Tweede Kamer kan parlementariërs strenger straffen als ze zich niet aan de regels houden
De Tweede Kamer kan voortaan strenger optreden als Kamerleden zich niet aan de regels houden. Zo kan een Kamerlid vaker tijdelijk worden geschorst. De afgelopen jaren overkwam dat onder anderen FVD-leider Thierry Baudet al. Omdat het niet tot beter gedrag leidde, zijn de regels aangescherpt.
Als Kamerlid mag je het debat op het scherpst van de snede voeren. Maar er gelden wel degelijk regels voor de 150 Kamerleden.
De gedragscode van de Kamer verplicht Kamerleden hun nevenfuncties op te geven. Werkt een Kamerlid ook nog ergens anders, dan moet dat voor iedereen duidelijk zijn, legt VVD-Kamerlid Ingrid Michon-Derkzen uit: "Het gaat om transparantie over neveninkomsten of nevenactiviteiten. Zodat je weet ook waar de belangen en de contacten van mensen liggen."
Zelfde overtreding? Nieuwe straf
Onder meer Thierry Baudet en andere Kamerleden van Forum voor Democratie weigeren daar steeds maar transparant over te zijn. Baudet is er al twee keer voor geschorst, in 2022 en 2023. Maar dat maakte geen indruk. FVD liet toen weten geen verantwoording te willen afleggen aan andere Kamerleden, maar 'enkel aan de kiezer'. De partij heeft na die schorsing dan ook nog steeds geen enkele opgave gedaan in het daarvoor bedoelde register.
Tot dusver kon je voor een overtreding één keer worden geschorst. De Kamer heeft de regels nu zo aangepast dat Kamerleden die hun gedrag niet verbeteren, steeds opnieuw kunnen worden geschorst voor zo'n zelfde overtreding, tot ze hun gedrag aanpassen.
Lange neus
"Het optreden en de manier waarop Forum met de regels is omgegaan heeft heel erg laten zien dat er een gat zit in onze regels", zegt D66-Tweede Kamerlid Joost Sneller. "Ze trokken een lange neus naar de rest van het parlement. Deze aanscherping is daar duidelijk een reactie op."
Verandering regels
Het is nu al mogelijk om parlementariërs maximaal één maand te schorsen. Daar komen onder meer de opties bij om een Kamerlid voorwaardelijk te schorsen of de toegang tot debatten van een specifieke commissie tijdelijk te ontzeggen. De meest ingrijpende aanpassing is dat, als het gedrag van een Kamerlid niet verbetert, daar opnieuw een melding van kan worden gedaan.
VVD-Kamerlid Michon-Derkzen noemt het 'heel tragisch' dat de nieuwe regels nodig zijn. "Laten we dat vooropstellen. Dat we regels afspreken en dat er Kamerleden zijn die zich er willens en wetens niet aan houden."
Omdat het schorsen van een democratisch gekozen parlementariër een zeer forse maatregel is, zal er altijd eerst een onafhankelijk onderzoek en advies aan ten grondslag moeten liggen, legt D66’er Sneller uit. "Het schorsen van een Kamerlid is het zwaarste middel dat we hebben. Dat gebruiken we niet lichtzinnig. Dat kunnen we ook alleen maar doen als een onafhankelijk college op basis van onderzoek daartoe adviseert."
FVD laat in een reactie opnieuw weten geen verantwoording af te leggen aan andere Kamerleden, maar enkel aan hun kiezers. De FvD-Kamerleden zullen hun neveninkomsten en nevenactiviteiten niet opgeven in het Kamerregister.