Waarom verandert het kabinet de vaccinstrategie? Vijf vragen en antwoorden
Het kabinet heeft besloten dat ziekenhuisprofessionals uit de acute zorg zo snel mogelijk moeten worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Uiterlijk maandag moet duidelijk zijn wat de kortst mogelijke termijn is waarop de vaccinatie van deze groep kan beginnen. Vijf vragen aan politiek verslaggever Fons Lambie over deze plotselinge draai van het kabinet.
Circa 30.000 ziekenhuismedewerkers krijgen prioriteit bij de landelijke vaccinatiecampagne tegen het coronavirus. Het gaat om verpleegkundigen en artsen die op de intensive care, spoedeisende hulp of corona-afdeling werken, maar ook om bijvoorbeeld ambulancepersoneel.
1. Waardoor het kabinet hiertoe besloten?
Er werd al gewerkt aan een aanpassing van het vaccinatieplan, zo zeggen betrokkenen. Zo heeft Gezondheidsraad op 24 december al geadviseerd dat het Pfizer-vaccin ook voor zorgpersoneel kan worden ingezet. Ziekenhuisbestuurder Ernst Kuipers en landelijke ic-voorzitter Diederik Gommers riepen het kabinet woensdag in Nieuwsuur op om zo snel mogelijk te beginnen met het vaccineren van ziekenhuispersoneel uit de acute zorg. Door die oproep werd de druk steeds groter en kwam De Jonge vandaag al met de aankondiging van de ommezwaai.
2. Kan er dan maandag al worden begonnen met vaccineren?
Zo simpel is het niet. Er moet nog van alles worden geregeld, zoals de administratie, aanmeldingen en precieze verdeling van de vaccins. De officiële startdatum voor de vaccinatie-operatie was vrijdag 8 januari. Hoogstwaarschijnlijk zullen op die datum ook de eerste prikken worden gezet voor het personeel uit de acute zorg.
3. Hoe reageert de Tweede Kamer?
Bij zowel regeringspartijen als in de oppositie klinkt steeds meer irritatie over het coronabeleid en over minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid).
Een motie van wantrouwen tegen De Jonge bij het coronadebat aanstaande dinsdag wordt niet uitgesloten. De vraag is: zou een andere minister het proces bespoedigen? Al de hele coronacrisis blijkt dat de Nederlandse zorg heel efficiënt en heel regionaal is georganiseerd en dat zorgt in een pandemie voor problemen.
4. Is de verwachting dat De Jonge echt in de problemen komt?
Dat hangt vooral af hoe-ie zich opstelt tijdens het debat. Men zal kritisch op zijn wisselende uitleg over de vaccinstrategie. Dan verwijt hij buurlanden symboliek, dan noemt hij Nederland een 'mopperlandje'. Ook wordt gezucht over al die media-optredens van De Jonge in de kerstvakantie.
De Jonge zal z'n fouten moeten toegeven, zo hoor je, en juist dat is niet het sterkste punt van deze minister.
Achter de schermen bij regeringspartijen wordt nagedacht: stel dat De Jonge moet aftreden, wat dan? Een eventueel vertrek van De Jonge zal niet leiden tot een kabinetscrisis, zo valt te horen. Dat er over wordt nagedacht, betekent nog niet dat het gaat gebeuren.
Het is vooral voor De Jonge een slecht voorteken en dat betekent dat hij dinsdag een stevig debat kan verwachten.
5. Het is geen lekker begin voor het nieuwe jaar...
Absoluut niet. De coronacrisis wordt steeds nijpender en dan ligt ook nog de minister van Volksgezondheid onder vuur. Het is een van de onderwerpen waarover morgen wordt gesproken in het Catshuis. Het gaat over de coronacrisis, maar later op de middag gaat het ook over de toeslagenaffaire.
De verwachtingen zijn niet dat er morgen al grote conclusies worden getrokken, maar het is allesbehalve een rustig begin van het nieuwe jaar voor Rutte III.