Tweede Kamer wil af van betalen voor plastic verpakking: 'Burger wordt op kosten gejaagd'

De plastic-heffing werd in 2023 in het leven geroepen als gevolg van Europese regelgeving. Het doel: een stuk minder plastic afval in het milieu. Bedrijven mogen nu nog zelf bepalen hoe hoog die heffing is, waardoor een afhaalmaaltijd bij het ene restaurant 10 cent extra kan kosten en bij een zaak verderop zomaar 25 cent.

Enkel tarief van 25 cent

Het kabinet wil een duidelijker beleid en kiest daarom vanaf volgend jaar voor een vast tarief, van 25 cent per verpakking. Of dat nu een maaltijd of een koffie voor onderweg bevat.

Het besluit leidt tot chagrijn bij ondernemers. Zij vinden dat het kabinet doorschiet met de plastictaks en noemen het vaste tarief veel te hoog. "Dat zou wel een schrik voor klanten zijn", klinkt het bijvoorbeeld bij het Thaise afhaalrestaurant Baan Nok in Utrecht, dat zijn maaltijden al jaren in plastic bakjes uitgeeft.

Ook een meerderheid in de Tweede Kamer vindt de taks te hoog, en wil zelfs dat de heffing helemaal van tafel gaat. Zowel linkse als rechtse partijen spreken van onrechtvaardig beleid.

"De burger wordt op kosten gejaagd in deze tijden dat elke euro voor iedereen telt. En dat terwijl het alleen maar tot meer regels en bureaucratie voor de ondernemer leidt. En het milieu is er niet mee gediend dus dat moeten we gewoon niet doen", zegt VVD'er Martijn Buijsse.

Jimmy Dijk van SP-Kamerlid voegt toe: "Wat de SP betreft verleggen we echt de verantwoordelijkheid. Dus niet bij de consument, maar bij de producent. Daar waar die ook hoort, in plaats van mensen met een pesttaks op te zadelen."

Gedragsverandering

Wat de partijen ook steekt, is dat het opgehaalde geld vervolgens niet aan duurzame doeleinden hoeft te worden besteed. "De opbrengst van de heffing gaat gewoon naar de snackbarhouder, en die doet daar verder niets mee", zegt Buijsse. Volgens de VVD'er zijn de groene ambities op die manier weinig geholpen.

Dat is Jeroen Dagevos van de Plastic Soup Foundation niet met hem eens. Een extra heffing leidt volgens de organisatie uiteindelijk tot een gedragsverandering. "Jaren geleden hadden we precies dezelfde discussie. Bij plastic tasjes werkte die prijsverhoging heel goed. Het gebruik daarvan is met 70 procent afgenomen."

De organisatie benadrukt dat ons land nog heel veel kan verbeteren. Iedere dag gaan er zo'n 19 miljoen wegwerpverpakkingen doorheen, omgerekend zo'n 7 miljard per jaar.

Maar een Kamermeerderheid ziet de plastictaks dus niet meer als de juiste route en wil er daarom vanaf. In eerdere debatten met de Kamer hield verantwoordelijk staatssecretaris Jansen (PVV) nog wel vast aan de voorgenomen heffing van 25 cent.

Terwijl de plasticberg groeit, hebben Nederlandse recyclefabrieken het juist moeilijk. Ze ervaren veel concurrentie uit het buitenland. Dat zie je in onderstaande video: