Belgische investeerder grijpt de macht bij Tony's Chocolonely
De Belgische investeerder Verlinvest breidt zijn belang in het duurzame chocoladebedrijf Tony's Chocolonely verder uit. Als de kartelwaakhond ACM toestemming geeft, krijgen de Belgen dankzij een vervolginvestering van 20 miljoen euro een overtuigend meerderheidsbelang in handen.
Verlinvest is het investeerdersvehikel van de Belgische miljardairsfamilie De Spoelberch. Die verdiende haar vermogen als oprichter van een van de voorlopers van de grootste bierbrouwer ter wereld, AB Inbev. Via Verlinvest investeert de familie dat vermogen deels in andere bedrijven, opvallend vaak in hippe drank- en voedingsmerken (zie kader onderaan).
Belgische investeerders
Begin 2020 nam Verlinvest zijn eerste belang in Tony's Chocolonely, het bedrijf dat in 2005 werd opgericht om uitbuiting en kinderarbeid op de cacaomarkt tegen te gaan. De Belgen kochten aanvankelijk 25 procent van de aandelen, goed voor bijna 30 procent van het stemrecht.
Destijds zei het chocoladebedrijf dat 'de belangrijkste reden' van het binnenhalen van de nieuwe investeerders de financiering van Tony’s Chocolate Circus was, de door de toenmalige directeur/eigenaar Henk Jan Beltman geplande chocoladefabriek, met bezoekerscentrum en achtbaan.
Eind 2021 ging er echter een dikke streep door dat 'cruciale onderdeel van onze strategie', nadat het chocoladebedrijf eerder dat jaar een miljoenenverlies had gepresenteerd.
Greep verstevigd
Niet veel later, in februari 2022, verstevigden de Belgische investeerders hun greep op Tony’s Chocolonely door een flink deel van de aandelen van Beltman over te nemen. Daardoor zakte diens aandelenbelang van 44 naar bijna 27 procent, en zijn stemrecht van 51 naar 31 procent.
Het belang van Verlinvest steeg dankzij die transactie van 25 procent tot 43 procent. Het stemrecht van de Belgen steeg van 30 tot bijna 51 procent. Beltman trad daarna terug als directeur.
Overtuigende meerderheid
En nu nemen de Belgische investeerders dus de derde stap, waarmee zij niet alleen de ruimere meerderheid van het stemrecht (64 procent) krijgen, maar ook een overtuigende meerderheid van alle aandelen (56 procent).
Daarmee krijgen de Belgen het roer van Tony's dus nog vaster in handen. Dat is ook de reden dat kartelwaakhond ACM nog toestemming moet geven voor de transactie.
Verse miljoenen
Met een nieuwe kapitaalinjectie steekt Verlinvest, overigens samen met de oprichters van sapmerk Innocent, nu een bedrag van 20 miljoen euro in Tony's Chocolonely. Volgens een externe woordvoerder gaat dat bedrag volledig naar het bedrijf, en wordt dus niet gebruikt om de aandelen van Beltman en enkele andere aandeelhouders te kopen. Waar dat geld vandaan komt en hoeveel daarmee gemoeid is, wil het bedrijf niet zeggen.
De verse miljoenen kan het chocoladebedrijf goed gebruiken. De afgelopen jaren groeide de omzet namelijk snel, maar bleef onder aan de streep niets over. De afgelopen drie jaar was er twee keer sprake van een verwaarloosbare winst, en een keer een fors verlies (zie infografiek).
Idealen
Tony's Chocolonely zegt dat de gewijzigde aandeelhoudersverhoudingen niets veranderen aan de manier waarop het bedrijf beslissingen neemt. "Daar moet nog steeds een meerderheid voor zijn in de board." Ook benoemde Tony's onlangs drie toezichthouders die de naleving van de ideële doelstellingen van het bedrijf in de gaten moeten houden.
Dat moet voorkomen dat de Belgische eigenaren uiteindelijk toch kiezen voor hun eigen portemonnee, in plaats van voor de idealen van het chocoladebedrijf. Hoewel Verlinvest bekend staat als investeerder die graag geld steekt in bedrijven met een ideële doelstelling, wil het uiteindelijk een goed rendement maken, bijvoorbeeld door een beursgang of verkoop aan een meer commercieel ingesteld miljardenconcern.
Gevoelig
Dergelijke verkopen liggen echter vaak gevoelig bij de achterban en werknemers van een bedrijf met een ideële instellling. Dat bleek bijvoorbeeld na de verkoop van ijsmerk Ben & Jerry's aan Unilever en ambachtelijke brouwer Lagunitas aan Heineken.
Dat Verlinvest geen liefdadigheidsinstelling is, werd duidelijk in 2017 toen het zich terugtrok uit de duurzame supermarktketen Marqt, nadat die jarenlang verliezen bleef maken.
Waar kennen we Verlinvest van?
Verlinvest, het investeringsbedrijf van de Belgische bierfamilie De Spoelberch, is een imposante internationale speler. Het bedrijf is onder meer bekend om zijn topdeals in de drank- en voedingssector.
Daarbij wordt geld gestoken in de groei van vaak hippe merken, om die na een aantal jaren weer door te verkopen aan levensmiddelengiganten. Zo verkocht Verlinvest in 2007 de producent van Vitaminwater voor 4,2 miljard dollar aan Coca-Cola. De hippe sausjesmaker Sir Kensington’s ging in 2017 naar Unilever, naar verluidt voor 140 miljoen dollar.
Beursgang Oatly
Soms verzilvert Verlinvest haar belangen ook op een andere manier. Zo verkochten de Belgen in 2021 een deel van hun aandelen bij de beursgangen van havermelkproducent Oatly en kokoswatermaker Vita Coco.
Bij de beursgang van Oatly liepen heel wat investeerders een flinke scheur in de broek op. Het aandeel Oatly ging in mei 2021 naar de beurs voor 17 dollar. Tijdens de beursgang werd 1,4 miljard dollar opgehaald, dat deels in de zakken van Verlinvest vloeide.
Aanvankelijk waren de nieuwe aandeelhouders euforisch; twintig dagen na de beursgang tikte het aandeel met bijna 29 dollar het hoogtepunt aan. Daarna stortte de koers echter in, om niet meer te herstellen. Een aandeel is tegenwoordig 1,87 dollar waard.
