Verplichte verzekering arbeidsongeschiktheid voor ondernemers: 'Zekerheid voor iedereen'

Ook zelfstandigen moeten zich binnenkort verplicht gaan verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid. Het demissionaire kabinet wil daarvoor een nieuwe volksverzekering optuigen. Een wetsvoorstel daartoe gaat vandaag naar de Raad van State voor advies.
De verzekering gaat gelden voor een miljoen mensen die volgens de Belastingdienst 'winst uit onderneming' krijgen, dat zijn vooral zzp'ers. Driekwart van hen heeft op dit moment geen verzekering, omdat ze het onnodig of te duur vinden, of zich vanwege ziektegeschiedenis niet kunnen verzekeren.
Onwenselijk, vindt demissionair minister van Sociale Zaken Mariëlle Paul: "Een ongeluk of ziekte kan ons allemaal overkomen. En dan wil je dat er een fatsoenlijk vangnet is. Door een basisverzekering te introduceren zorgen we dat iedereen zekerheid heeft."
Op een eerdere versie van het wetsvoorstel kwam veel kritiek. Zo vonden onder meer de Belastingdienst en uitkeringsinstantie UWV de wet niet uitvoerbaar, onder meer door het grote risico op naheffingen als er te veel uitkering zou worden gegeven.
Twee jaar overbruggen
Minister Paul heeft geprobeerd aan die kritiek tegemoet te komen. Zelfstandigen moeten straks 5,4 procent van hun winst afdragen als premie, met een maximum van 171 euro per maand. Wie minder winst maakt, betaalt dus ook minder. De eerste twee ziektejaren moet je zelf overbruggen, daarna keert de verzekering geld uit: maximaal de hoogte van het wettelijk minimumloon, totdat iemand de AOW-leeftijd bereikt.
De premie is aftrekbaar van de belasting, dus wat iemand uiteindelijk netto betaalt zal ook afhangen van hoe veel belasting diegene betaalt.
Wie zelf al een verzekering heeft afgesloten bij een private verzekeraar mag die verzekering onder voorwaarden houden en hoeft geen premie af te dragen. Een keer per jaar komt er een overstapmoment, waarbij zelfstandigen ervoor kunnen kiezen om over te stappen naar een private verzekeraar, of andersom.
Wanneer het wetsvoorstel precies ingaat, is onduidelijk. Het wetsvoorstel gaat nu eerst naar de Raad van State voor advies, daarna moeten de Tweede - en Eerste Kamer er nog over praten en moeten de systemen van de Belastingdienst er nog op worden ingericht. Eerder verwachtte de Belastingdienst dat de verzekering op zijn vroegst in 2030 zou kunnen worden ingevoerd.