Werken in de vrieskou: 'Ik draag drie T-shirts over elkaar'
Wie deze dagen buiten werkt, heeft te maken met stevige kou. Veel bedrijven nemen maatregelen. Zo geldt voor het personeel van de Efteling een koudeprotocol en staat de verwarming bij Burgers' Zoo een paar graden hoger. En op de markt? Daar dragen sommigen drie T-shirts over elkaar heen.
Het is vandaag en morgen nog flink koud en volgende week is er kans op een pak sneeuw. En die kou kan flink pijn doen aan je handen, weten werknemers die traditioneel veel buiten werken, zoals schilders, dakdekkers en bouwvakkers.
Goed voorbereid
Maar ook voor werknemers van bijvoorbeeld pretparken, havens of de markt kan het behoorlijk afzien zijn. Zelfs binnen is het lang niet altijd aangenaam: "Het is hier 12 graden", zegt een medewerker van Julia’s op het station van Utrecht.
Op de Hilversumse markt is Shafik Roustaie goed voorbereid aan de dag begonnen. Hij draagt, komt-ie: muts, handschoenen, drie katoenen T-shirts over elkaar – twee met korte, een met lange mouwen - een trui, een jas. Een spijkerbroek en thermobroek. "Ik ben niet aan het bibberen dus. En ik ben al vanaf half 7 's ochtends bezig. Spullen uitladen - horlogebanden, armbanden, portemonnees - daar kreeg ik het al warm van. Na een uur was ik de kou vergeten."
Een paar meter verderop staat Jonathan Reijersen van Buuren, achter de kaaskraam. "Kou is vooral mentaal. Als je niet denkt dat het koud is, dan ís het niet koud. Je kunt wel tegenstribbelen, maar dat heeft geen zin. Blijf bezig. Ga vooral niet zitten, want dan kak je in en gaat het fout. Hard werken, zo kom je door die kou heen. Thuisblijven? Nee joh, geen optie."
IJspegels aan je neus
Wat ook helpt, toegegeven, zijn de twee gaskachels die in de kaaskraam staan te loeien. "Daar ben ik een paar dagen mee bezig geweest om dat allemaal voor te bereiden. Gaskachels regelen en gasflessen vullen. Die warmte verspreidt zich ook naar onze klanten."
In dierentuin Burgers' Zoo is de thermostaat van de kantine een paar graden hoger gezet. Voor de dierenverzorgers staat er warme chocomelk. "Meer hebben we niet nodig", aldus Christiaan Luttenberg, hoofd dierverzorger Bush/Desert. "Ook zijn er extra pauzes ingelast voor collega's om binnen te kunnen opwarmen. En als je binnen wilt blijven als medewerker, dan kan dat ook. Het is niet zo dat je in de vrieskou moet werken tot de ijspegels aan je neus hangen."
En de dieren? "Mensen denken dat pinguïns heel blij zijn met dit weer, maar dat is niet zo. Die van ons komen uit Zuid-Afrika en die houden niet van kou. De dieren die normaal gesproken bij ons op de savanne lopen, zoals giraffes en waterbokken, houden we binnen. Door die grote oren van ze lopen ze de kans te bevriezen."
Werkgever moet rekening houden met kou
In de cao voor Bouw & Infra, daar waar traditioneel veel buiten wordt gewerkt, staan specifieke maatregelen voor erg koud (en warm) weer. Zo mag het buitenwerk worden neergelegd bij een gevoelstemperatuur van 6 graden onder nul, zegt Hans Kamerbeek, advocaat en arbeidsrechtdeskundige. Is er geen vervangend werk binnen, dan mag de werknemer thuisblijven en wordt het loon doorbetaald.
"Buiten deze sectoren is er in cao’s weinig geregeld", zegt Kamerbeek. Maar werkgevers zijn wél wettelijk verplicht om te zorgen voor een veilige werkplek en daaronder valt ook de temperatuur. Bij kou zijn werkgevers daarom verplicht om maatregelen te nemen, zoals beschermende kleding aanbieden of extra pauzes. "De ervaring leert dat vrijwel alle werkgevers hier rekening mee houden."
Koudeprotocol bij Efteling
Bij de Efteling geldt op dit moment een koudeprotocol, zegt woordvoerder Steven van Gils. Werknemers krijgen tips om warm te blijven en er zijn extra maatregelen genomen. Denk aan het drinken van warme dranken, goed opwarmen tijdens de (extra) pauze en het dragen van thermokleding.
Die kleding leent het bedrijf ook uit, thermoshirts in het bijzonder. Werknemers wordt daarbij gevraagd om goed op elkaar te letten. Er wordt gewezen op tekenen van onderkoeling en wat je moet doen als dat gebeurt, zowel bij collega’s als bezoekers van het park.
Ook in de haven van Rotterdam wordt door sommigen buiten gewerkt, dat geldt bijvoorbeeld voor het personeel van patrouilleschepen, zegt woordvoerder Maaike Grevelink. Er worden op die schepen geen speciale maatregelen genomen, maar werknemers krijgen wel warme kleding aangemeten.
Blaaskachel bij kiosk
En bij die koude kiosken en Julia's op het station? Volgens uitbater de Nederlandse Spoorwegen (NS) zijn er verschillende maatregelen genomen om 'de nadelige effecten van het klimaat te beperken', zo zegt een woordvoerder. "Zoals automatische schuifdeuren, klimaatinstallaties, maar ook de plaatsing van de balie in een bepaalde positie kan bijdragen aan comfort."
Medewerkers kunnen ook hier gebruikmaken van thermokleding en mocht dat niet genoeg zijn, dan kunnen blaaskacheltjes soelaas bieden.
