Vliegen in coronatijd: op Nederlandse vluchten gaat het goed (tot de landing)

In de 'coronavlucht' hielden maar weinig mensen zich aan de maatregelen, vertelt een vrouw die ook op de vlucht zat aan BBC News. "De man naast me had zijn mondkapje om zijn nek hangen. Niet alleen werd er niks van gezegd, hij kreeg ook nog een gratis drankje toen hij zei dat hij een lid van de crew kende."

Niet ingegrepen

Ook zouden mensen door het vliegtuig hebben gelopen, terwijl de regel is om zo veel mogelijk te blijven zitten, en verwisselden ze van plaats. Het personeel zou niet hebben ingegrepen.

In vliegtuigen die vanuit Nederland vertrekken of hier landen, lijkt dat een stuk beter te gaan, lezen we in de honderden reacties die we kregen op een vraag op Facebook. Niet altijd gaat het goed, maar op het dragen van mondkapjes wordt in de regel goed gelet en personeel zegt er ook wat van als iemand geen mondkapje draagt.

Op elkaar gepropt

Maar zodra het vliegtuig landt, worden toch vaak alle regels vergeten: als vanouds staat iedereen op, om vervolgens op elkaar gepropt in het gangpad te wachten tot de deur opengaat.

Ook een steward – die anoniem zijn verhaal wil doen – vertelt dat aan RTL Nieuws. "Het is een soort kuddegedrag denk ik. We roepen om dat mensen moeten blijven zitten, dat ze moeten wachten tot de rij voor hen is opgestaan en weggaat, maar daar houden mensen zich vaak niet aan."

Sneller aan het zwembad 

Sietse, een van de mensen die reageerden op onze Facebookpost, lacht: "Het is alsof mensen denken dat ze dan sneller aan het zwembad zitten ofzo." De 23-jarige vloog half augustus met zijn vriendin naar Gran Canaria. Tijdens de vlucht liep hij waarschijnlijk corona op. "Ik kreeg een dag of vijf later klachten, mijn vriendin nog eens vier dagen later. En in Spanje zijn we nergens dicht bij andere mensen geweest."

Volgens Sietse gedroeg iedereen in het vliegtuig zich verder prima. Eén persoon achter hem deed steeds zijn mondkapje af en deed 'bijdehand' als hem gevraagd werd om hem weer op te zetten, maar daar werd door de stewardess goed op gereageerd, vindt Sietse.

Lastig om te reageren

Dat reageren is soms best lastig, geeft de steward die we gesproken hebben toe. "Als passagiers eten en drinken, hoeven ze geen mondkapje op. Maar als iemand een hele vlucht doet over het eten van een zakje pinda's of over het drinken van een glaasje sap, wanneer zeg je daar dan iets van?"

Ook de vakbond FNV Cabine hoort dat het soms lastig is voor cabinepersoneel. Om precies dezelfde reden, vertelt Birte Nelen. "Het is ook een andere taak die ze er ineens bij hebben gekregen. Niet iedereen vindt dat positief. Maar ik merk wel dat iedereen zijn best wil doen om zijn werk zo goed mogelijk uit te voeren."

Gestroomlijnder

Chris (26), die vanwege zijn werk sinds de uitbraak van de coronacrisis al meerdere keren heeft gevlogen, ziet nauwelijks mensen die er een probleem van maken dat ze een mondkapje moeten dragen. Het gaat nu ook een stuk gestroomlijnder dan in het begin, is zijn ervaring. "Ik was in maart in het buitenland. Toen ik gerepatrieerd werd, was het chaos op het vliegveld. Niemand wist precies wat hij moest doen. Maar nu zijn de regels voor iedereen duidelijk."

Dat zegt ook de steward. "Ik heb zelf ook een vakantie geboekt, en zie hoe veel mails ik als passagier krijg over de maatregelen. Dan worden ze op het vliegveld ook nog omgeroepen, en in het vliegtuig weer. De meeste mensen die vliegen, leggen zich daarbij neer: als ik wil vliegen, dan zal ik een mondkapje moeten dragen."

Mondkapje vergeten

"Er zijn wel mensen die bijvoorbeeld na het eten of drinken vergeten om het weer op te zetten, dan zeggen we er iets van en wordt daarnaar geluisterd. En een enkeling doet moeilijk. Die wil een politieke discussie met mij voeren. Dan zeg ik: ik bepaal de regels niet, dien maar een klacht in bij het bedrijf, maar ik geef je weinig kans."

Geen besmettingen in vliegtuig

Voor zover bekend is er in vliegtuigen die in Nederland zijn geland niemand besmet geraakt. Dat blijkt uit de bron- en contactonderzoeken van de GGD, meldden de ministers De Jonge en Van Nieuwenhuizen half augustus. Cijfers van de afgelopen weken zijn er niet.

Wel zijn er gevallen bekend van coronapatiënten aan boord van vliegtuigen, maar die hebben waarschijnlijk geen anderen besmet.

Zowel Chris als de steward voelt zich helemaal veilig aan boord, ondanks dat mensen dicht op elkaar zitten. "De hepa-filters, een heel krachtige luchtzuivering, staan al aan voordat mensen aan boord komen. Dat geeft me een heel prettig gevoel", zegt de steward.

Ouderen

Wel letten ze door het vliegen op dat ze niet te dicht in de buurt van ouderen komen. Chris gaat bewust niet naar de markt, en ook zijn moeder heeft hij al maanden niet gezien. 

De steward blijft ook uit de buurt van zijn moeder, die een slechte weerstand heeft. "Ik weet niet of ik extra rekening moet houden met haar als ik gevlogen heb. Er zitten veel mensen met verschillende nationaliteiten aan boord en ik ben natuurlijk ook steeds even in een ander land, ook al blijven we daar zoveel mogelijk in het hotel. Maar ik zoek het risico niet op."

En ook Sietse zou best weer in een vliegtuig stappen. Al zou hij zijn oma dat niet aanraden. "Ik ben jong en gezond, mijn klachten waren ook mild. Het vervelendste was dat ik niet kon werken, ik werk in de horeca. Maar ik schrok in het vliegtuig toch van hoe dicht mensen bij je zitten."