Werkwijze Belastingdienst discriminerend, oordeelt Autoriteit Persoonsgegevens

De Belastingdienst heeft gediscrimineerd in de jacht op fraude met kinderopvangtoeslag. Dat concludeert de Autoriteit Persoonsgegevens na uitgebreid onderzoek. De werkwijze van de Belastingdienst was volgens het onderzoek 'onrechtmatig, discriminerend en daarmee onbehoorlijk'.
De Belastingdienst maakte onterecht onderscheid op basis van nationaliteit, concludeert de Autoriteit Persoonsgegevens. "Door gegevens over nationaliteit onnodig op te nemen in allerlei systemen, handelde de Belastingdienst discriminerend. Voor het recht op kinderopvangtoeslag maakt het namelijk niet uit welke nationaliteit iemand heeft, alleen of diegene rechtmatig in Nederland verblijft."
1,4 miljoen mensen in systeem
De Autoriteit Persoonsgegevens schrijft verder dat de Belastingdienst de gegevens over de dubbele nationaliteit al in januari 2014 had moeten wissen. "Maar in mei 2018 stonden in totaal nog 1,4 miljoen mensen met een dubbele nationaliteit geregistreerd in systemen van de Belastingdienst." Minister van Financiën Wopke Hoekstra moet nog reageren op het onderzoek. In het najaar kan de Autoriteit Persoonsgegevens nog sancties opleggen.
Ruim een jaar lang heeft de autoriteit onderzoek gedaan naar gebruik van de tweede nationaliteit door de Belastingdienst. Aanleiding voor het onderzoek waren twee klachten over mogelijk etnisch profileren.
Opvang Almere
Bij een opvang in Almere rees dat vermoeden toen een paar jaar geleden in één klap van de helft van de ouders de toeslag werd ingetrokken. Het waren allemaal ouders met een niet-Nederlandse achtergrond. Dit gebeurde niet bij 'Nederlandse' ouders.
In de tweede zaak draait het om een gastouderbureau in Eindhoven. In 2014 werden alle toeslagen van vraagouders stopgezet, zonder bewijs dat zij iets fout hadden gedaan. In vrijwel alle gevallen ging het om ouders met een tweede nationaliteit.
Compensatie
Honderden mensen kregen geen geld waar ze recht op hadden, of werden geconfronteerd met terugvorderingen. Het overgrote deel van deze ouders is intussen in het gelijk gesteld en krijgen compensatie.
Volgens Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, was het een moeizaam onderzoek. "Meerdere malen zijn we op het verkeerde been gezet. Het was duwen, trekken en sleuren. We moesten de Belastingdienst wijzen op de gevolgen van niet meewerken." Volgens Wolfsen gaat het een stuk beter nu er een nieuwe leiding is bij de Belastingdienst.