Coronapaniek in Nederland valt mee, maar: 'Kan ik nog naar de afhaalchinees?'

Huisarts Cheuk Hung Wai uit Den Haag heeft al jaren, voor de zekerheid, een mondkapje op zijn bureau liggen. Hij deed hem eigenlijk nooit op. Maar nu het nieuwe coronavirus zich rap verspreidt in China, de plek waar veel van zijn patiënten vandaan komen, gebruikt hij het kapje ineens dagelijks.

"Zodra iemand hoestend binnenkomt, pak ik hem", zegt hij tegen RTL Nieuws. Niet dat hij bang is voor zichzelf, maar meer dat hij andere mensen besmet. "Ik wil gewoon echt voorkomen dat ik dat risico loop."

Geen paniek

Maar er is geen paniek in zijn Chinese huisartsenpraktijk, gevestigd in het Haagse Chinatown. "Er komen hier vooral veel Chinezen die vaak familie opzoeken in hun geboorteland, dus ik heb mijn medewerkers wel streng geïnstrueerd. Als ze een vermoeden hebben dat iemand aan de telefoon koorts heeft, en symptomen die zouden kunnen wijzen op het virus, dan verzoeken we de patiënt nadrukkelijk om thuis te blijven."

In zo'n 'verdacht geval' gaat dokter Wai in beschermende kleding, met handschoenen en zijn mondkapje, naar de patiënt toe. "Maar dat is tot nu toe niet voorgekomen nog. Eigenlijk zijn heel veel mensen er hier nog redelijk laconiek onder. We zitten ook ver weg van de brandhaard, hè."

Zorgmedewerker Nelleke ziet wat anders. Zij werkt met bejaarden die nog thuiswonen en heeft het woord 'corona-virus' al best vaak horen vallen. "Ze worden heel ongerust over deze nieuwe ziekte", vertelt de verpleegkundige. Ze zijn volgens haar bang dat ze het virus op kunnen lopen in Chinese restaurants in Nederland, via het personeel of het eten zelf.

Broodje aap

Nelleke heeft al heel wat mensen moeten geruststellen. 'Ja, je kunt nog gewoon naar de afhaal-Chinees. Of uiteten bij de Chinees'. Ze wil die broodjeaapverhalen de wereld uit helpen. 

Ook in de mailbox van RTL Nieuws komen na een oproepje een boel vragen binnen. 'Zijn er al mensen van het virus genezen?' wil iemand weten. 'Is het virus ook over te dragen via je ogen? Is een mondkapje dan wel voldoende?' En ook: 'Ik wil in juli naar China. Moet ik nu mijn zomervakantieplannen al wijzigen?' 

Maken huisartsen zich zorgen?

Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) heeft geen signalen gekregen dat huisartsen zich ernstige zorgen maken om het virus, of dat praktijkondersteuners meer patiënten aan de telefoon krijgen dan gewoonlijk.

"We hebben op onze site en in onze nieuwsbrief duidelijk omschreven waar huisartsen op moeten letten en wat ze moeten doen bij een mogelijke besmetting", zegt woordvoerder Esther Zwarts. "We volgen de richtlijnen van het RIVM, en dat communiceren we naar onze leden."

Zo staat er op de site dat, mocht de mogelijk besmette patiënt toch naar de praktijk zijn gekomen, die in in een aparte ruimte moet worden gezet. 'Geef de patiënt een chirurgisch mondneusmasker'. Ook heeft de huisarts meldplicht zodra er een verdenking op een infectie is.

"We merken dat huisartsen het fijn vinden om die richtlijnen te hebben", zegt Zwarts daarover. "Er is in zo'n situatie wel behoefte aan duidelijkheid."

Ook de GGD krijgt telefoontjes met vragen over het inmiddels bekende en gevreesde virus dat in China tot nu toe meer dan honderd levens heeft geëist. Zo kreeg de GGD Haaglanden vrijdag 12 belletjes, afgelopen maandag 45 en de dag erna nog eens 35. "Het waren vooral vragen van burgers die Chinees nieuwjaar hadden gevierd, en ook van kinderdagverblijven en internationale scholen en bedrijven."

Die laatste twee hadden voornamelijk vragen over medewerkers en studenten in China of personeel dat terug uit China was gekomen. 

Telefoontjes

Bij de GGD IJsselland 'druppelen enkele tientallen telefoontjes' binnen, meldt een woordvoerder. Bijvoorbeeld van mensen die terugkomen uit China en die zich afvragen of ze gewoon naar hun werk kunnen. "Maar ook mensen die op andere plekken in een hotel hebben gezeten waar veel Chinezen verbleven. Die vragen zich af of ze nu een risico lopen."

En hoe zit het met longpatiënten?

Mensen met chronische ziekten zijn vatbaarder voor het coronavirus en de gevolgen van de ziekte. Het gaat met name om mensen met hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, diabetes, leverziekten en ademhalingsziekten. Zoals mensen met een longaandoening. 

"Zij zijn over het algemeen vatbaarder voor virussen, maakt niet uit welk virus", zegt Harald Roelofs van het Longfonds. "Het is voor deze mensen altijd verstandig om extra vaak je handen te wassen, zeker als je op plekken bent geweest waar veel mensen komen zoals supermarkten, winkels, het openbaar vervoer."

Toch staat ook de advieslijn van het Longfonds niet roodgloeiend. "Het is net zo druk als anders. Er zijn nauwelijks of geen vragen over het virus", zegt Roelofs. "Het lijkt er op dat mensen zich vooralsnog geen zorgen maken. Er is ook geen reden tot paniek, maar we moeten wel alert zijn."

Chinese toeristen

Ook in Gelderland heeft de GGD vragen gekregen van bezorgde burgers. Een voorlichter vertelt: "Er wordt wel gebeld maar het valt nog mee, het zijn een tiental telefoontjes per dag. Mensen willen weten of ze nog naar de Chinees kunnen, wanneer ze naar de huisarts moeten..."

Uit een belronde onder een tiental huisartsen door heel Nederland, blijkt dat er nauwelijks meer telefoontjes of afspraken 'dan gewoonlijk' worden gemaakt. "We weten goed wat de symptomen zijn en daar houden we rekening mee", zegt Wendy de Graan, assistente van huisartsenpraktijk 't Kalf in Zaandam.

Daar komen relatief veel Chinese toeristen. "Maar we hebben nog geen een bezorgde Chinese toerist in onze praktijk gezien met de verschijnselen", zegt De Graan. En "ook onze Nederlandse patiënten bellen niet vaker dan gewoonlijk. We hebben tot nu toe geen vragen gehad. Ik had erger verwacht."

Extra uitzending: Het coronavirus, jouw vragen beantwoord

De hele wereld praat erover: het coronavirus, maar hoe gevaarlijk is dit virus nou voor jou en mij?

Vanavond om 19.50 uur in een extra uitzending op tv, site en app beantwoorden wij samen met onder meer specialisten van het RIVM, jouw vragen. Heb jij ook een vraag? Mail hem in tekst of met een liggende video naar oproep@rtl.nl.