Aantal doden door drugs daalt, meer mensen gebruiken elke dag wiet
Het aantal drugsdoden in Nederland is in 2018 niet verder gestegen. In dat jaar overleden 224 mensen aan de directe gevolgen van drugs. In 2017 ging het nog om 262 sterfgevallen.
Dat blijkt uit de Nationale Drug Monitor 2019 van het Trimbos-instituut. Waarom het aantal drugsdoden is afgenomen, moet nog verder worden onderzocht. "Maar we constateren in ieder geval dat er geen verdere toename is en dat is mooi", zegt onderzoeker Margriet van Laar van het Trimbos-instituut.
220.000 dagelijkse gebruikers
De populairste drugs zijn wiet, cocaïne en xtc. Het aantal dagelijkse blowers ligt met 220.000 gebruikers een stuk hoger dan in 2017. Toen ging het om 140.000 mensen. "We moeten afwachten of dat een trend is of niet", aldus Van Laar. In totaal had iets meer dan 1 miljoen Nederlanders van 18 jaar en ouder het afgelopen jaar wiet gebruikt.
Wat xtc betreft gaat het om 380.000 mensen. "Nederland steekt (ver) uit boven andere Europese landen in het percentage volwassenen dat het afgelopen jaar ecstasy gebruikte en behoort tot de top van Europese landen waar de inwoners ooit ervaring hadden met xtc-gebruik", zo valt te lezen in het rapport.
Stijging Amsterdam
Bijna een kwart miljoen Nederlanders gaf in het onderzoek aan het afgelopen jaar cocaïne te hebben gebruikt. De gebruikers zijn vooral hoogopgeleide mannen van eind 20 uit grote steden. Er zijn signalen dat het cocaïnegebruik in Amsterdam sterker stijgt dan elders in Nederland. Dat blijkt uit regionale onderzoeken en rioolwateranalyses.
"We weten alleen niet of dit bijvoorbeeld vooral om Amsterdammers of ook toeristen gaat en of zich ook elders een toename heeft voorgedaan", zegt Van Laar. "Of om probleemgroepen of toch meer de Zuidas. En we weten ook niet of het om een paar mensen gaat die heel veel hebben gebruikt of heel veel mensen die weinig hebben gebruikt."
Daarom doet het Trimbos-instituut daar extra onderzoek naar. "Amsterdam neemt wel een bepaalde positie in als het gaat om middelengebruik. De stad is vaak ook trendsettend en trends verspreiden zich naar de rest van Nederland."
Alcoholvergiftigingen bij jonge mannen
Aan alcohol stierven in 2017 zo’n 1.900 drinkers. Hoewel het aantal zware drinkers daalde, steeg het aantal geweldsincidenten gerelateerd aan alcohol wel. Ook het aantal alcoholvergiftigingen steeg van 4400 in 2009 naar 6300 in 2018. Ruim de helft van de gevallen waren jonge mannen onder de 25. "Daar doen de zwaarste drinkpatronen zich voor. Er zal nog heel wat moeten gebeuren om dat op te lossen", aldus Van Laar.
Een andere opvallende bevinding uit het onderzoek is het grote aandeel gebruikers van ADHD medicijnen die deze middelen zonder doktersrecept gebruiken, en dit aandeel is groter dan in 2016. Deze middelen worden ook gebruikt om beter te kunnen studeren. Bijna de helft van de 150.000 volwassenen gebruikt dit zonder recept. Van Laar: "Ze kopen het bijvoorbeeld online of krijgen het via vrienden en kennissen."
Vooral hoogopgeleide twintigers gebruiken daarnaast ook slaapmiddelen zonder recept om te kunnen slapen, bijvoorbeeld na een avondje cocaïne, speed of andere oppeppende drugs.