Als je zus alles wint wat er te winnen valt: 'Irene is niet blij met één keer goud'

Irene Schouten (29) komt morgen al in actie op de 3000 meter. Later volgen de 5000 meter (10 februari), de teamachtervolging (12 en 15 februari) en de massastart (19 februari). Dit seizoen won ze op al die afstanden bijna alles wat er te winnen valt. "Met maar één keer goud zal ze in elk geval niet tevreden zijn", vertelt Irenes oudere zus Cathérine (33) aan de keukentafel in het ouderlijk huis in het West-Friese Wervershoof.

Voor het interview over schaatszus Irene schuiven straks ook nog de broers Simon en Klaas jr. aan, maar zij zijn met hun vader Klaas sr. nog aan het werk in hun aangrenzende tulpenbedrijf. "Ze zullen zo wel komen", zegt Cathérine, die tussendoor baby Feline - de eerste van de nieuwe generatie Schoutens - te eten geeft.  

Hard werken

"Zo, nu eerst koffie, wat heb je erin?" Het is in Huize Schouten altijd een zoete inval. De hele dag lopen er mensen in en uit. Nooit via de voordeur, altijd komen ze achterom. Zo gaat dat in West-Friesland en zeker bij de familie Schouten is iedereen welkom. Maar er moet wel worden gewerkt in het familiebedrijf. Hard gewerkt. Zo bouwden ze het op tot een miljoenenbedrijf. 

Alle kinderen hebben daarin hun bijdrage geleverd. Zelfs topsporter Irene moest af en toe aan de bak, voorafgaand aan haar schaatstraining of erna, zegt Cathérine. "Ze moest vroeger gewoon meewerken om haar schaatsspullen te verdienen. Maar als ze die euro's bij elkaar had, liet ze het werk gelijk uit haar handen vallen."

Simon en Klaas namen het bedrijf vorig jaar over van hun vader. Zij maken lange dagen, zeker nu. Het is volop tulpenseizoen. Dat betekent vier maanden lang zeven dagen in de week bossen tulpen leveren. Ze hebben op dit moment 60 man personeel in dienst.

Simon komt de keuken binnen. "Hoi, ik ben Simon", en hij steekt zijn hand uit. Zijn zus springt ertussen. "Dat kan niet, man… corona", zegt ze en ze fatsoeneert snel zijn verwilderde haar een beetje met haar handen. "Je lijkt wel een zwerver. Ik vertelde net over Irene, dat ze nooit meer werk deed in het bedrijf dan nodig was."

Simon reageert met een glimlach: "Ja, dat is nog steeds zo. Nu is ze natuurlijk druk met schaatsen, dus we snappen het wel, hoor. Hoewel, druk? Ik vraag weleens waar ze dan zo druk mee is. Drie keer per dag trainen, oké, maar de rest van de dag is ze gewoon vrij. Haha." Simon weet ook wel dat het anders ligt, lacht Cathérine: "Zo vlak voor de Spelen wordt ze echt geleefd. Ze is de hele dag bezig met fotoshoots, interviews, weer iets voor de sponsor doen en dan ook nog eens trainen, trainen, trainen."

Volgens Simon, die zelf tot twee jaar geleden marathonschaatser was, leeft zijn zus 100 procent voor het schaatsen. "Als je echt wat wilt bereiken, kan het ook niet anders. Ik had zelf nog heel veel andere dingen buiten het schaatsen, Irene niet. Je kúnt het ook niet half doen. Je moet er echt alles voor wegcijferen."

Ontzettend goed

Dat is ook een van de redenen dat Irene zo ontzettend goed is op dit moment, denken haar broer en zus. Die focus. "Vroeger kon ze zich nog weleens vreselijk druk maken om iets kleins. Dan waren er vaak dikke tranen als er iets niet lukte", vertelt Cathérine. "Nu is ze veel volwassener." Ze gaat er dan ook vanuit dat zelfs het gedoe rond Irenes uitspraken voor de Spelen over Ireen Wüst en de teamachtervolging, geen invloed zal hebben op haar prestaties: "Ze is mentaal zo sterk dat ze zich gewoon op het schaatsen kan richten."

Maar volgens Simon is dat niet het enige waardoor ze in topvorm is: ze heeft een heel goed team om zich heen en ze maakt veel meters. "Ze heeft meer ervaring dan vier jaar geleden. Ze is nu oer- en oersterk. Het is net als hier met de tulpen, als er iemand nieuw komt werken, dan is het in het begin lastig., Maar als je 10.000 tulpen door je handen hebt laten gaan, gaat het gewoon automatisch."

Nu het goed gaat met Irene, praten haar zus en broers niet veel met haar over schaatsen. "Dat zou haar alleen maar afleiden", zegt Simon. Cathérine lachend: "Laatst werd ze zelfs een beetje pissig. Ze zei dat we haar niet eens meer feliciteerden als ze weer eens iets won."

