Personeelstekort NS raakt reizigers met beperking hard: Larissa tilt zichzelf trein in
Voor de 29-jarige Larissa de Groot uit Alkmaar wordt reizen in het openbaar vervoer vanaf vandaag nog lastiger. Door de versoberde dienstregeling van de NS worden reizigers met een beperking zoals zij nog harder geraakt, zegt belangenorganisatie Ieder(in). Treinen rijden minder en zijn soms ook korter. Hierdoor is er nog minder plek voor reizigers zoals zij.
Larissa heeft een bindweefselziekte waardoor ze niet kan lopen of staan. Ze heeft vaker ongemak ervaren op treinstations. Eerder dit jaar spraken we haar omdat de lift op het station Uitgeest al wekenlang buiten gebruik was. Om toch te kunnen reizen, ging ze op haar kont van de trap af en tilde haar rolstoel achter haar aan.
Waar het probleem met de lift inmiddels is verholpen, lopen de personeelstekorten bij de NS steeds verder op. Met grote gevolgen voor reizigers zoals Larissa. Doordat er minder treinen rijden, is er vaak als ze de trein binnen is geen plek op de voor haar aangewezen plekken.
Minder comfort
En dat zorgt voor lastige situaties. "Mensen maken vaak geen plek voor mij en ik vind het ook best wel een stap om ze daar telkens op aan te moeten spreken. Vaak laat ik het dan maar zo, maar ik reis dan met nog minder comfort en minder ruimte."
Veel mensen met een beperking zijn afhankelijk van reisassistentie die de NS verleent. Toch is de ervaring van Larissa dat ze beter af is zonder die assistentie dan met. Al langere tijd maakt ze er geen gebruik meer van.
Net zoals bij de kapotte lift, redt Larissa tegenwoordig zichzelf als ze de trein in en uit moet stappen. "Ik til mezelf de stoel uit, ga bij de ingang van de trein zitten en til dan vervolgens mijn rolstoel in de trein. Ik ben inmiddels best wel sterk in mijn armen en kan mezelf dan vervolgens weer in mijn rolstoel tillen."
Door personeel van de NS krijgt Larissa niet altijd hulp aangeboden. "Ik heb weleens meegemaakt dat ze me een compliment geven dat ik zo sterk ben. Dat voelt heel dubbel, enerzijds is het een aardig compliment. Anderzijds hebben zij geen idee wat de aanleiding is en hoeveel moeite het me kost."
De reden dat Larissa geen gebruik meer maakt van de assistentieservice die NS aanbiedt, is omdat ze aangeeft dat ze daar veelvuldig door in de steek is gelaten. "Het is meerdere keren gebeurd dat ze bij de verkeerde deur stonden of dat ze helemaal niet kwamen opdagen. Op gegeven moment gebeurde dit weken achter elkaar. Toen heb ik besloten er geen gebruik meer van te willen maken."
Dat Larissa net zoveel betaalt als iedereen om met de trein te worden vervoerd, maar dat ze daar zelf veel meer voor moet doen, voelt niet eerlijk voor haar. "Als het regent, wordt ook nog eens heel mijn broek nat als ik ga zitten. De reacties die ik krijg van mensen helpen vaak ook niet. Andere reizigers willen me bijvoorbeeld weleens helpen om mijn rolstoel in de trein te tillen, maar dat is nog het minst zware werk."
Volgens Martin Boerjan, actief bij belangenorganisatie Ieder(in), is Larissa één van de velen. Hij geeft aan dat er bij zijn organisatie meer gevallen bekend zijn van treinreizigers die niet kunnen uitstappen omdat de assistentieservice van de NS niet komt opdagen.
De problemen bij de NS zijn volgens Boerjan het topje van de ijsberg. "De hele mobiliteitsketen dreigt vast te lopen. De tekorten zijn er niet alleen bij de NS, maar ook bij andere vervoersmaatschappijen. Voorheen kon je een taxi boeken, ook dat is nu lastiger. Er is nu een integraal plan nodig voor de hele keten waarin ook de overheid zijn rol moet nemen."
Gemiste afspraken
De gevolgen van de personeelstekorten voor mensen met een beperking gaan nog verder, geeft Boerjan aan. "We krijgen bij ons meldpunt ook verhalen binnen van mensen die niet meer willen reizen. Zij zeggen hun afspraken af omdat ze geen vertrouwen hebben dat ze anders op hun bestemming aankomen. We zitten echt op een dieptepunt."
Staatssecretaris: ov in 2040 voor iedereen toegankelijk
Uiterlijk in 2040 moet het openbaar vervoer volledig toegankelijk zijn voor iedereen. Die afspraak maakte staatsecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat vandaag met regionale bestuurders, ov-bedrijven en spoorwegbeheerder ProRail.
Onderdeel van deze plannen is onder meer het verduidelijken van de reisinformatie die wordt aangeboden en het toegankelijker maken van haltes en perrons. Daarnaast moet reisassistentie voor iedereen beschikbaar zijn bij elke vervoerder. Op dit moment zijn daar alleen bij de NS afspraken over gemaakt.
Hoewel de deadline op 2040 is gesteld, zouden veel maatregelen binnenkort al effect moeten hebben. Wel geeft een woordvoerder van het ministerie aan dat het akkoord geen 'toverstokje' is waarmee alle problemen in een keer worden opgelost.
De NS laat weten de problemen bij de reisassistentie te herkennen. "We proberen altijd naar een oplossing te zoeken, bijvoorbeeld als de assistentie uitvalt, door het een half uur later weer te proberen. Maar het is natuurlijk ontzettend vervelend als reizigers hierdoor niet op het gewenste tijdstip de trein kunnen nemen."
Daarnaast geeft de NS aan dat er voor mensen met een beperking een compensatieregeling beschikbaar is als zij hun trein missen door uitval van de assistentie. Deze reizigers kunnen hier aanspraak op maken via de klantenservice.