van de overledene schenkingen zijn gedaan."

Je hebt vijf jaar de tijd om je kindsdeel op te eisen. Je moet dus wel binnen vijf jaar weten dat je vader is overleden. Als je als notaris weet dat er een kind is, maar dat wordt niet als erfgenaam genoemd, dan is het onduidelijk of je dit kind moet benaderen en op de hoogte moet stellen van het overlijden van de ouder. "Volgens de beroepsgroep van de notarissen moet je dit wel doen, volgens het civiele recht hoeft dit niet. Dit is voor notarissen een spagaat."

Bastaardkinderen van bekende royals

• Twee buitenechtelijke escapades leverden prins Bernard twee bastaarddochters op: Alexia Grinda en Alicia de Bielefeld. De prins heeft allebei de vrouwen erkend en ze deelden mee in de erfenis. Na zijn overlijden werd bekend dat Mildred Zijlstra ook een dochter van Bernard is.
• Ook prins Carlos de Bourbon de Parme, de zoon van prinses Irene, heeft een bastaardzoon. In 2018 stonden ze tegenover elkaar in de rechtszaal omdat zoon Hugo de koninklijke naam van zijn vader eiste, een adellijke titel. De Raad van State gaf Hugo gelijk. Hij heeft nu de titel prins en het predicaat koninklijke hoogheid.
• Prins Albert van Monaco zette de bloemetjes eveneens flink buiten. Hij heeft twee bastaardkinderen: Jazmin Grimaldi en Alexandre Coste. Meer kinderen vroegen een DNA-test aan om te bewijzen dat prins Albert hun vader is, maar er zijn geen positieve matches uitgekomen.

Op zoek naar erkenning

Voor buitenechtelijke kinderen is het belangrijk te weten waar ze vandaan komen. "Mensen die een biologische ouder zoeken, zijn vaak op zoek naar een stuk van zichzelf dat ze niet kennen. Ze missen soms iets essentieels en kunnen hierdoor stuurloos raken", vertelt Leonoor de Cocker. Ze werkt bij team verwantschapsvragen van Fiom, waar mensen terecht kunnen met afstammingsvragen.

"Veel mensen vinden het belangrijk te weten van wie ze afstammen omdat ze vragen hebben over bijvoorbeeld hun voorgeschiedenis of medische achtergrond. Ze willen weten waar bepaalde eigenschappen of karaktertrekken vandaan komen. Soms zijn mensen op zoek naar erkenning: wat maakt mij tot wie ik ben?"

Vertrouwen en veiligheid

Sommige kinderen kunnen zelfs problemen ontwikkelen als ze niet weten wie hun biologische vader is. "Mensen kunnen problemen krijgen met hun zelfbeeld en zichzelf de vraag stellen of ze de moeite waard zijn. In een relatie kunnen ze zich afvragen of iemand wel bij ze blijft. Je hebt geen invloed gehad op iets wat je wel heeft gevormd in je leven. Dit kan voor onmacht en onveiligheid zorgen."