Geen procentuele stijging

Dit bedrijf geeft al zijn werknemers 500 euro per maand extra: 'Zo help je lagere inkomens'

Door Ischa Gerrits··Aangepast:
RTL

"Ik vind dat je als werkgever ook een zorgplicht hebt", zegt directeur Machiel van der Schoot van softwarebedrijf SERA uit Alphen aan den Rijn. Hij geeft al zijn 35 werknemers 500 euro per maand extra, om zo de stijgende prijzen te compenseren. Een goed idee, vinden ook economen.

"De prijzen voor levensonderhoud en energie zijn enorm gestegen. Ik wil niet dat mensen met zorgen naar het werk komen", zegt Van der Schoot. Bovendien, zegt hij: "Ik wil ze niet kwijt. We maken software, dat is een product dat lange betrokkenheid vergt. Dat is een beetje eigenbelang."

'Iedereen heeft het koud of warm'

Van der Schoot vertelt dat het goed gaat met het bedrijf. Hij vindt het 'moreel niet verantwoord om al die winst aan zichzelf en enkele andere aandeelhouders uit te keren. "Terwijl de medewerkers ook elke dag hard aan het werk zijn."

Machiel van der Schoot.© RTL Nieuws
Machiel van der Schoot.

Van der Schoot zegt bewust niet te hebben gekozen voor een procentuele stijging. "Iedereen doet boodschappen, iedereen heeft het koud of warm", zegt hij. En die 500 euro komt ook niet helemaal uit de lucht vallen.

Maatregelen voor lagere inkomens

Van der Schoot schatte dat een gezin alles bij elkaar nu netto 5000 euro per jaar extra kwijt is. "Dat is 10.000 euro bruto. De meeste mensen bij ons zijn tweeverdieners, dus ik dacht: ik neem de helft voor mijn rekening."  

Econoom Piet Rietman van ABN AMRO vindt het een 'heel slim idee'. Hij doet onderzoek naar lonen, pensioenen, sociale zekerheid en huishoudschulden. "Het is een maatregel die met name lage inkomens compenseert. Voor de één is die 500 euro een kwart van het inkomen, voor de ander een paar procent."

Prinsjesdag

Meerdere ministers deden deze week al een beroep op werkgevers om de lonen te laten stijgen. "De overheid kan niet alles", zei minister Sigrid Kaag van Financiën. De komende weken wordt er wel gesproken over nieuwe maatregelen voor volgend jaar, te presenteren op Prinsjesdag.

Vooral de energierekening draagt bij aan de armoedeval in Nederland. Gas is duur, maar elektriciteit wordt dat ook steeds meer. In onderstaande video zie je waarom dat is:

Maar in de tussentijd hoeven we geen bakken met geld vanuit Den Haag te verwachten voor de lagere inkomens. Wel komt de eerder aangekondigde 500 euro compensatie voor de energierekening nog richting de minima. 

Armoede is duur

En dus ligt de bal voor nu in ieder geval bij de werkgevers. Rietman zegt dat een loonsverhoging een 'hele nuttige impuls kan zijn voor de economie'. Op die manier kan volgens hem namelijk de consumptie aangejaagd worden en dat helpt de economie op peil te houden. Maar nog belangrijker: het zorgt ervoor dat mensen uit de armoede blijven.

Het klinkt cru, maar mensen in de armoede, dat is pas duur. "Schuldhulpverlening, bijstand, uiteindelijk zorgt dat voor heel veel overheidsuitgaven."

Ruimte genoeg voor loonstijgingen

Rietman is dus voor loonsverhogingen, maar je hoort ook weleens dat (flinke) loonsverhogingen ervoor kunnen zorgen dat de inflatie nog extra toeneemt. Een zogenoemde loon-prijsspiraal. Hoe zit dat dan? Rietman: "Dat risico is er in de huidige economie eigenlijk niet. Dat heb je pas als mensen in staat zijn steeds meer te kopen dan ze eerst konden. Maar nu daalt de koopkracht juist en is er een armoedeval. Het gaat nu veel meer om compenseren van het verlies."

De prijzen stijgen nu hard, en de lonen maar een beetje, zegt Rietman. De ministers zeiden eerder dat er ruimte is om de lonen te laten stijgen, en ook dat beaamt Rietman. Hij spreekt over een productiviteitsgroei in het land van ongeveer 4 procent, 'terwijl de lonen nu 2,9 procent stijgen'. 

'Werkgevers nemen verantwoordelijkheid'

Ruimte dus voor verhoging, zou je zeggen. "Maar het een gaat altijd ten koste van het ander. Hoe hoger de lonen, hoe lager de winst voor het bedrijf. Hoe lager de lonen, hoe hoger de winst."

Werkgeversorganisatie VNO-NCW is doordrongen van het probleem. Zij zeggen in een reactie aan RTL Nieuws dat 'de cao-lonen hard omhoog gaan'. Het gaat volgens hen zelf om de hoogste stijgingen deze eeuw. "Ook daarbuiten gebeurt enorm veel. Werkgevers nemen hiermee hun verantwoordelijkheid."

In gesprek met kabinet

Maar werkgevers kunnen het niet alleen, zegt de organisatie. "Ook 60 procent van de ondernemers kan de kosten nauwelijks doorberekenen."

VNO-NCW zegt in gesprek te zijn met het kabinet en vakbeweging. "Om te zien wat nu verstandig economisch beleid is en wat ook wij kunnen doen in deze unieke en onzekere situatie."

Directeur Van der Schoot vindt dat het soms allemaal wel meevalt met die 'stevige loononderhandelingen'. "Het gaat soms over vier procent. Maar voor sommige mensen betekent dat dat ze misschien twee keer extra in de maand naar de McDonald's kunnen."

Oproep aan andere bedrijven

Van der Schoot roept andere bedrijven ook op hun verantwoordelijkheid te nemen, want dat gebeurt nu volgens hem lang niet vaak genoeg. "Dan moet de directeur maar een keer geen dividend uitkeren, die moet ook minderen. Ondernemen is een kwestie van langetermijndenken. Het is nu veel te vaak gebaseerd op de jaarrekening. Maar sommige bedrijven zullen het nu ook gewoon niet kunnen betalen."

De reacties bij zijn bedrijf waren in ieder geval - logisch ook - erg enthousiast. "We hebben het vorige week vrijdag aangekondigd, en toen was iedereen natuurlijk blij. Maar daarna kreeg ik ook ontroerende mailtjes. Mensen die me vertelden dat dit de reden was waarom ze bij dit bedrijf werkten. Dat was heel fijn."  

Voor de zomer debatteerde de Tweede Kamer nog over de koopkracht.
Lees meer over
KoopkrachtEnergiecrisisGaswinningElektriciteitLink in bioNederland