Initiatiefwet D66: maak euthanasie makkelijker voor mensen met dementie

Het is een vergaand wetsvoorstel, dat zeker tot felle kritiek van christelijke en conservatieve partijen zal leiden. Het is de vraag of een Kamermeerderheid het voorstel van D66 wil steunen. 

Strafbaar

Volgens de partij zijn huisartsen vaak terughoudend om euthanasie te verlenen bij dementie. Partijleider Rob Jetten hoort dat van artsen dat ze 'bang zijn voor de gevolgen' wanneer zij euthanasie verlenen aan hun patiënten. Euthanasie is strafbaar, tenzij aan alle voorwaarden is voldaan. 

D66 komt daarom met een initiatiefwet om euthanasie uit het wetboek van strafrecht te halen. "Dat betekent dat we artsen meer rugdekking geven als zij euthanasiezorg verlenen bij dementerende patiënten", vertelt Jetten. 

Daarnaast wil de partij dat patiënten, na de diagnose dementie, binnen drie maanden een gesprek voeren met de huisarts. Dat gesprek moet gaan over hoe ze willen omgaan met de ziekte. 

Michal vertelt in onderstaande video over de lijdensweg van haar moeder met dementie, die wel euthanasie wilde maar niet kreeg:

De moeder van Michal van Slooten-van Leeuwen werd twee jaar geleden steeds vergeetachtiger. Ze had alzheimer en vasculaire dementie. Haar moeder gaf aan dat ze niet meer wilde leven omdat ze geen mensen meer herkende en niet meer kon lezen. "Haar leven was klaar", vertelt Michal.

Het verkrijgen van euthanasie verliep echter niet makkelijk. De huisarts had twijfels. "Hij zei: ik snap wat jullie allemaal zien, maar ik ben degene die de spuit moet zetten en verantwoordelijkheid af moet leggen. Ik moet er nog wel van kunnen slapen." Michal begreep dat. "Het is ook niet zomaar iets." 

Lang proces

Maar uiteindelijk duurde het proces te lang, volgens Michal. Het duurde ruim een jaar voor haar moeder euthanasie kreeg. "Mijn moeder leefde zo toe naar de dood, het was voor haar ook gewoon heel zwaar dat ze moest blijven leven. En als dochter is dat ook heel zwaar", zegt ze. Afgelopen november is haar moeder overleden. "Het heeft te lang geduurd, zeker dat laatste halfjaar had van mij niet meer gehoeven omdat ze zo achteruitging en ook zoveel leed had."

D66 verwacht later dit jaar het wetsvoorstel naar de Tweede Kamer te sturen. Mirjam Bikker van ChristenUnie reageert via X: 'D66 blijft maar bezig met euthanasie oprekken. Wat ooit een uitzondering was, wordt steeds meer de norm. Kwetsbaar leven verdient zorg en bescherming. Laten we daar werk van maken in plaats van een nieuwe duw naar de dood.'

Uit een een eerdere enquête van het RTL Nieuwspanel bleek dat veel mensen voorstander zijn van de herziening van de euthanasie-regels.