Onderzoek: bijna helft dansers kreeg te maken met grensoverschrijdend gedrag
De Nederlandse danssector wordt geteisterd door grensoverschrijdend gedrag: 39 procent van dansers op alle niveaus heeft het afgelopen jaar te maken gehad met tenminste een vorm van grensoverschrijdend gedrag. 11 procent van de dansers kreeg zelfs te maken met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dat staat in een conceptrapport dat in handen is van de politieke redactie van RTL Nieuws.
Uit het onderzoek blijkt dat 39 procent van de dansers alleen al het afgelopen jaar te maken had met tenminste één vorm van grensoverschrijdend gedrag. Daarbij kan verbaal of non-verbaal over grenzen heen zijn gegaan, maar ook fysiek. 11 procent van de dansers geeft aan te maken hebben gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Professionaliteit
Hoe hoger het niveau, hoe meer dansers te maken hebben met grensoverschrijdend gedrag, schrijven de onderzoekers. Van alle dansers die aangaf in aanraking te zijn gekomen met grensoverschrijdend gedrag, danst bijna de helft op professioneel niveau.
En het zijn niet alleen volwassenen die het overkomt. Aan het onderzoek namen ook ruim 200 ouders deel wiens kinderen dansen. Ruim 29 procent van de ouders gaf aan dat hun kind minstens één keer in aanraking kwam met grensoverschrijdend gedrag, een fors aantal.
De ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Volksgezondheid, Welzijn en Sport lieten onderzoeksbureau Verinorm doen naar aanleiding van verschillende berichten in de media en de documentaire Dansen voor je leven over grensoverschrijdend gedrag in de danswereld.
Gehele danswereld
Het onderzoek richtte zich op de gehele danswereld. Zo werden professionele dansers ondervraagd, maar ook dansers op vakopleidingen en recreatieve dansers. Actieve én voormalige dansers werden door de onderzoekers bevraagd.
De dansgenres waarin het meest grensoverschrijdend gedrag wordt gerapporteerd zijn volgens het onderzoek urban en salsa, bachate en zouk. Vooral het seksueel grensoverschrijdende gedrag komt onder deze dansers relatief veel voor, namelijk bij een derde van de dansers (32 procent).
Tijdens trainingen
Grensoverschrijdend gedrag vindt vooral daar plaats waar geoefend en getraind wordt en vindt vaak plaats door personen die een machtspositie innemen, zoals docenten, trainers en coaches, stelt het onderzoek. Plegers kunnen hun gedrag voortzetten omdat dansers sterk van hen afhankelijk zijn. Daarnaast wordt grensoverschrijdend gedrag naar verloop van tijd genormaliseerd.
De danswereld is zeer versnipperd. Anders dan bij andere sporten vallen niet alle soorten van dans onder één sportbond. Dat maakt het moeilijk om een compleet beeld te krijgen van wat er speelt, en het maakt voor dansers die iets naars meemaken, ook lastig zich ergens te melden met hun verhaal.
Slachtoffers doen dan ook nauwelijks aangifte van grensoverschrijdend gedrag, concluderen de onderzoekers. Professionele dansers vrezen het effect van zo’n melding op hun loopbaan. Hoewel er wel meldpunten zijn, is dat nauwelijks bekend. Tussen 2004 en 2023 werden in totaal vijf strafzaken afgehandeld over seksueel grensoverschrijdend gedrag in de danswereld.
Harde wereld
De onderzoekers concluderen ook dat de danssector een 'harde' wereld is. Er is sprake van een sterke onderlinge competitie en het is een gesloten wereld. Bepaald gedrag wordt als normaal beschouwd en door de geslotenheid van de sector is er ook een zwijgcultuur.
Daarnaast geldt binnen bepaalde dansgenres ook een cultuur van naaktheid en seksualisering.
Grensoverschrijdend gedrag in de sport
In steeds meer sectoren wordt grensoverschrijdend gedrag aangetoond. Zo werd in 2021 na een uitgebreid onderzoek duidelijk dat de turnwereld al jaren werd geplaagd door grensoverschrijdend gedrag.
Twee derde van de 282 ondervraagde (oud-)topsporters verklaarde tijdens hun loopbaan met een of meerdere vormen van grensoverschrijdend gedrag te zijn geconfronteerd. Vooral vrouwelijke turners hadden te lijden onder lichamelijk, emotioneel en in sommige gevallen ook seksueel grensoverschrijdend gedrag, vaak van trainers en coaches.
Het onderzoek naar de misstanden in de turnsport leidde tot excuses van turnbond KNGU en enkele maanden later ook van sportkoepel NOC*NSF.
De Tweede Kamer vroeg vervolgens om een veel breder onderzoek naar misstanden in de sport. Dit onderzoek naar de danswereld is er één van. Er loopt daarnaast ook nog een onderzoek naar misstanden in de topsport als geheel.