Fruittelers in protest tegen verhoging suikertaks: 'In sap kan niet minder suiker'
Fruittelers zijn het niet eens met de verhoging van de suikertaks die de overheid in 2024 wil doorvoeren. Een fles natuurlijk vruchtensap wordt dan net zo zwaar belast als een fles cola. Met een petitie willen ze een vuist maken tegen het wetsvoorstel. Maar hebben ze een punt?
"Wij als puursapleveranciers waren heel verbaasd dat we dezelfde suikertaks moeten gaan betalen als leveranciers van frisdranken met toegevoegde suikers", vertelt Janine Tazelaar, directeur van De Appelaere.
"In onze pure sappen zit alleen fruit. De overheid wil de btw op groente en fruit verlagen, maar als we de appels en peren in flesjes stoppen, wil de overheid dat we daar een hoge belasting over betalen. Dat is vreemd."
Natuurlijke suikers
Bij de vruchtensappen die het bedrijf produceert worden geen geraffineerde suikers toegevoegd, maar er zitten wel natuurlijke suikers in het sap. "Wij kunnen de suikers in de sappen niet zomaar weglaten of verminderen, dat kan een fabriek die suiker toevoegt aan dranken wel. Daar zit het grote verschil."
Tazelaar begrijpt de beslissing van de overheid om gezondere keuzes te stimuleren. "Maar in een glas appelsap zonder toegevoegde suikers zitten ook vezels, mineralen en vitaminen. Het is nog altijd een gezondere keuze dan een glas cola."
De petitie is opgezet door een vijftal makers van puur vruchtensap van eigen bodem. Inmiddels is de petitie meer dan 4000 keer ondertekend.
Hebben de telers een punt?
"Je lichaam weet niet waar de suiker die je inneemt vandaan komt en maakt daar ook geen onderscheid tussen", vertelt Guido Camps, voedingswetenschapper aan Wageningen University and Research (WUR). Het maakt voor je gezondheid qua suikerinname dus weinig uit of je een glas cola drinkt of een glas appelsap.
"Natuurlijk zitten er nog wat vezels en vitaminen in geperst sap, maar wel heel veel minder vezels dan bij gewoon fruit. Bij persen hou je alleen het sap over met een relatief hoge suikerconcentratie." Een glas appelsap drinkt sneller weg dan als je een appel eet, dus is de suikeropname in je bloed bij een glas sap vele malen hoger dan bij een stuk fruit.
Hoe werkt de suikertaks?
De overheid wil vanaf 1 januari 2024 de verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken met suiker flink verhogen. Dit gaat om frisdrank zoals cola en sinas, maar ook geperste sappen vallen hieronder. De telers betalen nu een suikertaks van 8,83 euro per honderd liter. Dit bedrag wordt verhoogd naar 26,13 euro per honderd liter.
De overheid neemt deze maatregel om iets te doen tegen overgewicht. Vijftig procent van de Nederlanders is te zwaar. De overheid wil dit percentage in 2040 terugdringen naar 38 procent.
Lichaam ziet verschil niet
Is het voor de suikertaks belangrijk waar de suiker vandaan komt? "Het geperste sap van de fruittelers is gemaakt met natuurlijke suikers, maar tafelsuiker wordt bijvoorbeeld gemaakt van suikerbiet, je kunt je afvragen waarom dat dan geen natuurlijk product is", zegt Camps.
"Het lijkt me voor de overheid moeilijk een onderscheid te maken tussen de bron van suikers, want voor je lichaam maakt het niet uit waar de suikers vandaan komen en zijn allebei de dranken dus vergelijkbaar."
'Voelt willekeurig'
Daar is Jorn de Beer van Flevosap het niet helemaal mee eens. "Elke frisdrank- en vruchtensapproducent betaalt verbruikersbelasting, een soort accijns, over het product", zegt hij. "Die verbruikersbelasting wordt nu de suikertaks genoemd en is dus niet meer een algemene heffing, maar specifiek gekoppeld aan suiker zonder hierbij onderscheid te maken tussen natuurlijke en geraffineerde suikers."
"We vallen in dezelfde categorie als alle andere frisdranken, terwijl wij fabrieksmatig de suiker in ons product niet zomaar kunnen wijzigen. Daarom willen we dat de overheid ons los ziet van de frisdranken met geraffineerde suikers."
Verder hoopt De Beer dat er ook gekeken wordt naar een suikertaks voor zuivelproducten met toegevoegde suiker zoals chocolademelk, en naar suikerproducten als koekjes en chocola. "Dat gebeurt nu niet, daarom voelt die suikertaks heel willekeurig."