Weg met telefoons in de klas, zeggen ouders: 'Kinderen appen en kijken filmpjes in de les'

Het ministerie van Onderwijs onderzoekt momenteel of er een landelijk verbod moet komen op mobiele telefoons in de klas. Naar verwacht komt daar nog voor de zomer duidelijkheid over. 

Algeheel verbod

Verreweg de meeste ondervraagden vinden mobieltjes op school niet wenselijk, zeker niet in de klas. Bijna een kwart is zelfs van mening dat mobiele telefoons op de hele school verboden zouden moet zijn.

Opvallend: onder de 300 panelleden die zelf les geven op de middelbare school is het animo voor zo'n totaalverbod veel hoger. "Een algeheel verbod is duidelijk, dan krijg je ook geen discussie", zegt een docent.  

Ouders van kinderen op de middelbare school zijn een stuk minder enthousiast over zo'n algeheel verbod. Als reden daarvoor noemen ouders bijvoorbeeld dat ze hun kind buiten de lessen om wel willen kunnen bereiken en dat kinderen hun ouders moeten kunnen bellen als er iets is.

Belemmeringen

Daarnaast zien veel mensen praktische belemmeringen. "Probleem is dat scholen leerlingen volledig afhankelijk maken van de telefoon. Roosters, roosterwijzigingen, huiswerk, toetsresultaten, berichten van docenten en nieuwsbrieven over uitstapjes: scholen bieden dat allemaal aan via apps als Magister", legt iemand uit. 

Veel ouders met een kind op de middelbare school zouden dat overigens liever anders zien. Bijna twee derde van hen vindt dat scholen zo georganiseerd zouden moeten zijn dat een mobiele telefoon niet nodig is. 

Ouders die geen voorstander zijn van een verbod, vinden dat jongeren juist moeten leren om verstandig om te gaan met hun telefoon: "Op je werk of stage moet je je ook bezighouden met werk en niet met je telefoon. Met een verbod leer je gewoon niks", zegt een ouder.

Pesten

Daniëlle is moeder van twee pubers op verschillende middelbare scholen. Ze ziet dat kinderen elkaar via social media pesten. Ze maken bijvoorbeeld op school foto's en filmpjes van elkaar, bewerken die en sturen ze rond. "Ik zie dat er ook tijdens lessen WhatsAppjes worden gestuurd."

Ook heeft ze met eigen ogen gezien hoe afleidend telefoons in de klas zijn. "Op de school van mijn zoon mogen ouders een keer per jaar zelf voor de klas staan. Ik zag kinderen uit het raam staren, appen en filmpjes kijken." De school heeft zogenaamde telefoonhotels, opbergplekken voor telefoons, maar die worden volgens Daniëlle vaak niet gebruikt. 

Panellid Daniëlle wil dat telefoons in de klas verboden worden, maar vindt dat leerlingen in de pauzes wel iets op hun telefoon moeten kunnen doen. Ze zit in een klankbordgroep van de school. Er wordt momenteel over gesproken: "Ik heb voorgesteld om wel telefoonvrije zones te maken in de school. Of een zone waar je hem wel mag gebruiken." 

Slechte invloed

Niet alleen Daniëlle maakt zich zorgen. Deelnemers aan het onderzoek vinden in grote meerderheid dat mobiele telefoons een slechte invloed hebben op de sfeer in de klas, de leerprestaties en sociale vaardigheden van leerlingen. Een meerderheid denkt ook dat telefoons in de klas een negatief effect hebben op de mentale gezondheid van kinderen. 

Een ouder schrijft: "Ik vind dat de mobiele telefoon mijn dochter afleidt, zelfs als hij in de telefoontas (opbergzak, red.) in de klas zit. Ze is in gedachten constant bezig met of ze berichten heeft en wat ze mist. Dit leidt toch af."

Politieagent

Ook veel docenten delen de zorgen: "Ik merk als docent dat je vaak politieagent moet spelen. Het brengt een negatieve sfeer. Daarnaast zijn leerlingen heel erg afgeleid. Telefoongebruik en dan vooral social media is een grote zorg voor het welzijn van kinderen in het algemeen. We gooien het vaak op corona, maar vlak TikTok en Snapchat niet uit."

Het RTL Nieuwspanel

RTL Nieuws lanceerde in mei, onder leiding van opiniepeiler en presentator Gijs Rademaker, het RTL Nieuwspanel. Deelnemers kunnen via vragenlijsten hun meningen en ervaringen delen en krijgen zo een stem in items en artikelen van RTL Nieuws en/of de RTL Talkshows. Iedereen vanaf 18 jaar kan zich voor het panel aanmelden. Wil je voortaan ook meedoen, meld je dan hier aan.

De meeste ouders vinden het niet nodig dat er landelijk beleid komt, scholen zouden zelf moeten bepalen of mobiele telefoons zijn toegestaan. Steeds meer scholen hebben hier ook al beleid op. Van de leraren op middelbare scholen die aan het onderzoek meededen, vindt juist de helft wel dat er een landelijk verbod moet komen. "Landelijk beleid maakt handhaving eenvoudiger en wellicht succesvoller", aldus een van hen. 

Het is afwachten wat het ministerie van Onderwijs besluit. Maar ouders en docenten geven een duidelijk signaal: er moet iets gebeuren aan die telefoons in de klas. En daarbij moeten leraren het goede voorbeeld geven. Bijna driekwart van de ondervraagden vindt dat een eventueel landelijk verbod op mobiele telefoons in de klas dan ook voor docenten moet gelden.

Verantwoording

Het onderzoek is gehouden van 21 tot en met 23 juni 2023, onder ruim 15.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Het is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur. Het RTL Nieuwspanel telt in totaal ongeveer 25.000 leden. Onder de deelnemers van dit onderzoek zaten zo’n 2000 ouders van middelbare scholieren en 300 leraren in het middelbaar onderwijs.