Opluchting in Wijk aan Zee na akkoord verduurzamingsplan Tata Steel

Mensen in de omgeving van IJmuiden, de plek waar Tata Steel huist, zijn enthousiast, zegt Ineke Holtwijk van belangenvereniging Frisse Wind. En dan vooral vanwege de moties die zijn aangenomen, zegt ze. In de verduurzamingsplannen van Tata Steel, waar het kabinet veel geld aan moet gaan bijdragen, is gezondheid 'als dwingende voorwaarde' opgenomen, stelt Holtwijk. 

En dat is volgens haar 'historisch', omdat tot nu toe de economische belangen hoger in het vaandel stonden.

De Kamer wil de garantie dat de gezondheid van de omwonenden wordt gewaarborgd. "Dat betekent dat als Tata niet kan voldoen aan die voorwaarde, het spel dan over en uit is", aldus Holtwijk. Het is volgens haar hard nodig, omdat de plannen die Tata zelf heeft om de uitstoot van onder meer fijnstof terug te dringen, onvoldoende zijn. "We noemen het hier de sluipmoordenaar."

Het demissionaire kabinet koos er recent voor om met Tata te gaan onderhandelen over een versneld verduurzamingsplan. Afhankelijk van de uitkomsten, kan de rekening voor de staatskas mogelijk oplopen tot zo'n 3 miljard euro.

Een brede meerderheid in de Kamer steunde gisteren dat plan, dat er mede voor moet zorgen dat de vervuilende smelterijen verduurzaamd worden. Nu nog wordt het staal gemaakt met behulp van kolen, maar Tata wil in 2030 'groen' staal maken, onder meer door het gebruik van waterstof.

Met de goedkeuring van de Kamer is de weg vrij voor een van de grootste subsidies aan een commercieel bedrijf in lange tijd, meldde het FD. Het versneld schoner maken van een van de meest vervuilende bedrijven in Nederland is onderdeel van de plannen van het vorige kabinet om de klimaatdoelen te halen.

Rust voor werknemer

De goedkeuring betekent rust voor de werknemers van het bedrijf, zegt Rob Wants van FNV Metaal. "We kunnen nu vooruit, werknemers weten dat het bedrijf blijft bestaan en omwonenden dat er wat met de uitstoot wordt gedaan", zegt hij. "Daar zijn we al jaren mee bezig en dat had wat mij betreft veel sneller kunnen gaan."

Maar voor niets gaat de zon op, de overheid mag namelijk niet zomaar een deal sluiten met Tata Steel in IJmuiden. Zo moeten er regels komen over het terugeisen van subsidie en moet er worden ingezet op een zo groot mogelijke financiële bijdrage van Tata zelf. Ook willen de Kamerleden dus die garantie dat de gezondheid wordt gewaarborgd.

Tata zelf zegt op weg te zijn naar groen staal en dat de grootste investering hiervoor van het bedrijf zelf komt. Maar Tata kan dat niet alleen, zegt directeur duurzame transitie Jeroen Klumper. "We gaan er zelf heel veel geld in stoppen, het is een miljardenproject en steun is nodig om over de heuvel te kunnen gaan." Hij verwacht voor 2030 de eerste schonere installaties in gebruik te nemen.