Vernietigend rapport: 'zwarte lijst' Belastingdienst was ernstige schending van privacywet
De Belastingdienst heeft de privacywet 'op ernstige wijze geschonden' door de gegevens van circa een kwart miljoen burgers te verwerken in het fraudesysteem FSV. Dat fungeerde jarenlang als een zwarte lijst van mogelijke fraudeurs. "Dit heeft duizenden mensen negatief geraakt. Eens een vermoeden van fraude, voor altijd een fraudeur." De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft grootschalig onderzoek gedaan naar de zwarte lijst.
Het onderzoeksrapport bevestigt het beeld dat mensen al bij de geringste signalen 'rijp en groen' op de zwarte lijst terecht konden komen. De Fraude Signalering Voorziening (FSV) werd gebruikt van 2012 tot 2020.
Een anonieme melding van bijvoorbeeld een boze buurman of jaloerse ex kon al voldoende zijn. En wie eenmaal op de lijst stond, kwam er nooit meer van af. De gegevens werden ook veel te lang bewaard en waren voor te veel medewerkers van de fiscus toegankelijk.
Onschuldige mensen
Voorzitter Aleid Wolfsen van de Autoriteit Persoonsgegevens benadrukt dat de Belastingdienst 'vanzelfsprekend' fraude moet aanpakken. "Maar uit ons onderzoek blijkt dat de Belastingdienst fraudesignalen registreerde en gebruikte op een manier die absoluut niet is toegestaan. Onschuldige mensen zijn hierdoor gedupeerd."
Dat de Belastingdienst van zo'n lijst gebruik maakte, kwam naar buiten na onderzoek van Trouw en RTL Nieuws naar de toeslagenaffaire.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Het fraudesysteem FSV was in gebruik van eind 2013 tot begin 2020. Een voorloper ervan was al sinds 2001 in de lucht. Pas toen de Belastingdienst na mediapublicaties over de zwarte lijst in opspraak was geraakt, werd het systeem uitgezet.
Nader onderzoek moet nog uitwijzen op welke manieren mensen allemaal last hebben gehad van hun registratie in FSV. In elk geval is bekend dat de zwarte lijst een rol heeft gespeeld in de affaire rond de kinderopvangtoeslag. Wie er op stond, kreeg bijvoorbeeld geen betalingsregeling wanneer toeslagen werden teruggevorderd.