Debuut voor premier
Oekraïne en migratie staan centraal op eerste Europese top premier Schoof
Door Roel Schreinemachers··Aangepast:
De oorlog in Oekraïne en migratie staan bovenaan de agenda op de Europese top in Brussel. Het is de eerste bijeenkomst van EU-regeringsleiders van Dick Schoof als premier. Zijn inzet: verdergaande afspraken maken om de migratie te beteugelen. Maar de kans dat dit deze top lukt, lijkt niet groot.
Eerder deze week zei Schoof nog eens dat grip krijgen op migratie voor hem 'topprioriteit' heeft. "Met die boodschap reis ik ook naar Brussel." Nederland staat daarin zeker niet alleen. In steeds meer Europese hoofdsteden klinken soortgelijke geluiden.
Duitsland voerde onlangs weer grenscontroles in. De nieuwe Franse regering die net is aangetreden scherpt het migratiebeleid aan. Polen zei eerder deze week het recht op asiel tijdelijk te willen opschorten.
Landen als Denemarken en ook Oost-Europese landen hebben al jaren een streng asielbeleid. Ook in Zweden is in 2022 een rechtse minderheidsregering aan de macht die migratie beperkt.
Albanië-experiment
Italië heeft deze week een eerste groep migranten naar Albanië gebracht waar twee opvangkampen uit de grond zijn gestampt voor bootvluchtelingen die zijn opgepikt op de Middellandse Zee en weinig kans maken om te mogen blijven. Het idee is dat ze in Albanië hun asielaanvraag moeten afwachten.
"Eerder hebben de EU-landen al een asiel- en migratiepact gesloten, maar de daarin gemaakte afspraken moeten nog worden uitgevoerd", zegt politiek verslaggever Roel Schreinemachers. "Veel landen - waaronder Nederland - willen daar nu meer tempo mee maken en er nog een flinke schep aan maatregelen bovenop doen."
Premier Schoof vatte het eerder deze week kort samen: "We moeten onze buitengrenzen versterken en terugkeer moet eenvoudiger worden, dat is onze boodschap." Met terugkeer bedoelt hij het terugsturen van uitgeprocedeerde asielzoekers.
Terugkeerhubs
Er wordt nu serieus gedacht aan zogenaamde terugkeerhubs, vergelijkbaar met de centra die Italië in Albanië uit de grond heeft gestampt. Uitgeprocedeerde asielzoekers zouden daar naar toe kunnen worden gebracht in afwachting van terugkeer naar het land van herkomst.
"Maar zelfs als de EU-lidstaten lukt om het hierover eens te worden heb je deze centra niet zomaar uit de grond gestampt", zegt Schreinemachers. "Je zult eerst landen bereid moeten vinden die gastheer willen zijn van zulke centra. En zelfs dan duurt het nog jaren voordat het operationeel is."
Ook de voorbereiding en de bouw van de Italiaanse opvangcentra in Albanië kostte jaren. Toch wordt door andere Europese landen met interesse gekeken hoe dit experiment in de praktijk uitpakt. Nederland maakte gisteren bekend met Oeganda te gaan praten over een terugkeerhub in dat land.
"Het gevoel van urgentie rond het thema migratie is afgelopen maanden wel veel groter geworden", zegt Schreinemachers. "Toch zijn er ook grote verschillen van inzicht en uiteenlopende belangen. En daarom is de kans groot dat deze top op het punt van migratie eindigt zonder resultaat."
