Veel mensen bezorgd na hack bevolkingsonderzoek, maar meesten blijven meedoen aan medisch onderzoek
De hack bij het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker die eerder deze week bekend werd, is niet goed voor het vertrouwen van mensen in de veiligheid van hun medische gegevens. Toch zijn er weinig mensen die daardoor ook zeggen niet meer deel te nemen aan medische onderzoeken, blijkt uit onderzoek onder het RTL Nieuwspanel.
Afgelopen week werd bekend dat het laboratorium Clinical Diagnostics uit Rijswijk is gehackt door cybercriminelen. Bij deze hack zijn de data gelekt van 485.000 vrouwen die hebben meegedaan aan het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker. Ook de gegevens van mensen die via een ziekenhuis of huisarts een onderzoek hebben laten uitvoeren, zijn daarbij buitgemaakt.
Het vertrouwen van mensen in de veiligheid van hun medische gegevens heeft hierdoor een flinke deuk opgelopen. Zo geeft een kwart van de panelleden (23 procent) aan dat door deze hack hun vertrouwen in de veiligheid van de medische gegevens erg is afgenomen en is het vertrouwen van ruim een derde (36 procent) een beetje afgenomen.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Veel panelleden hebben het gevoel dat de beveiliging van bedrijven niet goed genoeg is om hacks tegen te gaan: "Schandalig dat dit soort instanties hun digitale veiligheid niet in orde hebben."
Minister Jansen: "Hacks helemaal uitsluiten gaat nooit lukken"
In gesprek met RTL Nieuws laat Daniëlle Jansen, demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (NSC), weten begrip te hebben voor de afname in vertrouwen: "Wat er is gebeurd, geeft natuurlijk weinig vertrouwen in het veiligstellen van je data. Als je dit onderzoek laat doen, is dat voor de meeste vrouwen al een spannende stap."
De minister neemt de zaak 'echt heel serieus'. Zo heeft ze de zaak besproken in de ministerraad en gaat ze in gesprek met de staatssecretaris Digitalisering en de minister van Justitie en Veiligheid. Ook komt er een wet aan die 'organisaties veel meer handvaten geeft' in het geval van hacks, maar hacks helemaal uitsluiten, gaat volgens de minister nooit lukken.
Meerderheid houdt vertrouwen in veiligheid data
Ondanks de hack hebben de meeste mensen over het algemeen nog wel vertrouwen in de veiligheid van hun medische gegevens bij bijvoorbeeld ziekenhuizen, huisartsen, zorginstellingen of medische laboratoria.
Panelleden geven vaak aan dat tegenwoordig alles te hacken valt en deze hack dus niet uniek is. Iemand schrijft daarover: "Fouten en hacks zijn onvermijdelijk. Als er maar alles aan gedaan wordt om het te voorkomen."
Reactie Bevolkingsonderzoek Nederland
"Wij begrijpen heel goed dat door deze situatie het vertrouwen een deuk kan oplopen. Omdat dit preventieve onderzoek zo belangrijk is voor vrouwen, vinden we dat heel erg. We hebben de samenwerking met dit laboratorium gelijk on hold gezet en een extern bureau doet nu onderzoek naar wat er precies is misgegaan.
Met die uitkomsten bepalen we welke maatregelen we nog meer kunnen treffen. Belangrijk is dat vrouwen kunnen blijven meedoen, want hun testen worden nu bij andere laboratoria beoordeeld. Deze laboratoria zijn extra alert."
Ook heerst er onder sommigen scepsis over de gevolgen van zo'n hack: "Ik heb geen geheimen aangaande mijn gezondheid, dus wat kunnen ze er dan nog mee?". In deze video legt techjournalist Daniël Verlaan uit wat hackers met jouw (medische) gegevens kunnen:
De invloed van de hack op de deelname aan dit soort bevolkingsonderzoeken lijkt mee te vallen. Driekwart (74 procent) geeft namelijk aan dat ze hoe dan ook mee zullen blijven doen aan medische onderzoeken.
Negen procent verwacht daarentegen minder of helemaal niet meer deel te nemen medisch onderzoek door de hack. Zij hebben niet meer het gevoel dat de privégegevens veilig zijn en willen dat instellingen hun beveiliging op niveau brengen: "Eerst maar eens de zaken op orde krijgen."
Deze beveiliging is volgens minister Jansen bij de meeste laboratoria wél in orde, waardoor ze vooral wil oproepen aan vrouwen mee te doen aan het bevolkingsonderzoek, 'want het gaat om je eigen veiligheid en het is echt belangrijk', aldus de minister.
Je hebt niet alle cookies geaccepteerd. Om deze content te bekijken moet je deaanpassen.
Verantwoording
Het onderzoek is uitgevoerd op 14 en 15 augustus onder ruim 19.000 leden van het RTL Nieuwspanel. Het onderzoek is na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur (stemgedrag Tweede Kamerverkiezingen 2023). Het RTL Nieuwspanel telt ruim 59.000 leden.
Wil jij voortaan ook meedoen aan onderzoeken van het RTL Nieuwspanel? Meld je dan hier aan!
