Formatie kan volgende fase in, nieuw premierschap Rutte dichterbij
Na weken stilstand kan de formatie de volgende fase in. Veel partijen staan ervoor open om verder te praten over de vorming van een nieuw kabinet, blijkt na een dag debatteren. VVD-leider Mark Rutte kan opgelucht ademhalen: een meerderheid heeft de discussie over zijn geloofwaardigheid achter zich gelaten.
De Tweede Kamer debatteerde over het rapport van oud-informateur Herman Tjeenk Willink. Zijn voorstel om eerst de inhoud voorop te zetten bij de formatiegesprekken, kan rekenen op een Kamermeerderheid.
Dat betekent dat na weken stilstand de zoektocht naar een nieuw kabinet een nieuwe fase kan ingaan. Dat zal gebeuren onder leiding van de nieuwe informateur, Mariëtte Hamer.
VVD-leider Rutte lijkt dus uit de gevarenzone. Na de Tweede Kamerverkiezingen hing zijn lot nog aan een zijden draadje nadat aantekeningen over het CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt gefotografeerd waren met daarbij de toevoeging 'functie elders'.
Grote fout
Rutte ontkende in eerste instantie over Omtzigt te hebben gesproken, maar toen alle gespreksverslagen boven tafel waren gekomen, moest hij erkennen dat hij het Kamerlid wel ter sprake had gebracht. "Dat was een grote fout", zei Rutte meerdere keren. Rutte overleefde een marathondebat op 1 april en hij was vastberaden: hij wilde doorgaan. De VVD ging om hem heen staan.
Hij kondigde aan om met radicale ideeën te komen over de bestuurscultuur. Die presenteerde hij afgelopen maandag bij het tv-programma Nieuwsuur en ze werden vandaag besproken tijdens het formatiedebat.
'Kijk naar je eigen rol'
Was Rutte begin april nog aangeschoten wild, vandaag stond er in de Tweede Kamer een man met zelfvertrouwen die een nieuw kabinet steeds dichterbij ziet komen. Rutte riep andere partijen ook op om met nieuwe ideeën te komen. "Het is een verantwoordelijkheid van ons allemaal om dat gesprek verder te voeren. Ik heb nu een aanzet gegeven", zei hij.
Rutte vroeg partijen stuk voor stuk om ook naar hun eigen rol te kijken en met plannen te komen voor de formatie.
Hij zei zijn 'stinkende best' te gaan doen om de vertrouwenscrisis te doorbreken.
Bij PvdA-leider Ploumen is dat vertrouwen nog niet hersteld, maar ze sluit een toekomstige samenwerking ook niet uit. GroenLinks-leider Jesse Klaver vindt 'dat de inhoudelijke gesprekken met elkaar moeten starten'. Dat is volgens hem ook de taak die de Kamer heeft gekregen van informateur Tjeenk Willink.
Nieuw kabinet
De PvdA en GroenLinks worden genoemd als partijen die zich mogelijk zouden aansluiten bij de VVD en D66 voor de formatie van een nieuw kabinet.
D66-leider Kaag zei daarover: "Het land verwacht nu van VVD en D66, maar ook het CDA en de andere partijen, dat we gaan bespreken wat we voor het land willen doen."
Dagelijkse update
Wil jij iedere middag een selectie van het belangrijkste nieuws en de opvallendste verhalen in je mail? Meld je dan nu aan voor de dagelijkse update.