Het begint gewoon te worden voor Irene, dat winnen. Irene kan slecht verliezen, degene die haar verslaat, kan beter even niet in haar buurt komen. "Ze wil gewoon winnen, niks anders telt.", zegt haar zus. "Dat was vroeger al met de Playbackshow in het dorp. En met spelletjes, dan werd het meestal ruzie."

De zus en broers van Irene zijn apetrots, vertellen ze in onderstaande video:

Dat het goed gaat met Irenes carrière is een opsteker voor het hele gezin Schouten na een lastige tijd. Moeder Jolanda kreeg in november 2016 een hersenbloeding en dat zette de boel flink op z'n kop. Ze was toen 56 jaar oud.

Dat Irene en Simon drie dagen na de hersenbloeding van hun moeder alweer op de schaats stonden, nam Cathérine hen niet in dank af, omdat het te snel zou zijn na die heftige gebeurtenis. "Maar", zo zegt Simon, "voor ons was dat wel even een moment om onze kop leeg te maken."

Alleen maar hechter

Cathérine: "Qua schaatsen werd dat een heel succesvol jaar voor jullie allebei." De ziekte van hun moeder heeft Irene misschien wel sterker gemaakt, vult Simon aan. "We zijn als gezin alleen maar hechter geworden. Het geeft toch een soort motivatie om alles eruit te halen of zo."

Jolanda maakte na de hersenbloeding kleine stapjes vooruit. Tegen de verwachting van de artsen in ging ze ook weer praten. Omdat ze 24 uur per dag verzorging nodig had en het werk in het bedrijf gewoon doorliep, moest ze doordeweeks naar een verpleeghuis.

In coronatijd kreeg ze elf weken geen bezoek. Simon: "Ze is toen wel weer echt achteruit gegaan. Dat komt niet zo snel meer terug. Wij hebben wel geleerd dat aandacht en liefde het beste medicijn zijn. En als je dat niet krijgt, waarom zou je dan nog willen leven?" 

Nu kan ze gelukkig wel weer naar huis. Cathérine gaat samen met haar moeder naar Irene op de Olympische Spelen kijken. "Dan zeggen we extra vaak 'kom op Irene, kom op', zodat ze het goed meekrijgt. Via de tv is dat wat lastiger dan in het stadion. Als Irene wint, zegt ze in het verpleeghuis: m'n dochter heeft gewonnen. Da's voor Irene wel fijn, hoor."

Vier keer goud?

Irene zit al even in de schaatsbubbel. Da's moeilijk voor haar, zeggen haar broer en zus. Ze mist haar familie. "Maar ze heeft door alles geleerd om ook dingen los te laten als het nodig is. En dat is nu", zegt Cathérine. En haar broer vult aan: "Ze weet waar ze het voor doet: een van haar dromen waarmaken, goud winnen op de Spelen."

Over Irenes kansen in Peking? Simon: "Ik hoop op goud op de 5 kilometer", en Cathérine: "De 3 kilometer ook hoor." En op de massastart en de ploegenachtervolging is ze zwaar favoriet, zeggen ze beiden. Toch willen ze niet hardop zeggen dat ze vier keer goud gaat winnen. Simon: "Er zijn altijd van die eendagsvliegen die een superdag hebben."

Simon hoopt dat hij de wedstrijden van Irene een beetje kan volgen. Het liefst in een volle dorpskroeg, maar dat kan gezien het tijdsverschil nog weleens lastig worden. De meeste wedstrijden zijn in de vroege ochtend in Nederland. En dan nuchter: "We zijn gewoon hartstikke druk aan het werk. Dan rennen we even naar binnen om te gaan kijken, en dan gaan we weer verder."

Het dorp zal dan op z'n kop staan, dat was vier jaar geleden al toen Irene brons won in Zuid-Korea. "Iedereen had het erover, mijn collega's, vrienden. Dat begint nu ook alweer. Zelfs mensen die haar niet eens persoonlijk kennen, vragen ernaar", vertelt Cathérine. Ze zegt dat de draaiboeken voor de huldiging alweer klaarliggen. "We zullen een goed feestje gaan bouwen. Als dat mag dan hè, volgens de coronamaatregelen."

Ondertussen is ook Klaas aangeschoven. "Het was even druk, dus ik heb maar weinig tijd", zegt de jongste (27 jaar) van het gezin Schouten. 

"Wat wil je van me weten?", vraagt hij. "Wat ik van Irene verwacht op de Spelen? Nou, je moet op één dag pieken en er zijn er meer die dat willen en kunnen. Ze moet gewoon haar stinkende best doen. En als ze wint, kan m'n dag niet meer stuk natuurlijk."

Cathérine: "Ja, mijn broers blijven er nuchter onder. Maar ze voelen echt wel spanning, hoor. En we zijn hoe dan ook allemaal apetrots op Irene."

Hoofdfoto, foto van Irene met haar vader en moeder en foto van Irene, Cathérine en hun moeder: Britt Laske Fotografie (Instagram)