Werken deze medicijnen tegen corona? Ze worden (soms) wel gebruikt
De wereld zoekt naarstig naar vaccins en medicijnen om het coronavirus te bestrijden. Een vaccin is er nog (lang) niet, maar sommige onderzoekers zijn hoopvol over enkele medicijnen. Er is veel te doen om het middel remdesivir, en sinds vandaag ook om hydroxychloroquine, omdat president Donald Trump dat zegt te nemen.
Gisteren werd gesteld dat het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) mogelijk deze week nog voorwaardelijke goedkeuring zal geven voor het gebruik van remdesivir. Dat gebeurt alleen onder strenge voorwaarden.
Remdesivir mislukte eerder
Remdesivir is een virusremmer, vertelt vaccindeskundige Leonoor Wijnans van het College ter beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). "Het stopt replicatie van het virus, zodat er niet meer van het virus in het lichaam terechtkomt." Het medicijn werd ontwikkeld om de uitbraak van ebola tegen te gaan, vertelt Wijnans, maar dat leverde niet het gewenste effect op.
Er zijn nu aanwijzingen dat het medicijn mogelijk wel werkt tegen het huidige coronavirus, maar, zegt Wijnans, "In China werd een studie gedaan waarin er geen aanwijzing werd gevonden dat het middel een antivirale werking had. Een Amerikaanse publicatie vond wel aanwijzingen van werkzaamheid."
Ernstig zieke patiënten
Nog veel is er dus onduidelijk, en dus wordt het middel wordt op dit moment alleen buiten onderzoeken om gebruikt bij ernstig zieke patiënten, de zogenoemde 'compassionate use'. Dat wil zeggen dat het gaat om een nog niet geautoriseerd medicijn, dat alleen onder strikte voorwaarden wordt gegeven. Het EMA: "Zo kunnen medicijnen die nog worden ontwikkeld toch al worden aangeboden aan patiënten."
De EMA beoordeelt nu in hoeverre niet alleen patiënten het middel kunnen krijgen die aan de mechanische beademing liggen, maar ook de patiënten die zuurstof nodig hebben. Die mogelijke aanbeveling doen ze op basis van enkele onderzoeken, waarin wordt gesteld dat remdesivir een positief effect heeft op patiënten die zijn opgenomen in het ziekenhuis.
Bijwerkingen
Het EMA geeft aan dat ze de ontwikkelingen omtrent het middel nauwgezet blijft volgen en zal 'als de evaluatie voltooid is, een aanbeveling doen of het middel ook op de markt zal komen'.
Meer onderzoek is nodig, ook bijvoorbeeld als het gaat om bijwerkingen. Wijnans geeft aan dat het middel mogelijk effecten zou kunnen hebben op de lever. "Maar er is nog heel veel onzekerheid."
Hydroxychloroquine
Ook een ander mogelijk middel tegen corona kreeg vandaag veel aandacht dankzij de Amerikaanse president Donald Trump. Hij stelde het medicijn hydroxychloroquine preventief tot zich te nemen. Het zou volgens hem mogelijk werken tegen het virus.
Ook naar dit middel wordt veel onderzoek gedaan. Op dit moment lopen er bijna 200 onderzoeken naar het middel, dat net als remdesivir een anti-virale werking zou hebben, zegt Wijnans. "Het kan anti-virale effecten hebben. Er ligt alleen geen goed bewijs." Het middel wordt normaal gesproken gebruikt voor de behandeling van reuma en malaria.
Hartfalen
Een flink nadeel van hydroxychloroquine zijn de bijwerkingen die het kan hebben. Van milde, zoals misselijkheidheid en diarree, tot ernstige, zoals hartritmestoornissen en zelfs hartfalen. Wijnans: "Je moet hier niet mee experimenteren, er zitten risico's aan vast."
Het CBG is op de website ook duidelijk over het middel. "Hydroxychloroquine kan ernstige hartritmestoornissen veroorzaken, in sommige gevallen met dodelijke afloop. Zolang er geen bewijs is dat de cocktail met hydroxychloroquine een positief effect heeft op COVID-19, is het niet verantwoord om coronapatiënten aan de risico’s bloot te stellen."