Rutte wil snelheid, maar formatie zit nog muurvast
Wie had gehoopt dat de zomerstop tot een doorbraak zou leiden in de kabinetsformatie komt van een koude kermis thuis. Voorlopig zit de formatie nog muurvast en is nog steeds onduidelijk welke partijen de onderhandelingen aangaan over een regeerakkoord, zegt politiek verslaggever Frits Wester.
Vijf maanden na de verkiezingen lukt het nog steeds niet om de formatiepuzzel te leggen. Iedereen is het over eens dat een nieuw kabinet in ieder geval moet bestaan uit de twee winnaars van de verkiezingen: VVD en D66. Maar welke partijen er nog meer bij moeten, daarover lopen de meningen uiteen.
Weinig veranderd
Na vier weken onderbreking van de formatie is er nog weinig veranderd. De onderlinge blokkades die voor de zomer waren, bestaan nog steeds. De vorming van een nieuw kabinet lijkt nog geen stap dichterbij.
D66 heeft voorkeur voor een kabinet waar ook PvdA en GroenLinks in zitten. Maar VVD en CDA willen niet regeren met twee linkse partijen. PvdA en GroenLinks houden elkaar stevig vast en zijn niet van plan zich uit elkaar te laten spelen. Een alternatief is voortzetting van de huidige coalitie. Maar D66 ziet nieuwe samenwerking met de ChristenUnie niet zitten.
Aanzet voor een opzet
"Iedereen is heel serieus dat we een doorbraak moeten willen bereiken", zei D66-leider Sigrid Kaag vanochtend na afloop van een gesprek met informateur Hamer. Samen met VVD-leider Mark Rutte heeft ze afgelopen weken geschreven aan 'een aanzet voor een opzet voor een regeerakkoord.'
Morgen zijn potentiële regeringspartijen CDA, PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie bij informateur Hamer uitgenodigd om over het stuk, dat niet openbaar is gemaakt, te praten. Het is nog maar zeer de vraag of het zal lukken de patstelling te doorbreken, zegt politiek verslaggever Frits Wester.
Minderheidskabinet
Lukt dat niet, dan komt volgens Wester de optie van een minderheidskabinet in beeld. "Het heeft misschien niet de eerste voorkeur van partijen. Maar als iedereen zo in zijn of haar schuttersputje blijft zitten, denk ik dat je deze variant de komende dagen steeds vaker gaat horen als serieuze optie."
Dit minderheidskabinet zou kunnen bestaan uit VVD, D66 en CDA, vervolgt Wester. Of alleen uit de twee winnaars van de verkiezingen: D66 en VVD. "Zij zouden dan met een regeerakkoord op hoofdlijnen moeten komen, waardoor er ook een echte inbreng van de verschillende kanten van de oppositie mogelijk is."
Voordeel is dat de rol van de Tweede Kamer dan ook belangrijker wordt. "Dat past bij alle pleidooien voor een nieuwe bestuurscultuur", zegt Wester. "Het is nog niet zover, maar als niemand beweegt komt het wel snel dichterbij."