Wolf gespot in Friesland, boeren willen groot hek om provincie

De wolf werd dinsdagochtend rond 5.00 uur gespot door een wildcamera in het Nationaal Park de Alde Feanen. Of het een nieuwe wolf is of een die al eerder in Friesland en Drenthe werd gezien, is niet duidelijk, zegt Glenn Lelieveld van Wolven in Nederland, dat constateerde dat het vastgelegde dier inderdaad een wolf is.

Prooi in zijn bek

"Op de beelden (zie hieronder, red.) is een dier te zien met lange poten en een soepele nek, en zonder spitse oren. Dat zijn de kenmerken van een wolf. En heel markant: het dier heeft een prooi in zijn bek, mogelijk een eend."

Maar waar Lelieveld enthousiast is, komen schapenhouders net vandaag met het plan om een kilometerslang hek om Friesland te bouwen om de wolf te weren. In het Haagse perscentrum Nieuwspoort kondigen ze aan dat ze een crowdfundingsactie zijn begonnen, want zo'n hek van honderden kilometers lang is niet goedkoop.

Rare jongens

"U denkt waarschijnlijk: rare jongens, die Friezen", zegt de voorzitter van Wolvenhek Fryslân, Johan Bouma. Maar hij benadrukt: het plan is 'bloedserieus'.

"We zien dat het vee uit de weilanden verdwijnt. Als hij er een keer is, dan krijg je hem nooit meer weg." Bouma en de medebedenkers van het plan zijn bang dat er 'over tien jaar gewoon geen los vee meer loopt in het land'.

Bezwaren getackeld

Dat het plan voor een hek eerder op bezwaren van de provincie stuitte, ziet Bouma niet als een probleem. "Dat hebben we getackeld door met name het weidegebied te willen omheinen. De natuurgebieden op de rand laten we erbuiten. Overgangen – wegen en dergelijke – sluiten we ook niet af, maar maken we 'onaantrekkelijk' voor wolven."

Daar komt bij dat ook voor het hek zelf vergunningen nodig zijn. En die bij elkaar krijgen is ook een ingewikkelde taak. Van der Meer: "Daar gaan de gemeenten over. Die moeten kijken in de bestemmingsplannen of er überhaupt een hek mag komen op die plekken. Dan zal er ook een discussie komen over of het wenselijk is, een hek in een mooi, groen landschap."

Hek in de tuin

"En niet alle plekken waar het hek moet komen, zijn waarschijnlijk van de overheid. Als het van anderen is, dan moeten zij ook nog maar instemmen met zo'n hek in hun tuin of weiland. Dus zelfs al zou het juridisch haalbaar zijn, wat ik ten zeerste betwijfel, dan vermoed ik dat het in de praktijk sowieso vastloopt."

Het plan om een hek om Friesland te bouwen werd al eerder geopperd, maar loopt tegen een hoop praktische en juridische bezwaren aan. Advocaat Ivo van der Meer van Rotshuizen Geense Advocaten in Leeuwarden wil de woorden 'juridisch onmogelijk' niet in de mond nemen, 'maar het wordt wel uiterst lastig'.

Zwaarwegende redenen

Dieren beperken in hun bewegingsvrijheid mag niet zonder vergunning, legt Van der Meer uit. En de wolf is dan ook nog eens een beschermde diersoort, waarvoor de regels nog strenger zijn. "Dan moet je wel heel zwaarwegende redenen hebben."

Het beschermen van je eigen dieren is daarvoor waarschijnlijk niet zwaarwegend genoeg. "Daarvoor kun je ook zelf maatregelen treffen, die een stuk minder ingrijpend zijn."

Het is ook helemaal niet nodig om zo'n groot hek te bouwen, zegt Lelieveld van Wolven in Nederland. "Met een kleine aanpassing kunnen schapenhouders wolven weghouden bij hun dieren."

Hek onder stroom

"Alles wat daarvoor nodig is, is een hek van minstens 1.20 meter hoog, waarvan de onderste draad niet meer dan 20 centimeter boven de grond loopt. En er moet stroom op staan, zodat de wolf afleert om te proberen erdoorheen te komen."

Zo'n hek kost geld en tijd, noemt ook schapenhouder Bouma als bezwaar. Maar dat moet worden opgelost met subsidies, vindt Lelieveld. "Schapenhouders zijn geen grootverdieners, dus een subsidieregeling is nodig. Die is er bijvoorbeeld al in Limburg, waar schapenhouders geld krijgen voor de kosten van het hek en de extra arbeid voor het plaatsen."

Ook gedeputeerde van de Provinciale Staten in Friesland Klaas Fokkinga ziet het door de schapenhouders gewenste hek er niet snel komen. "Ook niet als de natuurgebieden op de rand van de provincie erbuiten blijven."

Andere dieren tegenhouden

"Los van dat het niet mag vanwege Europese verdragen en de wet natuurbescherming, denk ik dat het ook onwenselijk is. Welke andere dieren houd je bijvoorbeeld nog tegen met zo'n hek, die je niet wil tegenhouden? Die dieren zitten niet alleen in de natuurgebieden."

Fokkinga zegt bezig te zijn met lokale oplossingen. "Daarbij valt te denken aan een subsidieregeling voor hekken om de eigen weilanden. We zijn aan het kijken wat het best werkt."